Yetişkinlerde kişilik bozukluklarıyla ilişkili inançların yordanması: Çocukluk çağı travması ve işlevsel olmayan tutumların etkisi
Predicting beliefs related to personality disorders in adults: Effects of childhood trauma and dysfunctional attitudes
- Tez No: 736523
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MERAL SERT AĞIR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: çocukluk çağı travmaları, işlevsel olmayan tutumlar, kişilik inançları, depresyon, kişilik bozuklukları, childhood traumas, dysfunctional attitudes, personality beliefs, depression, personality disorders
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 173
Özet
Bu çalışmanın amacı çocukluk çağı travmaları ve işlevsel olmayan tutumların kişilik bozuklukları ile ilişkili inançlar üzerindeki yordayıcı etkisini incelemektir. Bu ana amaç doğrultusunda değişkenler arasındaki korelasyon ilişkisi incelenmiştir. Ayrıca katılımcıların kişilik inanç, çocukluk çağı travma ve işlevsel olmayan tutum düzeyleri demografik özelliklerden cinsiyet ve yaş kategorilerine göre incelenmiştir. Araştırma ilişkisel tarama desenine uygun şekilde yapılandırılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 18-56 ve üstü yaş aralığındaki 448 katılımcı oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgi Toplama Formu, Kişilik İnanç Ölçeği Kısa Türkçe Formu, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği ve Fonksiyonel Olmayan Tutumlar Ölçeği kullanılmıştır. Kişilik inançları, çocukluk çağı travmaları ve işlevsel olmayan tutumların cinsiyet ve yaşa göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemek amacıyla bağımsız gruplar t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) uygulanmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla Pearson momentler çarpım korelasyon analizi uygulanmıştır. Ayrıca çocukluk çağı travmaları ve işlevsel olmayan tutumların kişilik inançları üzerindeki yordayıcı etkisini incelemek amacıyla çoklu regresyon analizi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda Fonksiyonel Olmayan Tutumlar Ölçeği toplam puanının tüm kişilik inanç boyutlarını ve Kişilik İnanç Ölçeği toplam puanını anlamlı ölçüde yordadığı görülmüştür. Çocukluk Çağı Travma Ölçeği toplam puanının ise pasif agresif, şizoid, paranoid ve borderline kişilik inançlarını ve Kişilik İnanç Ölçeği toplam puanını anlamlı ölçüde yordadığı bulunmuştur. Kişilik inançları, çocukluk çağı travmaları ve işlevsel olmayan tutumlar arasında pozitif yönde anlamlı düzeyde ilişki saptanmıştır. Obsesif kompulsif ve paranoid kişilik inançlarının cinsiyete göre farklılaştığı bulunmuştur, her iki alt puanda erkek katılımcılar anlamlı düzeyde yüksek puan elde etmiştir. Çekingen, antisosyal, histrionik, şizoid, paranoid ve borderline kişilik inançlarının yaşa göre farklılaştığı saptanmıştır. Çocukluk Çağı Travma Ölçeği toplam puanının yaşa göre farklılaştığı, Fonksiyonel Olmayan Tutumlar Ölçeği toplam puanının ise cinsiyet ve yaşa göre farklılaşmadığı bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the predictive role of childhood traumas and dysfunctional attitudes on beliefs related to personality disorders. In accordance with the main purpose, correlation between variables was investigated. Also, subjects' personality belief, childhood trauma and dysfunctional attitude levels were also examined by gender and age amongst demographic variables. The study was designed in accordance with the relational screening model. The sample group of study consists of 448 participants within 18-56 and above age range. Personal Information Form, Personality Belief Questionnaire Short Turkish Form, Childhood Trauma Questionnaire and Dysfunctional Attitudes Scale were employed as means of data collection. Independent samples t-test and one way ANOVA were conducted to investigate whether personality beliefs, childhood traumas and dysfunctional attitudes differ by gender and age. To examine the relationship between variables, Pearson product-moment correlation analysis was applied. Additionally, multiple regression analysis was utilized to examine the predictive effect of childhood trauma and dysfunctional attitudes on personality beliefs. As a result, Dysfunctional Attitude Scale total score was found to predict all personality belief sub-dimensions and Personality Belief Questionnaire total score significantly. Childhood Trauma Questionnaire total score was found to predict passive aggressive, schizoid, paranoid and borderline personality beliefs along with Personality Belief Questionnaire total score. Significant relationship in the positive direction was detected between personality beliefs, childhood trauma and dysfunctional attitudes. Obsessive compulsive and paranoid personality beliefs are significantly different according to gender, male subjects obtained significantly higher scores in both subscales. Avoidant, antisocial, histrionic, schizoid, paranoid and borderline personality beliefs are significantly different according to age. Childhood Trauma Questionnaire total score is significantly different according to age. Dysfunctional Attitude Scale total score is not significantly different neither for gender nor age.
Benzer Tezler
- Genç yetişkinlerde kendine ve başkalarına zarar verme davranışlarının, kişilik inançları ve duygu düzenleme güçlükleri açısından incelenmesi
Investigation of self harm and aggressive behaviors in young adults in terms of personality beliefs and emotion regulation difficulties.
SEMİNA ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAcıbadem Mehmet Ali Aydınlar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ECE VARLIK ÖZSOY
DOÇ. DR. BELMA BEKÇİ
- Yetişkinlerde kişilik özelliklerinin savunma mekanizmalarıyla ilişkisinde zihinselleştirmenin aracı rolü
The intermediary role of mentalization in relation between personality traits and defense mechanisms in adults
CEMRE DİLAN ULUYÜREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDE GÜNDOĞAN
- Yetişkinlerde kişilik özellikleri ile sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişkide temel psikolojik ihtiyaçların karşılanmasının biçimlendirici rolü
The forming role of meeting basic psychological needs in the relationship between personality traits and social media addiction in adults
NEŞE SÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Rumeli ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YELİZ YAZICI
- Yetişkinlerde kişilik özellikleri ve psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between adults personality characteristics and psychological resilience
GÜL ÜNVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CANAN TANIDIR
- Yetişkinlerde kişilik özelliklerinin ve evcil hayvana bağlanma düzeyinin psikolojik dayanıklılığa etkisi
The impact of personality traits and levels of attachment to pets on psychological resilience in adults
AYŞE ECE YEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiKonya Gıda ve Tarım ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE DENİZ GÜNAYDIN