علمُ المُناسباتِ وأثرُه في تفسيرِ الألوسي (سُورةُ الأنعامِ نَمُوذجا)
Münâsebât ilmi ve Alûsi tefsirine etkisi (En'âm sûresi örneği)
- Tez No: 737509
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ RIZA GÜL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Arapça
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 251
Özet
Münâsebât ilmi, Kuran ilimlerinden bir ilim sayılmakta olup ayetler ve sûreler arasında irtibatı araştırma anlamına gelmektedir. Böylece ayetleri güzel bir şekilde te'vil etmeye ve Allah'ın muradını anlamaya yardımcı olmaktadır. Bu çalışma Münâsebât ilminin Alûsi tefsirine etkisi üzerine odaklanmakta ve bu ilmin uygulama alanı olarak En'âm sûresini kullanmaktadır. Çalışma üç ana bölüme ayrılmıştır. İlk bölüm Alûsi'nin hayatını ve yetişmesi, ilmi konumunu ve eserlerini ele almaktadır. Bu bölüm, Alûsi'nin tefsirdeki yöntemini açıklamasına ve Kuran ilimlerine olan ilgisine ek olarak Ruhu'l-Meani adlı eserinin, dayandığı kaynaklarının ve diğer tefsir kitapları arasındaki yerinin tanıtımını ihtiva etmektedir. İkinci bölüm ise Münâsebât ilminin tanımını, önemini, kaidelerini, ilgili kavramları ortaya çıkışını, ve bu ilimdeki en önemli eserleri ve ilim adamlarının görüşlerini de içermektedir. Bu bölüm, münasebet türlerine, Alûsi'nin Münâsebât ilmindeki yöntemine, katkılarına ve Münâsebât ilminin tefsiri üzerindeki tesirine de değinmektedir. Üçüncü bölüm ise Alûsi tefsirinde En'âm sûresi üzerinde Münâsebât ilminin tatbikatını ele almaktadır. Bu bölümün ilk kısmında En'âm sûresi tanıtılmakta, fazileti ve amaçları beyan edilmektedir. Aynı şekilde En'âm sûresinin kendinden önceki sûrelerle, kendisinden sonra gelen A'râf sûresiyle ve el-Hamd kelimesiyle başlayan sûrelerle münasebetleri gözler önüne serilmektedir. Daha sonra bu bölümde En'âm sûresindeki akidevi ayetler, teşrii ayetler, sosyal yönü olan ayetler, kıssalardan bahseden ayetler, sûresinin başıyla sonu arasındaki ve sonuyla amaçları arasındaki münasebetler incelenmektedir. Bu çalışmada, Münâsebât ilminin Allah'ın muradını anlamada büyük öneme sahip olduğu, Kur'an metninin tutarlılığını, i'cazını ortaya koyması, sûrenin amacının anlaşılması, kelimelerin anlamlarının izahı ve görüşler arasında tecih yapması bakımından Alûsi tefsiri üzerinde belirgin bir etkisi olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca, Alûsi'nin her bir sûrenin önceki ve sonraki sûrelerle münasebetleri, keza sûrenin ayetleri arasındaki münasebetler üzerinde durmaya özen gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma sonunda En'âm sûresinin münasebetler açısından zengin olduğu, bunun da baştan sona surenin Allah'ın birliğine davet etme amacında birleştiği ve münasebetlerin sûrenin bütünlüğü ve konu uyumunu ortaya çıkaran bir role sahip olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The science of Munāsabāt is considered one of the sciences of the Noble Qur'an, and it deals with the interrelationship between verses and surahs, which helps in good interpretation and understanding of Allah's will. This study is centered around the effect of this science on the exegesis of Al-Alusi, and uses Sūrat Al-Anʿām as an example for its application. The study consists of three main chapters; the first chapter dealt with the life of Al-Alusi, his scientific reputation, and his writings. This chapter also introduced Al-Alusi's book, Ruh al-Maani, its sources, and its position among other tafsir books, in addition to a statement of Al-Alusi's approach to interpretation and his interest in the sciences of the Qur'an. While the second chapter included the definition of the science of Munāsabāt and its appearance, its importance, the related terms, the most important books and the opinions of scholars in it. This chapter also touched on the types of Munāsabāt, Al-Alusi's approach to Munāsabāt and his contributions, and the effect of the science of Munāsabāt on his exegesis. The third chapter of this study deals with applications of Munāsabāt in Sūrat Al-Anʿām from Al-Alusi's tafsir. The first part of it introduced Surat Al-Anʿām and its virtues and purposes. This chapter also studied the relevance of Surat Al-Anʿām to the surahs that came before it, to Sūrat Al-A'raf that came after it, and to the surahs that begin with al-Hamd/praise. Then, this chapter explained the Munāsabāt in the creedal verses of Surat Al-An'am, in the legislative and the social verses, the verses of stories and proverbs, as well as in its conclusion. This study concluded that the science of Munāsabāt is of great importance in understanding Allah's will. The study found that the science of Munāsabāt had an important effect in Al-Alusi's tafsir in terms of revealing the coherence and the i'jaz of the Qur'an, understanding the purpose of the surah, explaining the meanings of words and making a choice between views. In addition, it was concluded that Alusi took care in each surah to mention its occasion and its relation to the surahs before and after it, as well as the relation among its verses. The study also found that Sūrat Al-Anʿām is rich in the existence of Munāsabāt, due to the unification of its goals in calling for the unification of Allah from its beginning to end, and the Munāsabāt had a role to show its unity and its subject coherence.
Benzer Tezler
- سورة الروم من منظور علم المناسبات والمعاني
Meani ilmi ve münasebet açısından Rum Suresi / Surah al-Rum from the perspective of sciences of occasions and meanings
TOUQEER HUSSAIN AHMED TARIQ
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSHAK ÖZGEL
- علم البديع في ديوان الخرنق بنت بدر
Hırnık bint Bedr'in Divanı'nda bedi ilmi
NAGMA SARAJ
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH BEDEVA
- عِلْـــمُ الْكَلام وَآثاَرُهُ فِي الْجَوَ انِبِ الْعَقْلِيةَِّ وَالنفَّْسِيةَِّ وَالرُّوحِيةَِّ
Kelam Bilimi ve zihinsel, psikolojik ve ruhsal yönleri üzerindeki etkileri
HARDEE SORAN EZZULDDIN
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM BAYRAM
- علم الكلام الجديد في العالم العربي - الألوهية أنموذجاً
Çağdaş Arap dünyasında yeni ı̇lm-i kelam arayışları (Ulûhiyyet örneği)
İBRAHİM İSMAİLOĞLU
Doktora
Arapça
2023
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN YILDIRIM
- علم القراءات وتعليم القرآن في العراق في القرن العشرين
20.yy.'da Irak'ta Kur'an eğitimi ve kıraat ilmi
AHMED NOORULDEN ZAINULABDEN