Ceza muhakemesi hukukunda mağdurun beden muayenesi ve örnek alınmasının tıp hukukundaki yansımaları
Reflections in medical law of body examination and taking sample of the victim in criminal procedure law
- Tez No: 732637
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MURAT TUMAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Adli Tıp, Hukuk, Forensic Medicine, Law
- Anahtar Kelimeler: Rıza, Beden Muayenesi, Mağdur, Vücut Bütünlüğü, Vücuttan Örnek Alma, Biyotıp Sözleşmesi, Tıbbi Deontoloji ve Tıp Etiği ilkeleri, Consent, Physical Examination, Victim, Body İntegrity, Taking Sample, Bioethics Convention, Medical Deontology principles and Medical Ethics principle
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tıp Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 278
Özet
Ceza Muhakemesi Kanununda düzenlenen mağdurun beden muayenesi ve vücuttan örnek alma, işlenen suçun aydınlatılması, failin tespiti ve ceza muhakemesinin ana amacı olan maddi gerçeğin açığa çıkarılmasında etkili bir yöntemdir. Bilindiği gibi işlenen suçun, mağdurun vücudunda iz bırakması beklenen bir durumdur. Ceza Muhakemesi Kanunumuzda beden muayenesi düzenleyen 75 ve 76. maddelerde beden muayenesiyle birlikte vücuttan örnek alınması da düzenlenmiştir. Burada ceza muhakemesi kanununda düzenlendiği üzere hâkim kararı veya gecikmesinde sakıncalı hal olduğu hallerde Cumhuriyet savcısının emri ile mağdurun beden muayenesi yapılabileceği gibi bedeninden örnek de alınabilir. Konumuz gereği Ceza Muhakemesi Kanununun 76. maddesinde düzenlenen mağdurun beden muayenesi ve vücuttan örnek alınması, bir suç soruşturmasında olayın özelliklerine göre delil temin etmenin başlıca unsurlarındandır. Bunun yanında“mağdurun beden muayenesi ve vücuttan örnek alma”yönteminin suçtan zarar görenin vücut bütünlüğünün dokunulmazlığına müdahale niteliği taşıdığı açıktır. Beden muayenesi, kural olarak bir hekim tarafından yapılır. Bu durum, ceza muhakemesi ve tıp hukukunun ilişkisinin kesiştiği noktayı ortaya koymaktadır. Tıp bilimi gereğince mağdurun bedeni üzerinde bazen modern tıbbın sağladığı tıbbi araçlar kullanılarak mağdurun vücudu cihazlar ile veya gözle incelenebildiği gibi mağdurun vücut dokunulmazlığı ve mahremiyetine müdahale niteliğinde tıbbi müdahaleler de olabilmektedir. Mağdurun kanuni düzenleme gereğince bu işleme rıza göstermesi durumunda soruşturma işleminin uygulanmasında herhangi bir sorun ortaya çıkmamaktadır. Fakat rıza göstermemesi durumunda ilgili muayene işlemini yapacak hekimin Biyotıp Sözleşmesi, Tıbbi Deontoloji ve Tıp Etiği ilkeleri gereğince muayeneden kaçınması durumunda; meydana gelen soruna Tıp Hukuku anlamında nasıl yaklaşılacağı veya ne şekilde çözüm bulunacağı önem kazanacaktır. Tez kapsamında CMK'da düzenlenen mağdurun beden muayenesi ve vücudundan örnek alınması eylemi, tıbbi müdahale olması yönünden değerlendirilirken hem ceza hukuku, hem de tıp hukuku ilkeleri bakımından ele alınacak ve bu bağlamda tıbbi müdahalede ilgilinin rızasının önemine değinilecektir. Tez konusu hususunda CMK ve ilgili Yönetmelik başlıca kanuni düzenlemelerdir. Uygulamada kanuni düzenlemelerin uygulanmasından kaynaklanan bir takım sorunlar ortaya çıktığı gibi bu kanuni düzenlemelerin, ortaya çıkan bazı beklenmedik olaylara cevap veremediği de bilinen bir husustur. Bu konularda değerlendirme yapılarak sonuç kısmında önerilerimiz belirtilecektir.
Özet (Çeviri)
Physical examination of the victim and taking samples from the body regulated in the Code of Criminal Procedure is an effective method to clarify the crime committed, to identify the perpetratorand to reveal the material truth, which is the main purpose of criminal procedure. As it is known, it is expected that the crime committed will leave a mark on the victim's body. In our Code of Criminal Procedure, in Articles 75 and 76 that regulate body examination, taking samples from the body is also regulated along with the physical examination. Here, as regulated in the Criminal Procedure Code, in cases where the judge's decision or delay is objectionable, the victim's body can be examined by the order of the public prosecutor, or a sample can be taken from his body. Due to our subject, physical examination of the victim and taking samples from the body, which are regulated in Article 76 of the Criminal Procedure Code, are the main elements of providing evidence according to the characteristics of the event in a crime investigation. In addition, it is clear that the victim's physical examination and sampling method interferes with the immunity of the body integrity of the victim. Physical examination is usually done by a physician. This situation reveals the intersection point of the relationship between criminal procedure and medical law. In accordance with medical science, the victim's body can be examined with devices or eyes, sometimes using medical tools provided by modern medicine, on the body of the victim, as well as medical interventions that interfere with the victim's body immunity and privacy. If the victim consents to this process in accordance with the legal regulation, no problem arises in the implementation of the investigation process. However, in case the physician who will perform the relevant examination does not give consent, avoids the examination in accordance with the Biomedicine Convention, Medical Deontology and Medical Ethics principles; how to approach the problem in the sense of Medical Law or how to find a solution will gain importance. Within the scope of the thesis, the physical examination of the victim and the act of taking a sample from his body, which is regulated in the CMK, will be evaluated in terms of medical intervention, and will be discussed in terms of both criminal law and medical law principles, and in this context, the importance of the consent of the person concerned in medical intervention will be mentioned. Regarding the subject of the thesis, CMK and the relevant Regulation are the main legal regulations. In practice, some problems arise due to the implementation of legal regulations, and it is a well-known fact that these legal regulations cannot respond to some unexpected events. These issues will be evaluated and our suggestions will be stated in the conclusion part.
Benzer Tezler
- Nitelikli cinsel istismar mağduru çocuk açısından ceza muhakemesinde özellik arz eden işlemler
Special procedures in criminal proceedings for child victims of sexual abuse
SULTAN ÇAMAK YANPAR
- Türk ve Fransız Ceza Muhakemesi Hukukunda mağdurun makam olarak yeri
The place of the victim as a party in Turkish and French Criminal Procedure Law
GÜLFEM PAMUK
- Ceza Muhakemesi Hukukunda uzlaşma
The conciliation in Criminal Procedure Law
MEHMET KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
HukukÇankaya ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ELVAN KEÇELİOĞLU
- İslam Ceza Muhakemesi Hukukunda kısas cezasının yürürlüğünü etkileyen faktörler
Factors affecting applicability of the retaliation according to Criminal Procedure in Islamic Law
NURCAN SOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DAVUT İLTAŞ
- Ceza muhakemesi hukukunda uzlaştırma
Conciliation in criminal procedure law
HÜLYA TAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE EYLEM AKSOY RETORNAZ