Z kuşağında Youtuberlarla kurulan parasosyal etkileşimin sosyoekonomik koşullarla ilişkisi: Ortaokul öğrencileri örneği
The relationship between parasocial interaction Z generation had with Youtubers and socio-economic conditions: Secondary school students sample
- Tez No: 737915
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ESİN KARTOPU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gazetecilik, İletişim Bilimleri, Journalism, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Sosyal medya, Parasosyal etkileşim, Youtube, youtuber, Z kuşağı, Social Media, Parasocial Interaction, Youtube, Youtuber, Z generation
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yayıncılık Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Günümüz dünyası, internet ve özellikle web 2.0 teknolojisinin gelişmesiyle birlikte, bireyleri ve toplumları bir iletişim ağı halinde saran dijital çağ - kimilerine göre devrim- denilen baş döndürücü bir döneme girmiştir. Dijital çağın en önemli etkilerinden biri kendi özgün medyasını, sosyal medyayı geliştirmiş olmasıdır. Sosyal medya herkesin kendi içeriğini oluşturup istediği zaman ve mekânda yayınlayabildiği, etkileşimli bir iletişim ağıdır. Sosyal medya siteleri arasında Youtube, 2000 ve sonrasında doğan kuşağı temsil eden Z kuşağı tarafından en çok takip edilen sosyal paylaşım sitesi olması özelliğiyle, diğer dijital platformlar arasında öne çıkmaktadır. Z kuşağı dijital teknolojinin içine doğan, onunla büyüyen ve günlük hayattaki işlerinin çoğunu teknoloji ile yapan 2000'li yılların kuşağını tanımlar.(Güzel, 2019, s.235- 260) Teknosa'nın 7-16 yaş grubu üzerinde yaptığı bir araştırmaya göre, Z kuşağı yüzde 97 oranı ile en çok Youtube'da varlık gösteriyor. (www.marketingturkiye.com.tr, Nisan 2019) 9-13 yaş grubu çocuklarla yüz yüze görüşme yoluyla yapılan bir başka araştırmada ise çocuklar, youtuberların başına gelen kötü olaylara yakınlarıymışçasına üzüldüklerini belirtmişlerdir. Ayrıca youtuberları abla ve abi olarak gördükleri, onları samimi buldukları için takip ettikleri ve onlara duygusal olarak bağlandıkları görülmüştür. (Özuz, 2018) Parasosyal etkileşim, seyircinin medya figürlerini sanki yakın çevresinden bir arkadaşıymış gibi algıladığı, onlara yakın arkadaşlarına verdiği davranışsal ve duygusal tepkilere benzer tepki verdiği sözde sosyal ilişki olarak tanımlanmaktadır. (Horton ve Wohl, 1956)“Toplumsalsı İlişki”olarak da adlandırılan“Parasosyal etkileşim”kavramından ilk kez“Mass Communication and Parasocial Interaction”isimli makalelerinde (1956) Horton ve Wohl söz etmektedir. Horton ve Wohl teknolojinin ve kitle iletişim araçlarının gelişmesiyle birlikte insanların medya figürleriyle olan bağlarının da geliştiğini söylemektedir. Gelişen bu bağlar izleyicide medya fügürleri ile arasinda yüz yüze bir iletişim olduğu yanılsamasını oluşturur. ( Yayla, 2019) Bu bağlamda çocukların Youtube'u yoğun olarak kullandıklarını, dijital uzamda dijital medyanın personaları olan youtuberlarla parasosyal etkileşimde bulunduklarını ileri sürebiliriz. Bu tezin amacı dijital iletişim teknolojilerinin içine doğan Z kuşağı çocuklarının youtuberlarla kurdukları parasosyal etkileşimi ölçmek ve kurulan bu etkileşimin çocukların sosyoekonomik koşullarıyla ilişkisini incelemektir. Z kuşağı, sosyal medya ve Youtube'a ilişkin yapılan çalışmaların daha çok eğitim ve öğretim, reklamcılık, pazarlama, popüler kültür ve youtuber kimliği, dijital aidiyet, kimlik ve değerler ya da dijital bağımlılık gibi konularda yapıldığı görülmüştür. Youtuberlarla kurulan parasosyal etkileşime dair Yayla'nın (2019) üniversite öğrencilerine yönelik çalışması ve halkla ilişkiler alanında Biçim'in(2019)“Güzellik youtuberlarının kadın tüketicilerle geliştirdiği parasosyal etkileşimlerinin satın alma niyeti üzerindeki etkisi”adlı araştırması youtuberlara yönelik yapılan çalışmalar arasındadır. Ancak yükselen sosyal medya ünlülerinin kültür ve topluma etkilerinin, yapılacak yeni çalışmalarla araştırılıp takip edilmesi önemlidir. Yapılan çalışmaların genellikle lise ve üniversite öğrencilerine yönelik olduğu, Z kuşağı çocuklarıyla ilgili çalışmaların azlığı göz önünde bulundurulduğunda; çocukların dijital medya üzerinden youtuberlarla kurdukları ilişki biçimini incelemek özgün ve gerekli bir çalışma sunabilir. Yapacağımız tez çalışmasının bu bakımdan, bilimsel literatürdeki eksikliği gidermeye yardımcı olması beklenmektedir. Örneklem olarak10 -15 yaş aralığındaki ortaokul öğrencileri alınmıştır. Araştırma yöntemi olarak çevrim içi anket uygulaması ve nicel araştırma desenlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak sosyoekonomik ölçek, parasosyal etkileşim ölçeği ve demografik bilgi formu; veri analizi yöntemi olarak SPSS istatistik programı kullanılmıştır.
Özet (Çeviri)
With the development of Internet, the world enters a drastic era called digital century - or revolution to some- which surrounds individuals and societies with a whole communication network.. One of the most important affects of the digital age is that it has developed its own specific media, the social media.. On the other hand with the rise of social websites such as youtube, twitter, instagram the digital celebrities called youtubers or social media phenomena have entered our lives. According to the research Teknosa did on age of 7-16 year, the Z generation by 97% is online on youtube mostly. In a research done on age of 9-13 year kids by the method of interwieving face to face shows that the kids feel sorry for youtubers who get into trouble as if youtubers are their relatives. Besides it is found out that they accept youtubers as big brothers or sisters, follow them because they consider them sincere and friendly and they connect with them emotionally. (Özuz, 2018) So we could claim that children often use youtube, they have parasocial interaction in digital space with youtubers who are the personas of the digital media. The term Parasocial interaction was first suggested by Horton and Wohl in their article“Mass Communication and Parasocial Interaction”.(1956) They said that with the development of technology and mass communication devices, the connections between audiences and media personalities have also developed. These connections create an illusion by making viewers feel like as they communicate with media personalities face to face. (Yayla, 2019) The aim of this study is to measure the parasocial interaction which the Z generation have with youtubers and examine the relationship between parasocial interaction and socioeconomic conditions of children. Students of secondary school were taken for sampling. The relational scanning model of the quantitative research method was used as research method. Socioeconomic scale, parasocial interaction form and demographic form was applied to the sample group to get data. For data analysis SPSS statistics program was used.
Benzer Tezler
- Z kuşağı ayakkabı tercihi üzerinden gösterişçi tüketim; İzmir örneği
Consumption through the Z generation shoe preference; Izmir case
HÜSEYİN EMRE DEMİRBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İşletmeİstanbul Kültür Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT TAHA BİLİŞİK
- Z kuşağında görülen sorunlu internet kullanımına bağlı gelişen yalnızlaşma ve yabancılaşma eğilimleri
Tendencies of isolation and alienation due to the problematic use of the internet seen in generation Z
OKAN SÖYLEMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiEge ÜniversitesiMadde Bağımlılığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENDER ŞENOL
- Z kuşağında bilinçli farkındalık, yaşamın anlamı ve manevi kaynaklar
Mindfulness, meaning of life and sources of spirituality in generation Z
EMİNE BAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinAkdeniz ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEMA ERYÜCEL
- Z kuşağında deizm algısı ve deistliğe yönelten sosyolojik faktörler
The perception of deism in generation Z and sociological factors leading to be deist
SACİDE ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH ALPEREN
- Z kuşağında yer alan ortaokul öğrencilerinin boş zamanlarında spora yönelik tutumlarının incelenmesi
Examining the attitudes of the secondary school students in the Z generation towards sports in their spare time.
EMRE CANER YAPICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
SporMarmara ÜniversitesiSpor Yönetim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYTEKİN ALPULLU