Fonetik dengeli Türkçe ve İngilizce konuşmayı ayırt etme kelime listelerinin spektral ve koherans analizi
Spectral and coherance analysis of phonetically balanced Turkish and English speech discrimination words
- Tez No: 729696
- Danışmanlar: PROF. DR. BAHRİYE ÖZLEM KONUKSEVEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kulak Burun ve Boğaz, Otorhinolaryngology (Ear-Nose-Throat)
- Anahtar Kelimeler: Spektral analiz, Koherans analiz, Fonetik dengeli kelime listesi, Spectral analysis, Coherence analysis, Phonetic balanced word list
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Odyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Odyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Konuşma odyometrisinde, bireylerin gündelik hayatlarındaki iletişim becerilenin belirlenebilmesi için konuşma uyaranları ile değerlendirme yapılması gerekmektedir. Bu değerlendirmeler, konuşmayı fark etme testi, konuşmayı alma eşiği ve konuşmayı ayırt etme testleri ile gerçekleştirilmektedir. Konuşmayı ayırt etme skorunun belirlenmesi, işitme kaybının tipi ve derecesi ile ilgili önemli bilgiler sağlamaktadır. Konuşmayı ayırt etmeye yönelik olarak literatürde geliştirilmiş Türkçe ve İngilizce fonetik dengeli kelime listeleri bulunmaktadır. Yapacağımız çalışmanın amacı, daha önce fonetik dengeli olarak belirlenen listelerin ses analizini, spektral ve koherans analiz yöntemi kullanılarak dengeli olup olmadığını belirlemektir. Çalışmaya, 20-35 yaş arası anadili Türkçe olan 20 gönüllü (10 kadın, 10 erkek) ve anadili İngilizce olan 20 gönüllü (10 kadın, 10 erkek) toplam 40 birey dahil edilmiştir. Çalışmaya dahil edilen bireylerden işitme, konuşma ve artikülasyon problemi olan bireyler çalışma dışı bırakılmıştır. Seçilen katılımcılara çalışma hakkında bilgi verilip, onam formu imzalatılıp daha sonra kayıt alınıp analiz gerçekleştirilmiştir. Test materyellerini oluşturan sesler İstanbul Aydın Üniversitesi İletişim Fakültesi'nin Uygulamalı Televizyon Stüdyosu ses kayıt odasında kayıt altına alınmıştır. Ses kaydı 44100 Hz'de 16-bit çözünürlükte kaydedilmiştir; kayıt için Audacity programı kullanılmıştır. Bir dar açılı(Süper- Kardioid) özellikli Rode Nt-5 mikrofon listeleri okuyan konuşmacının 10 cm uzaklığına konumlandırılmıştır. Türkçe ve İngilizce konuşmayı ayırt etme testinde kullanılan daha önce farklı yöntemle fonetik dengeli olduğu belirlenen listelerin koherans ve spektral analizleri MATLAB R2020b programı ile yapılmıştır. Sesler, spektral analiz için zaman-genlik ve zaman- frekans (spektrogram) grafiğine; koherans analizi için ise normalize edilmiş frekans-güç spektrumu grafiğine dönüştürülerek kelime listelerinin dengeli olup olmadığı kontrol edilmiştir. Yapılan spektral analizlerin sonucunda frekansların ortalama yoğunluğu 8-9 khz arasında olup koherans analizler sonucu ise -40 dB ile -105 dB bulunmuştur. Ayrıca bu analizlerin incelenmesi sonucunda elde edilen bulgulara göre uyumlu verilerden dolayı bu listelerin fonetik açıdan dengeli listeler olduğu saptanmıştır. Spektral ve koherens analizlerinin dengeli kelime listeleri oluşturmaya ve geliştirmeye katkı sağlayacağı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In speech audiometry, it is necessary to evaluate with speech stimuli in order to determine the communication skills of individuals in their daily lives. These evaluations are carried out with speech recognition test, speech reception threshold and speech discrimination tests. Determining the speech discrimination score provides important information about the type and degree of hearing loss. There are phonetically balanced word lists in Turkish and English developed in the literature to distinguish speech. The aim of our study is to determine whether the lists, which were previously determined as phonetically balanced, are balanced by using sound analysis, spectral and coherence analysis method. A total of 40 individuals, 20-35 years old, whose mother tongue is Turkish (10 women, 10 men) and 20 volunteers (10 women, 10 men) with a good English accent were included in the study. Individuals with hearing, speech and articulation problems were excluded from the study. The selected participants were informed about the study, signed the consent form, and then recorded and analyzed. The sounds that make up the test materials were recorded in the sound recording room of the Applied Television Studio of the Faculty of Communication of Istanbul Aydın University. The audio recording was recorded at 44100 Hz in 16-bit resolution; Audacity program was used for recording. The Rode Nt-5 microphone with a narrow angle (Super-Cardioid) microphone is positioned 10 cm away from the speaker reading the lists. The coherence and spectral analyzes of the lists, which were previously determined to be phonetically balanced using a different method, which were used in the Turkish and English speech discrimination test, were performed with the MATLAB R2020b program. Sounds have time-amplitude and time-frequency (spectrogram) plots for spectral analysis; For coherence analysis, it was converted into a normalized frequency-power spectrum graph and checked to see if the word lists were balanced. As a result of the spectral analyzes, the average intensity of the frequencies was between 8-9 kHz, and the result of the coherence analyzes was found to be -40 dB to -105 dB. In addition, according to the findings obtained as a result of the examination of these analyzes, it has been determined that these lists are phonetically balanced lists due to the compatible data. It has been seen that spectral and coherence analyzes will contribute to the creation and development of balanced word lists.
Benzer Tezler
- Akustik ses kalitesi indeksi'nin Türkçe için geçerlik ve güvenirlik çalışması
Validity and reliability of acoustic voice quality index in Turkish
GAMZE YEŞİLLİ PUZELLA
Doktora
İngilizce
2020
Kulak Burun ve BoğazAnadolu ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELÇİN TADIHAN ÖZKAN
- Speech and text driven 3D face synethesis for the hearing impaired
İşitme engelliler için konuşma ve metinden üç boyutlu yüz sentezleme
ARMAN SAVRAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBoğaziçi ÜniversitesiElektronik ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEVENT ARSLAN
PROF. DR. LALE AKARUN
- Gürültüde konuşmayı anlama testi
Hearing in noise test
ŞULE ÇEKİÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Kulak Burun ve BoğazHacettepe ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. GONCA SENNAROĞLU
- Voice transformation and development of related speech analysis tools for Turkish
Ses çevirme ve Türkçe için ilgili konuşma analizi araçları geliştirme
ÖZGÜL SALOR
Doktora
İngilizce
2005
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiElektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü
PROF.DR. MÜBECCEL DEMİREKLER
- Presbiakuzide orta latans işitsel uyarılmış potansiyeller
Middle latency responses in a group of patients with presbycusis
GÜNAY KIRKIM
Doktora
Türkçe
2002
Kulak Burun ve BoğazMarmara ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEVMA MADANOĞLU