Samsun il merkezi kıyı şeridindeki PAH seviyelerinin mevsimsel tespiti
Determination of seasonal PAH levels in Samsun city center coastline
- Tez No: 730700
- Danışmanlar: PROF. DR. ALP YALÇIN TEPE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Giresun Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 46
Özet
Deniz ortamları Polisiklik Aromatik Hidrokarbon (PAH) bileşikleri gibi kirleticilerden kolaylıkla etkilenebilirler. PAH'lar kömür, fosil yakıtlar, ağaç, orman yangınları, volkanik aktiviteler, petrol kaçakları gibi organik materyallerin tam yanmaması sonucu çevrede oluşabilen kirleticilerdir. PAH'lar kabul görmüş çevresel kirleticilerdir ve Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Acentesi tarafından mutajenik ve kanserojen etkilerinden dolayı öncelikli kirleticiler listesine koymuştur. PAH'lar başta deri, akciğerler ve mesane olmak üzere vücudun çeşitli organlarına zarar verebilmektedirler. Karadeniz kapladığı havza alanı ile kendi deniz alanından beş kat daha geniş ve 21 Avrupa ülkesini içine alacak büyüklüktedir. Samsun İli ve yakın çevresinde tarım, liman, hayvan besleme ve sanayi faaliyetlerinden kaynaklı deniz kirliliği oluşmaktadır. Samsun il merkezi kıyı şeridi boyunca tespit edilen 5 ayrı istasyondan mevsimsel olarak su ve sediment numuneleri toplanmıştır. Arazi çalışmalarına 2019 yılı yaz mevsiminde Ağustos ayında başlanmış ve 2020 yılı bahar mevsiminde Mayıs ayında sonlandırılmıştır. Toplanan örneklerde öncelikli kirleticiler olarak kabul edilen 16 PAH seviyelerinin ölçümü yapılmıştır. Deniz suyu örneklerinde ortalama toplam PAH miktarları 35,96-1.284,81 (ng L -1 ) aralığında kayıt edilmiştir. Deniz suyu ortalamalarına göre PAH değerleri en yüksek ilkbahar mevsiminde en düşük seviyelerde ise kış mevsiminde ölçülmüştür. Deniz suyu PAH bileşikleri içerisinde en yüksek ortalama seviyeler 156,02 (ng L -1 ) ile Phe ve 52,01 (ng L -1 ) ile Flua bileşiklerinde olurken, en düşük seviyeler ise 0,4 (ng L -1 ) ile BghiP ve 1,96 (ng L -1 ) ile Ant bileşiklerinde kayıt edilmiştir. Sediment örneklerinde toplam PAH değerleri ortalama 71,64 - 1.186,87 (ng g - 1 ) aralığında tespit edilmiştir. Sediment örnekleri ortalamalarına göre PAH değerleri en yüksek yaz mevsiminde en düşük seviyelerde ise kış mevsiminde ölçülmüştür. Sediment PAH bileşikleri içerisinde en yüksek ortalama seviyeler 96,45 (ng g -1 ) ile Phe ve 88,84 (ng g -1 ) ile Nap bileşiklerinde olurken, en düşük seviyeler ise 2,07 (ng g - 1 ) ile Inp ve 2,27 (ng g -1 ) ile Flu bileşiklerinde kayıt edilmiştir. Sedimentte, kış örneklerinin hiç birisinde BghiP bileşiği ölçülememiştir. Samsun kıyı şeridi PAH kirliliğinin mevcut durumu tespit edilerek ortaya konmuştur. Toplam PAH bileşiklerinin ortalama konsantrasyonları mevsimsel ve istasyonsal farklılıklar gösterse de, dünyanın diğer kıyı bölgelerinde yapılan çalışmalara benzer şekilde, genel olarak düşük veya orta düzeylerde kaldıkları bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Marine environments can be easily affected by pollutants such as Polycyclic Aromatic Hydrocarbon (PAH) compounds. PAHs are pollutants that can be formed in the environment as a result of incomplete combustion of organic materials such as coal, fossil fuels, trees, forest fires, volcanic activities, oil leaks. PAHs are recognized environmental pollutants and have been put on the list of priority pollutants by the European Union and the United States Environmental Protection Agency due to their mutagenic and carcinogenic effects. PAHs can damage various organs of the body, especially the skin, lungs and bladder. With the basin area it covers, the Black Sea is five times wider than its own sea area and is large enough to include 21 European countries. Marine pollution is caused by agriculture, port, animal feeding and industrial activities in Samsun Province and its surroundings. Water and sediment samples were collected seasonally, from 5 different stations along the coastline of Samsun city center. Field studies started in August in the summer season of 2019 and ended in May in the spring season of 2020. 16 PAH levels, which are considered as priority pollutants, were measured in the collected samples. Average total PAH amounts in seawater samples were recorded in the range of 35.96-1,284.81 (ng L -1 ). The mean PAH values in sea water were highest in spring and lowest in winter. While the highest average PAH compounds levels in seawater were in Phe with 156.02 (ng L -1 ) and Flua compounds with 52.01 (ng L -1 ), the lowest levels were recorded in BghiP with 0.4 (ng L -1 ) and 1.96 (ng L -1 ) in Ant compounds. Total PAH values in sediment samples were found to range from 71.64 to 1.186.87 (ng g -1 ), on average. According to the sediment samples averages, PAH values were measured at the highest in summer and lowest in winter. Among the sediment PAH compounds, the highest average levels were in Phe with 96.45 (ng g-1) and Nap with 88.84 (ng g-1), while the lowest levels were recorded in Inp with 2.07 (ng g-1) and in Flu compounds with 2.27 (ng g-1). In the sediment, no BghiP compound could be measured in any of the winter samples. The current situation of PAH pollution on the Samsun coastline has been determined and revealed. Although the mean concentrations of total PAH compounds show seasonal and stationary variations, they were generally found to remain at low or moderate levels, similar to studies in other coastal areas of the world.
Benzer Tezler
- Amasya Ovası ve yakın çevresinin fiziki coğrafyası
The Geography of physical survey in Amasya plain and its environment
HALİL İBRAHİM ZEYBEK
- Samsun il merkezi ve çevresinde değişik trafik yoğunluğuna sahip yol kenarlarında bulunan egzotik bitkilerde ağır metal birikimi
Heavy metal accumulation in exotic plants on the roadsides with different traffic density in samsun city and its surroundings
MERVE ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
BotanikOndokuz Mayıs ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMDİ GÜRAY KUTBAY
- Samsun il merkezi ile Tekkeköy çevresinde havada bulunan kükürt dioksit (SO2), amonyak (NH3) ve duman konsantrasyonlarının meteorolojik faktörlerle ilişkisinin araştırılması
An Investigation of the relationships between sulfur dioxide (SO2), ammonia (NH3) and smoke concentrations and meteorological factors in the centre of Samsun and around Tekkeköy
ŞÜKRÜ DURSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
Çevre MühendisliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN NURİ ERGUN
- Samsun il merkezi ve çevresinin karayosunları (Musci) üzerinde floristik bir araştırma
A Floristic investigation on the Mosses (Musci) of central Samsun and vicinity
GÜLER AKARSU
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
BotanikOndokuz Mayıs ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARİF GÖNÜLOL
- Samsun il merkezindeki bazı doğal ve egzotik bitkilerde ağır metal birikimi
Heavy metal accumulation in some natural and exotic plants in Samsun city center
ALİ DEMİRAYAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
BiyolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMDİ GÜRAY KUTBAY