Geri Dön

Büveyhî Hanedanlığı döneminde Şîrâz şehri (320-454/932-1062)

Shiraz city during the Buwayhid Dynasty (320-454/932-1062)

  1. Tez No: 735558
  2. Yazar: MUHAMMED UÇ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TAHSİN ÖZCAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 132

Özet

Deylem asıllı balıkçı bir babanın üç oğlu, paralı asker konumunda iken hızlı bir biçimde devletleşme safhasına geçerek 320/932 senesinde Fars'ın merkezi Şîrâz'da tarihte Büveyhîler olarak bilinen hanedanlığı kurmuştur. Büveyhîler, Bağdat'ı ele geçirerek Abbâsî halifelerinin siyâsî yetkilerini ellerinden almışlardır. Bununla da yetinmeyen hanedanlık emirleri, yıkılışlarına kadar Sünnî bir politika takip eden Abbâsî Devleti'nin aksine dinî yapılanma hususunda Şiîliği desteklemişlerdir ve etkileri günümüze kadar devam eden birtakım uygulamaların da başlatıcıları olmuşlardır. Büveyhîlerin Şiî eğilimli olmaları ve Bağdat'ta hakimiyet kurmaları hanedanlıklarının daha çok menfî bir şekilde anılmasına neden olmuştur. Oysa Büveyhîlerin, Şiîliğin baskın olduğu bir siyasi tavrı benimsemeleri veya Bağdat'ın idaresini Abbâsî halifelerinden almaları Bağdat için geçerli sayılabilecek olumsuz hadiseler olsalar da Büveyhîlerin yalnızca Bağdat ve Irak bölgesinde değil; bunun yanında Fars bölgesine de hâkim olmaları, söz konusu menfî tutumun doğruluğunu yahut Şîrâz şehrinde de benzer durumların varlığını sorgulanır hale getirmektedir. Buradan hareketle tezde nispeten daha uzun olan Fars yönetimi ve Fars bölgesinin başşehri olan Şîrâz'ın bu dönemdeki sosyal, siyasal, ekonomik, kültürel, dinî ve adlî vb. yönleri tespit ve tahlil edilmiştir. Zira Müslüman coğrafyacılar ve tarihçiler, siyaseten karmaşık olan bu dönemde Büveyhî emirlerinin buraya önem atfettiklerini, bayındırlık faaliyetlerinde bulunduklarını eserlerinde kaydederler. Çalışma esnasında Büveyhîlerin Fars'ın merkezi olan Şîrâz'daki durumu ele alınmış; araştırma sonunda ise verilen malumâtın tarihî verilerle ne kadar desteklendiği ortaya konulmuştur.

Özet (Çeviri)

Three sons of a fisherman father who is Daylam/Dailam origin, while they were in the position of mercenary, rapidly went into the phase of state and established the dynasty known as the Buwayhids in Shiraz, the center of Persia, in 320/932. As a result of their capture of Baghdad, they have taken away the political powers of the Abbâsî Caliphs. The Buwayhids, who were not satisfied with this, supported the Shiite in the religious structure, unlike the Abbâsî State, which followed a Sunni policy until their collapse, and became the initiators of a number of practices that continued until today. The Buwayhids have a Shitee tendency and the dominance in Baghdad has led their dynasties to be remembered negatively in the historical background. However, although the reasons in question are valid for Baghdad, the Buwayhids are not only in Baghdad and Iraq; In addition, the fact that they dominate Jibal and Fars regions brings to mind the accuracy of the said negative behaviour or whether there is a similar situation in Jibal and Persian regions. From this point of view, in this thesis, the relatively longer Persian administration and the social, political, economic, cultural, religious and judicial, etc. aspects have been detected and analysed. Because Muslim geographers and historians record in their works that the Buwayhid emirs attribute importance to this area and engaged in public works in this politically complex period. During the study, the situation of the Buwayhids in Shiraz, the center of Persia, was taken up; At the end of the research, it was given how much the information given was supported by historical sources.

Benzer Tezler

  1. Kuruluşundan yıkılışına Mervanoğulları (983-1085) ve tarihteki yeri

    From foundation to collapse Marwanids (983-1085) and the place in the history

    ÜBEYDULLAH ÖRETMEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    TarihKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ORHAN DOĞAN

  2. Yıkılış döneminde Büveyhî-Abbâsî ilişkileri (372-447/983-1055)

    Relationship of Buwayhids and Abbasids in the Buwayhid's collapse period (372-447/983-1055)

    CENGİZ AKÇAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    TarihMarmara Üniversitesi

    Türk Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GAZİ OSMAN ÖZGÜDENLİ

  3. Abbasi Halifesi el-Kaim Biemrillah ve dönemi: 1031-1075

    Abbāsid Caliph al-Qā'im bi-Amr Allāh and his period: 1031-1075

    SUAT KAYMAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    TarihMarmara Üniversitesi

    Türk Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GAZİ OSMAN ÖZGÜDENLİ

  4. Târîhu'l-Antâkî'nin ilk bölümünün tahlil, tenkid ve değerlendirmesi

    Analysis, criticism and assessment of the first chapter of 'Târîhu'l-Antâkî'

    BELMA DÖNMEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    TarihEge Üniversitesi

    Türk Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CÜNEYT KANAT

  5. Yezd Atabegliği: 1141-1318

    Atabags of Yazd: 1141-1318

    AYDAN OKUMUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    TarihMarmara Üniversitesi

    Türk Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OSMAN GAZİ ÖZGÜDENLİ