Yüksek işlevli otizm spektrum bozukluğu olan bireylere sosyal becerilerin öğretimine ilişkin araştırmaların betimsel ve meta analizi
Descriptive and meta-analysis of research on teaching social skills to individuals with high-functioning autism spectrum disorder
- Tez No: 738366
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SERAY OLÇAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Yetenekliler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Yüksek işlevli otizm spektrum bozukluğu (OSB) tanısı bulunan bireyler normal ve normalin üzerinde zekâya sahip olup dil ve iletişim becerilerinde yetersizlik göstermeyen ancak sınırlı ve tekrarlayıcı ilgi alanları olan ve sosyal becerilerde yetersizlikler gösteren bireylerdir. Bu tez çalışmasında yüksek işlevli OSB tanısı bulunan bireylere sosyal beceri öğretimini konu alan tek-denekli araştırmaların kapsamlı betimsel analizinin ve meta-analizinin yapılması ve bu araştırmalarda kullanılan uygulamalar arasında bilimsel-dayanaklı uygulamalar olup olmadığının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla yüksek işlevli OSB tanısı bulunan bireylere sosyal beceri öğretimini konu alan tek-denekli araştırmalara ulaşmak üzere belirlenen anahtar sözcükler kullanılarak taramalar yapılmış, ulaşılan araştırmalar dâhil etme ölçütlerine göre incelenmiştir. Dâhil etme ölçütlerini karşılayan araştırmalar“Tek-Denekli Müdahaleler Model Standartları”yönergesinde yer alan niteliksel göstergeler açısından incelenmiş ve bu araştırmaların kapsamlı betimsel analizi yapılmıştır. Araştırmada ayrıca“Tek-Denekli Müdahaleler Model Standartlarına”göre güçlü düzeyde etkili ya da orta düzeyde etkili şeklinde sınıflandırılan model standartlarını karşılayan ya da model standartlarını koşullu karşılayan iki araştırmanın ise meta-analizi gerçekleştirilmiştir. Tez çalışmasında etki büyüklüğünün hesaplanmasında parametrik olmayan analiz teknikleri arasında yer alan ilerleme oran farkı kullanılmıştır. Meta-analiz sonuçları iki araştırmada etkililiği incelenen iki uygulamanın da çok etkili olduğunu göstermiştir. Ancak bu uygulamalar 5-3-20 kuralını karşılamadığı için bilimsel dayanaklı uygulama olarak değerlendirilememiştir.
Özet (Çeviri)
Individuals diagnosed with high-functioning autism spectrum disorder (ASD) are those who have IQ within the normal or upper range of intellectual functioning, have no impairments in language and communication skills, have impairments in social skills, and exhibit restricted and repetitive behavioral and interest patterns. The purpose of this thesis was to carry out a comprehensive review and meta-analysis of the single-subject studies focusing on teaching social skills to the individuals with high-functioning ASD, as well as determining the evidence of practices in the studies reviewed. Thus, a thorough literature search was performed using the relevant search terms to identify the single-subject studies teaching social skills to the individuals with high-functioning ASD. A comprehensive descriptive analysis was conducted for the eligible studies that were evaluated by quality indicators in single case intervention research design standards. Finally, each study was evaluated by using quality indicators and a meta-analysis was conducted for the studies that met the quality indicators. The eligible studies were evaluated by quality indicators in“Single-Case Intervention Research Design Standards”and descriptively analyzed. Furthermore, a meta-analysis was conducted for two studies that were classified strong evidence or moderate evidence based on“Single-Case Intervention Research Design Standards”or that met model standards with or without reservations. Improvement Rate Difference from non-parametric effect size measures was calculated in the thesis. The results indicated that practices in both studies were very effective. However, the practices were not deemed evidence-based as they did not meet 5-3-20 replication rule.
Benzer Tezler
- Dijital ortamda sunulan model aracılığıyla taklit becerilerinin öğretiminin OSB'li çocuklarda etkililiğinin incelenmesi
Investigation of the effectiveness of teaching imitation skills in children with ASD through a model presented in the digital environment
ŞAFAK KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBiruni ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE TUBA CEYHUN
- Otizm spektrum bozukluğu tanılı bireylerin erişkin dönemdeki prognozu prognoza etki eden faktörler ve günlük yaşam becerilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of prognosis prognostic factors and daily living skills of adult individuals diagnosed with autism spectrum disorder
MÜJDAT ERARKADAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriKocaeli ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAHİKA GÜLEN ŞİŞMANLAR
- Conversational repair strategies in adults with high functioning autism spectrum disorder: A content analysis
Yüksek işlevli otizm spektrumundaki yetişkinlerin konuşma onarım yöntemleri: İçerik analizi
MELİS ODABAŞ ÖĞE
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
DilbilimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT PERİT ÇAKIR
DR. ÖYKÜ MANÇE ÇALIŞIR
- Yüksek işlevli otizmli bireylerin düşünce içeriğini incelemek
Studying the content of thinking of individuals with high functioning autism
HÜLYA AKKAYA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiHasan Kalyoncu ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAZİYE SENEM BAŞGÜL
- Akran etkileşiminin otizm spektrum bozukluğu olan bir bireyin dil ve oyun gelişimine etkisinin incelenmesi
Investigating the effects of peer interaction on play and language skills of an individual with autism spectrum disorder
FATİH KIVANÇ ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAHYA ÇIKILI