Okul öncesi kaynaştırma sınıfında bulunan öğrencilerin özel gereksinimli akranlarına yönelik algılarının resim analizi tekniği ile belirlenmesi
Determining the perceptions of students in preschool inclusive class towards their peers with special needs by using picture analysis technique
- Tez No: 733454
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE TUBA CEYHUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Bu araştırmanın amacı; okul öncesi kaynaştırma sınıfında bulunan tipik gelişim gösteren 54-69 aylık çocukların özel gereksinimi olan akranlarına yönelik algılarını resim analizi yoluyla tespit etmektir. Nitel bir araştırma olan bu çalışma, İstanbul ilinde kaynaştırma öğrencisi bulunan okul öncesi sınıflarda, toplam 11 sınıf ve 110 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmanın verileri resim analizi ve resimler hakkında yapılan kısa görüşmelerin analizi olarak iki aşamalı süreçte elde edilmiştir. Araştırma veri toplama sürecinde okul öncesi sınıflarda araştırmacı ve sınıf öğretimi gözetiminde resim etkinliği planlanmış ve resim konusu ile ilgili yapılandırılmış bir senaryo ile kaynaştırma öğrencisinin etiketlenmeden tema olarak seçilmesi sağlanmıştır. Resim etkinliği sonunda tipik gelişim gösteren çocuklara yaptıkları resimlerle ilgili betimleyici sorular sorulmuştur. Araştırmada tipik gelişim gösteren öğrencilerin özel gereksinimli akranlarına yönelik algıları, 6 ana tema ve bu temalara ilişkin oluşturulan 22 alt tema altında incelenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, hedef çocuk olarak belirlenen kaynaştırma öğrencisinin tipik gelişim gösteren öğrencilerin resimlerinde genellikle tek başına çizildikleri tespit edilmiştir. Tipik gelişim gösteren öğrencilerin büyük kısmının kaynaştırma öğrencisi olan özel gereksinimli çocuğa ait figürlerde boyut, baş ve beden oranı, kollar ve eller, bacaklar ve ayakların olduğundan farklı çizmiş olmaları oldukça dikkat çekici bulunmuştur. Bununla birlikte hedef çocuk olan kaynaştırma öğrencisinin resim temasında bulunduğu eylem ve davranış bağlamında incelendiğinde ise tipik gelişim gösteren çocuklar; kaynaştırma öğrencisinin hiç konuşmadığını, yapılan etkinliklere katılmadığını, öğretmenlerini dinlemediğini, eşyaları dağıttığını, bağırdığını veya farklı sesler çıkardığını, oyuncaklarla tek başına oynadığını ifade eden görüşlerde bulunmuşlardır. Araştırmada aynı zamanda tipik gelişim gösteren çocukların yaptıkları resimlere ilişkin yapılan görüşmelerde kaynaştırma öğrencisini oyunlara dahil etmeye çalıştıkları, yanına giderek ya da en sevdiği oyuncağını paylaşarak onu mutlu etmeye çalıştıkları, günlük yaşam ve öz bakım becerilerinde yardım ettikleri, sınıf içinde ki etkinliklerde eşlik ettikleri görülmüştür. Bu yönüyle araştırma sonuçları tipik gelişim gösteren çocukların kaynaştırma öğrencilerine yönelik belirli oranda farkındalık düzeylerinin bulunduğunu ve karşılıklı sosyal etkileşime istekli olduklarını göstermiştir. Araştırma bulguları ışığında kaynaştırma sınıflarında farkındalık çalışmaları ve sınıf içi sosyal uyumu desteklemeye yönelik öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research is; to determine the perceptions of 54-69 month old children with special needs in the preschool integration class through picture analysis. This study, which is a qualitative study, was carried out with a total of 11 classes and 110 students in preschool classrooms with integration students in Istanbul province. The data of the research were obtained in a two-stage process as image analysis and analysis of short interviews about pictures. During the research data collection process, image activity was planned under the supervision of researchers and classroom teaching in preschool classrooms and a structured scenario related to the subject of the picture and the integration student was selected as the theme without being labeled. At the end of the painting event, typical developing children were asked descriptive questions about their paintings. In the study, the perceptions of typical developing students towards their special needs peers were examined under 6 main themes and 22 sub-themes related to these themes. According to the results of the study, it was determined that the integration student identified as the target child was usually drawn alone in the pictures of the students who were developing typically. It was found quite remarkable that the majority of the students who were typically developing students drew differently from those of special needs children who were integration students, size, head and body ratio, arms and hands, legs and feet. However, when the target child is examined in the context of the action and behavior in which the integration student makes a picture contact, the children who are typically developing; they expressed that the integration student never spoke, did not participate in the activities, did not listen to his teachers, distributed items, shouted or made different sounds, played alone with toys. The study also found that typically developing children tried to involve the integration student in the games, tried to make him happy by going to him or sharing his favorite toy, helping him with his daily life and self-care skills, and accompanying him to activities in the classroom. In this respect, the research results showed that children who develop typical development have a certain level of awareness for integration students and are willing to engage in mutual social interaction. In light of the research findings, awareness studies and recommendations to support in-class social cohesion were presented in integration classes.
Benzer Tezler
- Sınıfında özel gereksinimli öğrencisi olan okul öncesi öğretmenlerinin doğal öğretim sürecine ilişkin bakış açılarının incelenmesi
Examining perspectives of preschool teachers having children with special needs in their classroom on naturalistic intervention process
D. MERVE TUNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM H. DİKEN
- Türkiye'de özel öğrenme güçlüğü olan bireylerin tanılama süreçlerinin bütününe ilişkin paydaş görüşleri
Stakeholder views on the identification process of individuals with specific learning disabilities in Turkey
ALİ BIÇAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN ÇAKIROĞLU
- Okul öncesi öğretmenlerinin özel gereksinimli olan ve olmayan öğrencilerinin problem davranışlarına ilişkin değerlendirmeleri
Preschool teachers' evaluations of the problem behaviors of students with and without special needs
BÜŞRA KOSKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE DOLUNAY SARICA
- Özel gereksinimli öğrencisi olan okul öncesi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi
Examining the attitudes of pre-school teachers with students with special needs towards inclusive education according to various variables
FATMA KARAHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Ticaret ÜniversitesiAile Danışmanlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEBİNİSO KAMALOVA
- Okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşleri ve önerileri
The opinions and suggestions of preschool teachers about inclusion
GÖNÜL GÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimErciyes ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
DOÇ. DR. DİLEK ERBAŞ