John Osborne'un 'Öfke' oyununa bugünden bakmak ve klasik dramın anlatım olanaklarının aşılması üzerine bir yeniden yazım ve sahneleme çalışması
A contemporary approach to John Osborne's play 'Look Back in Anger' and a rewriting and staging study of transcending the expressive possibilities of classical drama
- Tez No: 734196
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÜMİT AYDOĞDU
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Klasik Dram, Dramatik, Postdramatik, Yeniden Yazım, Sahneleme, classical drama, dramatic, postdramatic, rewriting, staging
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sahne Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Tiyatro Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 299
Özet
John Osborne, 1956 yılında kaleme aldığı“Öfke”adlı oyunu ile kendinden sonra gelen öfkeli genç yazarlara ilham kaynağı olarak İngiliz Tiyatrosu'nda yeni bir dönemin başlamasına neden olur. Yazıldığı döneme dair belirgin izler taşıyan ve anti kahramanı Jimmy Porter aracılığıyla, toplumsal, siyasi ve ekonomik yapının tiyatro sahnelerinde öfkeyle eleştirilmesinin yolunu açan oyun, kendi dönemi için yenilikçi bir içeriğe sahip olmakla birlikte, biçimsel olarak son derece geleneksel bir yapıdadır. Klasik dramatik yapı içinde yazılıp sahnelenen oyun, İngiliz doğalcılık akımına uygun olarak gerçekçi bir üslupla kaleme alınmıştır. Bugün, her alanda yaşanan hızlı değişimlerin yeni teknoloji ve medya araçları ile birlikte, algılama ve iletişim biçimlerimizi sürekli olarak yerinden oynattığı bir dünyada, gerçeklik algımız ve yaşam pratiklerimiz de sürekli olarak değişip dönüşüme uğramaktadır. Bu durum, sanatın gerçeklikle kurduğu ilişkiyi de kaçınılmaz olarak sorgulamaya açıp farklı düzlemlere taşır. Klasik dramın belirli bir dünya algısına temellenen yapısı, bugünün dünyasını kucaklamakta yetersiz kalırken, tiyatro ile dram arasında oluşan ayrım, çağdaş ve güncel olanı yakalamaya çalışan tiyatronun, klasik dramın anlatım olanaklarını aşan yeni yollar, yeni biçimler aramasına neden olur. Bu çalışmada, John Osborne'un“Öfke”oyunundan hareketle, klasik dramın anlatım olanaklarını aşan güncel ve özgün bir sahneleme metni ve sahneleme biçimi oluşturmak amaçlanmıştır. Böylelikle, Osborne'un kendi kuşağı üzerinden anlattığı öfke ve sıkışmışlık duygusu, bugün anlamını ve amacını yitirmiş bir kuşaktaki karşılığı üzerinden yeni bir bakış açısıyla ele alınmış ve gündelik hayatın bizde yarattığı körleşme sanatsal bir bakış açısıyla aşılmak istenmiştir. Bu amaçla, öncelikle, doğrusal zaman algısının kırılarak dramatik akışın bilinçli olarak kesintiye uğratıldığı yeni bir sahneleme metni oluşturulmuş, sonra da seyirciyle birlikte tamamlanan bir yapı kurmayı hedefleyen yeni bir sahneleme biçimi arayışına girilmiştir. Çalışmada son olarak, uzun süren kuramsal çalışmalar ve iki aylık bir prova süreci sonunda seyircilerle buluşan oyuna ilişkin seyirci görüşlerine yer verilmiş; oyunun seyircilerde nasıl karşılık bulduğu incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
John Osborne, with his play“Look Back In Anger”written in 1956, started a new period in English Theater and became an inspiration for angry young writers who came after him. The play, which has explicit traces of its time written, and which through its anti-hero Jimmy Porter, paved the way for harsh criticisms of the social, political, and economic structure on the theater stages, despite its innovative content for its period, it has a very traditional structure in form. The play, which was written and staged in classical dramatic structure, was indited in a realistic style in accordance with the British naturalism movement. Today, our reality perceptions and life practices constantly change and have a transformation in a world where rapid changes in every field along with new technology and media tools, constantly displace our perception and communication styles. This situation inevitably brings the relationship between art and reality into question and takes it to different levels. While the classical drama's structure based on a certain perception of the world, is insufficient to embrace today's world, the distinction between theater and drama makes the theater, which tries to catch the contemporary and the current, seek new ways and new forms that transcend the expression possibilities of classical drama. This study, inspired by John Osborne's play“Look Back In Anger”, aims to constitute a current and authentic staging text and staging style that goes beyond expression possibilities of classical drama. In this way, the feeling of anger and being stuck that Osborne told through his own generation, is examined with a new perspective through its counterpart in a generation that lost its meaning and purpose, and our blindness created by daily life is sought to overcome through an artistic perspective. For this purpose, in the first place, a new staging text is constituted within which the dramatic flow was deliberately interrupted via breaking the linear time perception, and then, a new staging style aiming to maintain a structure that was completed with the audience was tried to find out. Finally, the study gives place to the audience's views on the play, which met with the audience following long-lasting theoretical studies and a two-months rehearsal period; and it examines how the audience has reacted to the play.
Benzer Tezler
- The identity crisis in John Osborne's 'Look Back in Anger'
John Osborne'un 'Look Back in Anger' adlı eserinde kimlik bunalımı
HANDAN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
İngiliz Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖMER ŞEKERCİ
- John osborne'un baslıca eserlerne toplumsal ve syasal bakış
Social and political dimensions of john osborne?s epoch-making works
FULYA ÇODUR
- Social and political satire in selected playsof John Osborne
John Osborne'un seçilmiş oyunlarındaki sosyal ve politik hiciv
ABDUL ALJALEEL FADHIL JAMAIL AL-JAMIL
Doktora
İngilizce
2019
Batı Dilleri ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER ŞEKERCİ
- John Osborne'un look Back in Anger, Arnold Wesker'in Chicken Soup with Barley, Roots ve I'm Talking About Jerusalem adlı eserlerinde savaş sonrası gerçekçiliği
Başlık çevirisi yok
MEHMET TAKKAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1989
Sahne ve Görüntü SanatlarıAtatürk ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. FEHMİ EFE
- John osborne'un başlıca eserlerine sosyal ve siyasal bakış
Social and political dimensions of john osborne's epoch-making works
FULYA KİNCAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
İngiliz Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM YEREBAKAN