Aile Hekimliği polikliniğine başvuran hastalarda siberkondria düzeyi ve sosyal medya bağımlılığı
Cyberchondria level and social media addiction inpatients applying to family medicine polyclinic
- Tez No: 728581
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TARIK EREN YILMAZ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Ankara Bilkent Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
AMAÇ: Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Türkiye'de son üç ay içerisinde internet kullanan bireylerin %69.3'ü sağlıkla ilgili arama yapmışlardır. Siber ve hipokondriyazis kavramlarının birleşimi ile oluşan siberkondria terimi artan sıkıntı veya kaygı ile ilişkili aşırı çevrimiçi sağlık araştırmalarını vurgulamaktadır. Siberkondriada kişilere hoş olmayan duygular eşlik etmekte ve kişiler çevrimiçi olarak aşırı derecede semptomlarını aramaktadırlar. Aynı zamanda günümüzdeki teknolojik ilerleme ve internet kullanımının artışı sonucunda kişiler yaklaşık günde üç saatlerini sosyal medyada geçirmektedirler ve bu süre günden güne artmaktadır. Çalışmamızın amacı ileride iki büyük halk sağlığı problemi olabilecek siberkondria ve sosyal medya bağımlılığının hem birbirleriyle hem de sosyodemografik faktörlerle olan ilişkisini Covid-19 pandemisi döneminde incelemektir. YÖNTEM: Çalışmamıza Ankara Şehir Hastanesi Aile Hekimliği Polikliniği'ne 25.06.2021-31.08.2021 tarihleri arasında herhangi bir nedenle başvuran 18 yaş ve üzeri, çalışmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden 446 hasta katılmıştır. Çalışmamız analitik tipte kesitsel bir çalışmadır. Katılımcılara sosyodemografik özellikleri içeren bilgi formu, siberkondria şiddet ölçeği ve sosyal medya bağımlılığı ölçeği yetişkin formu uygulanmıştır. Siberkondria Şiddet Ölçeği 2014 yılında McElroy ve Shevlin tarafından geliştirilen bir ölçek olup bu ölçeğin Türkçe geçerlilik ve güvenlilik çalışması ilk defa 2016 yılında Süleyman Utku UZUN tarafından yapılmıştır. Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği Yetişkin Formu (SMBÖ-YF) 2017 yılında Şahin ve Yağcı tarafından geliştirilen bir ölçek olup Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayısı sanal iletişim alt boyutunda .91; sanal tolerans alt boyutunda .92 ve geneli için de .94 olarak bulunmuş olup ölçeğin güvenilir olduğu gösterilmiştir. Ankara Şehir Hastanesi 1 Nolu Klinik Araştırmalar Etik Kurul Başkanlığı'ndan E1/1897/2021 karar numaralı etik kurul onayı alınmıştır. P anlamlılık değeri >0,05 olarak kabul edildi ve Analizlerde SPSS 23.0 paket programı kullanıldı. BULGULAR: Çalışmamızdaki katılımcıların %58,1'i kadındır ve yaş ortalaması 39,97±13,72 olarak saptanmıştır. Kişilerin %69,8'i lisans ve lisansüstü eğitim düzeyindeydi. Katılımcıların %36,5'inde kronik hastalık bulunmaktaydı ve %79,4'ü son bir yıl içerisinde hastane veya aile sağlığı merkezlerinde muayene olmuştu. Bu kişilerin %35,7'sinin sürekli kullandığı bir ilacı bulunmaktaydı. Katılımcılardan hastalık kaygısı ve aşırı çevrimiçi sağlık bilgisi arama davranışında bulunanların oranı %13,9 olarak saptanmış ve bu kaygısı altı aydan uzun sürenlerin katılımcıların %8,5'unu oluşturmakta olduğu tespit edilmiştir. SONUÇ: Siberkondria Şiddet Ölçeği'nden alınabilecek minimum puan 33 maximum puan 165 olup bizim çalışmamızda ortalama 69,38 ± 22,638 olarak bulunmuştur. Sosyal medya bağımlılığı yetişkin formunda alınabilecek minimum puan 20 maksimum puan 100 olup çalışmamızda erkeklerde 45,04±15,36 ve kadınlarda 47,06±14,73 olarak bulunmuştur. Katılımcıların sosyal medya bağımlılık düzeyleri ile siberkondria düzeyleri arasında anlamlı düzeyde pozitif yönde zayıf korelasyon bulunmuştur. Siberkondria düzeyi; hastalık kaygısı ve aşırı çevrimiçi sağlık bilgisi arama süresi 2-6 ay arası olanlarda bir aydan kısa ve altı aydan uzun sürenlere oranla anlamlı yüksek bulunmuştur. Bununla beraber“Doktora güvensizlik”düzeyleri yaşla beraber anlamlı olarak azalmıştır. Medeni durumla siberkondria düzeylerindeki alt ölçek analizinde bekar ve boşanmış bireylerin evli bireylere göre“doktora güvensizlik”düzeyleri anlamlı yüksek bulunmuştur. Sosyal medya bağımlılığı düzeyi ise yaşla beraber azalırken, bekar olanlarda, kronik hastalığı ve sürekli kullandığı ilacı olmayanlarda, son bir yılda aile hekimliği veya hastanede muayene olanlarda, sağlıkla ilgili aşırı ve uyumsuz davranış sergileyenlerde anlamlı yüksek bulunmuştur. Covid-19 pandemisinin neden olduğu korku ve belirsizlik ortamı küresel yanlış bilgi salgını yani infodemiyi de beraberinde getirmiştir bunun sonucu olarak siberkondria düzeyleri daha da artmıştır. Ayrıca pandemi döneminde evde kal uygulamaları ve bazı kısıtlamalar sebebiyle insanlarda sosyal medya bağımlılığının artmasına sebep olmuştur. Bu iki durum arasında çalışmamızda pozitif yönde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Bu hususlarda aile hekimlerinin danışmanlığı ile kişilerin hem hastalıkları konusunda doğru bilgilendirilmesi hem de doğru bilgiye ulaşma metodlarının kavranmasıyla aşılabilir. ANAHTAR KELİMELER: Siberkondria, sosyal medya bağımlılığı, internet bağımlılığı, internet kullanımı, infodemi, beşincil koruma
Özet (Çeviri)
AIM: According to the data of the Turkish Statistical Institute, 69.3% of individuals using the internet in Turkey in the last three months have made health-related searches. The term cyberchondria, which is a combination of the concepts of cyber and hypochondriasis, highlights excessive online health research associated with increased distress or anxiety. People with cyberchondria are accompanied by unpleasant feelings, and people search for their symptoms online excessively. At the same time, as a result of today;technological progress and the increase in internet use, people spend about three hours a day on social media and this time is increasing day by day. The aim of our study is to examine the relationship between cyberchondria and social media addiction, which may be two major public health problems in the future, both with each other and with sociodemographic factors during the Covid-19 pandemic period. PATIENTS AND METHODS: 446 patients aged 18 years and over who voluntarily accepted to participate in the study, who applied to Ankara City Hospital Family Medicine Outpatient Clinic between 25.06.2021 and 31.08.2021 for any reason, participated in our study. Our study is a cross-sectional study of analytical type. An information form including sociodemographic characteristics, cyberchondria violence scale and social media addiction scale adult form were applied to the participants. The Cyberchondria Violence Scale is a scale developed by McElroy and Shevlin in 2014, and the Turkish validity and safety study of this scale was carried out for the first time in 2016 by Süleyman Utku UZUN. Social Media Addiction Scale Adult Form (SMBÖ-YF) is a scale developed by Şahin and Yağcı in 2017, and the Cronbach Alpha internal consistency coefficient is .91 in the virtual communication sub-dimension; It was found to be .92 for the virtual tolerance sub- dimension and .94 for the overall scale, and the scale was shown to be reliable. Ethics committee approval with the decision number E1/1897/2021 was obtained from Ankara City Hospital No. 1 Clinical Research Ethics Committee. P significance value was accepted as
Benzer Tezler
- Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalarda siberkondri düzeyleri ve sağlık okuryazarlığı ile ilişkisi
Cyberchondria levels and relationship with health literacy in patients who applied to the family medicine outpatient clinic
İSA EMRE GÜLTEKİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF HAYDAR ERTEKİN
- Aile Hekimliği Polikliniğine başvuran hastalarda siberkondri düzeyinin hekim algısı ve e-sağlıkokuryazarlığı ile ilişkisinin incelenmesi
The relationship between cyberchondria level and physician perception and e-health literacy in patients applying to Family Medicine Outpatient Clinic
ÇAĞLA İLBAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEBAHAT GÜCÜK
- Yetişkin hastalarda siberkondri düzeyinin kronik hastalık varlığı ve diğer faktörler ile ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship of cyberchondria level with the presence of chronic disease and other factors in adult patients
NİMET HAKKOYMAZ SEVİM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ERDOĞDU CEYLAN
- Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalarda siberkondri düzeyinin ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of cyberchondria level and related factors in patients presented to family medicine clinic
MUHAMMET TÜTER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEÇİL ARICA
- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği polikliniğine başvuran bireylerin siberkondri düzeyinin ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of cyberchondria level and related factors of individuals who applied to Ondokuz Öayis university Faculty of Medicine Family Medicine outpatient clinic
EMİNE BETÜL ALAKUŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ÜNAL