Türkiye'de inşaat sektörü ve yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinin ülke ekonomisine etkisi
Construction sector in Turkey and the impact of the foreign contractor utilities on Turkish economy
- Tez No: 73847
- Danışmanlar: PROF. DR. CEVDET ERDOST
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1998
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
ÖZET“ Türkiye' de İnşaat Sektörü ve Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetlerinin Ülke Ekonomisine Etkisi ”konulu bu çalışma, Türkiye ekonomisi için ortaya çıkardığı katma değer açısından en büyük sektörlerin başında gelen inşaat sektörünün ülke ekonomisine etkisini ve yıllar itibariyle yurt dışında faaliyet gösteren Türk müteahhit firmalarının.yurt içi ve dışında karşılaştıkları sorunlar ile, bu firmaların ülke ekonomisine olan katkılarını içermektedir. Dört bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümünde; İnşaat sektörünün tanımı ve genel özellikleri üzerine durulmuştur. İnşaat sektörü, konut inşaatı ile birlikte, yol, köprü, tünel, baraj, liman gibi bayındırlık işlerini ve her türlü endüstriyel tesislerin inşaatını içermektedir. Tür olarak, inşaat sektöründe faaliyet gösteren firmaları ana başlık olarak yapım işi ile uğraşan firmalar ve inşaat malzemeleri ticareti yapan firmalar olarak iki kategoriye ayrılmaktadır. Özellikle taahhüt sektöründe faaliyet gösteren firmalar ise; Üstlendikleri inşaatın türüne, büyüklüklerine ve yükümlülüğün niteliği ve kapsamına göre üçe ayrılmaktadır. İnşaat sektörünün ekonomideki yerine gelince; İnşaat sektörü, ekonomideki büyüme hızı artırılmak istendiğinde, ilk özendirilen sektörlerin başında gelmekte olup, bu özelliği nedeniyle ekonominin canlandırıcı sektörü olarak nitelendirilmektedir. Hükümetlerin bayındırlık alanındaki yatırımlara hız vermesi bir anda pek çok sektörü birden etkilemektedir. Yalnız inşaat sektörünün performans grafiği, ekonominin genel grafiği ile tam anlamıyla uyuşmamaktadır. İnşaat işleri yıllara yaygın olduğu için canlanma dönemlerinde atılan temeller durgunluk dönemlerinde de devam etmekte, ekonomideki durgunluğun etkileri ilerdeki dönemlerde ortaya çıkmaktadır. İstihdam açısından, toplam istihdam arasında ortalama % 5.5' lik paya sahip inşaat sektörü, kaçak sigortalının en yoğun olduğu sektördür. Türkiye' deki inşaatların % 90' ından fazlası özel sektörün yaptığı inşaatlar olduğu halde, inşaat sektöründen kuruma bildirilen sigortalıların ancak % 8' I özel sektörün yaptığı inşaatlardan bildirilmektedir. İnşaat sektöründe faaliyet gösteren firmalara talep, kamu ve özel kesimden gelmekte, iki farklı talep çeşitli uygulama farklılıkları, prosedürleri beraberinde getirmektedir. Yapılan sözleşmeler, kazancın saptanmasındakiIll muhasebe yöntemleri, müteahhitlik karneleri, belediyelerce kullanılan yetkiler farklı bir örgütlenmeyi getirmekte, bu farklı uygulama sonucu taahhüt sektöründe finansman uygulamları daha önem kazanmakta, taahhüt firmaları hakediş ve ödeme takvimlerini belli bir standarta koyma zorunluluğu getirmekte, işin risk ve teminatlandırılmasında finans sektörü yerini almaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde; Uluslararası inşaat piyasasının koşulları, Türk firmalarının bu piyasadaki yeri ve karşılaştıkları sorunlar üzerine durulmuştur. 100-200 milyar USD' lık iş hacmine sahip dünya inşaat sektörü, dünya ekonomisinde ve ülkelerarası ilişkilerde meydana gelen değişiklikler sonucu yıllar itibariyle değişik grafikler çizmiştir. Dünya inşaat piyasasında faaliyet gösteren ülkeleri incelediğimizde; toplamda Amerika Birleşik Devletleri % 37' lik payla ilk sırada yer almış, Türkiye' nin payı ise % 1,4 olarak gerçekleşmiştir. Türkiye' nin dünya inşaat piyasasına girişi 1973 yılı ile başlamış, 1978 yılından sonra diğer ülkeler ile rekabet edebilir duruma gelmiş, 1990' lar ile birlikte yeni pazarlar Türk müteahhitler için oluşmuştur. Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri sektörünün ülkemiz ekonomisine olan katkısının miktarını tam bir kesinlikte rakamsal olarak belirlenebilmesi mümkün değil ise de sektörel deneyim ve yapılan araştırmalara göre; üstlenilen işlerin ihale bedelinin yaklaşık olarak % 50' si oranında ülkeye döviz girdisi olarak girmekte, finans dünyasıda ihale miktarının teminatlandırması, elde edilen gelir ve ödemelerin bankacılık sektörü üzerinden transfer edilmesi, yeni finansal ürünler kullanmaya başlaması, muhabir banka ağlarını genişletmesi, Türk müteşebbislerin faaliyette bulunduğu ülkelerde; şube, banka veya temsilcilik açması ile gelişimden payını alan sektörlerin başında yer almıştır. Sonuç olarak; Milli gelirimizin % 7-10 luk kısmını teşkil eden, 100' ü aşkın yan sanayi ve alt sektörle ilişkili, ekonominin itici gücü inşaat sektörünün sorunlarına daha ciddi bir yaklaşımla gidilmesi gerekliliği, 150-200 milyar USD' lık dünya pazarında % 1-2' lik payın Türkiye için yetersiz olduğu ve bu rakamdan payımızı nasıl artırabileceğimiz, bu payın arttırılması için hangi sorunların çözülmesi gerekliliği, yurtiçi ve dışı yapılacak çeşitli uygulama ve önerilere ise son bölümde değinilmiştir.
Özet (Çeviri)
IV ABSTRACT The title of this work is“ Construction sector in Türkiye and the impact of the foreign contractor utilities on Turkish economy. ”The major of aim of this study is; to analyze the impact of construction sector on Turkish economy, the affair and problems of foreign contractor in Turkey and foreign countries. In the first part of work, the definition of construction sector and general properties of the sector is the main theme. Construction sector is; to build house, road, bridge, tunnel, harbour, dam, public works and every kind of industrial buildings. Categorizing the construction companies in two groups as; marketing firms that sell construction materials and contractors. Especially contractors can be categorized as; kind of adjudication, substitute of adjudication, quality of adjudication. Costruction sector in economy is; if grow rate of economy want to be increased, construction sector arises as the leader sector that the goverments think about. The acceleration of investments in public works by goverments is affecting many sectors at the same time. But the performance of construction sector is not completely matching with the performance of macro economic indicators. Since the construction works last for years, the foundations that are build during developing periods of economy continue during the declining periods, the effect of declining periods are felt in the future. Contruction sector becomes an important tool in expenses and additions for the production sector in national economy. Passing through the project basis; between 1950 and 1995, in ten years period, the change in construction sector and kind of projects, show the change in Turkish economy. Construction sector which constiutes % 5.5 of the employment, is where the rate of uninsured is the highest. As the demand for the adjudication comes from two different sources (public, private), different procedures come alaong with that. Agreements, accountings systems, book of tickets, municipality problems, a lot of financial instruments come into being.International construction sector has 100-200 billion USD volume. Economical and political relations change this volume from year to year. United States takes % 37, Türkiye takes % 1.4 of the international market. Türkiye takes its place in international market at 1973, after 1978 has ability to compete with other countries. This competition brings a lot of problems with like, brucreacy, finance, insurance, unsufficient firms. Although we haven' t exact numbers about affect of foreign contractor to Turkish economy, we can estimate that, contractors bring % 50 of the adjudication as foreign excahnge. As a result; construction sector has % 7-10 of national income, has relation with nearly 100 sector. And it' s really power for economy. So goverment have serious plan and strategies, Türkiye increases its share in 150-200 billion USD international construction market.
Benzer Tezler
- İnşaat sektöründe çalışanların yaşadıkları stresin iş kazalarına etkisinin belirlenmesi
Determining the effect of the stress experienced by employees in the construction sector on work accidents
YALÇIN ADIGÜZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Kazalarİstanbul Gedik Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH YALÇIN
- Türkiye'de inşaat sektörünün ekonomik büyümeye ve istihdama katkısının ampirik analizi
Empirical analysis of the economic contribution of construction sector in turkey to growth and employment
ALPER TUNGA ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
EkonomiÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENGİN ERDOĞAN
- Prioritization of risk factors for international construction projects : Arabian peninsula and commonwealth independent states as case study
Uluslar arası inşaat projeleri için risk faktörlerinin önceliklendirilmesi : Arap yarımadası ve bağımsız devletler topluluğu için vaka çalışması
BARIŞ CAN BAŞMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA HEYECAN GİRİTLİ
- Dispute creation and resolution mechanisms of Turkish construction sector in public projects
Türk inşaat sektöründe hukuksal anlaşmazlıkların oluşumu ve çözüm yolları
GÖKSU GÜNAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2001
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA TALAT BİRGÖNÜL
- Yurtdışı müteahhitlik ve teknik müşavirlik sektörüne verilen devlet teşviklerinin sektöre etkisi
Sector effect of government incentives given to foreing contracting and technical consultancy sector
ALİ AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
EkonomiGazi ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İRFAN SÜER