Geri Dön

İslam Hukuku açısından kıymetli evrakın alım satımı

Buying and selling precious documents in terms of Islamic Law

  1. Tez No: 738692
  2. Yazar: MEHMET AKİF CAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ABDULAZİZ BAYINDIR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
  6. Anahtar Kelimeler: İslam Hukuku, Kira Sertifikaları, Kıymetli evrak alım-satım
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 176

Özet

Ülkemizde 1980'li yıllara kadar belli bir inanç kesimine mensup insanların faizli işlemlerden kaçınmaları, ticaretin riskini göze almamaları, Türk Lirasının o dönem Amerikan Doları ve Alman Markı karşısında değer kaybetmesi gibi nedenlerle birikimlerini altın ve döviz cinsinden ellerinde tutma eğilimleri göstermiş ve bu eğilim ciddi miktarda nakdin piyasaya sürülmeden yastıkaltı tabir edilecek bir şekilde atıl durmasına sebep olmuştur. Bu durum üzerine zikredilen çekinceye sahip insanların atıl durumdaki birikimlerinin ekonomiye asgari risk ile kazandırılması amacıyla Özel Finans Kurumları kurulmuş, daha sonra bu kurumlar Katılım Bankası adını alarak 9537 sayılı Bankacılık Kanununa tabi olarak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulununun yetki alanına girmiştir. Katılım Bankalarının konvansiyonel bankalarla rekabet edebilmeleri için bankacılık faaliyetlerini geliştirmeleri gerekmiş, bu amaçla özellikle Malezya ve Körfez Ülkelerinde uygulanan İslami Bankacılık enstrümanları ülkemizde de uygulanmaya başlanmıştır. Bu enstrumanlardan biri ve muhtemelen en kompleks yapıda olanı ise ülkemizde Kira Sertifikası olarak bilinen sukuktur. Bu enstruman içerdiği çok taraflı yapısı, birden çok sözleşme içermesi, devlet tarafından bir çok imtiyazı haiz bir şekilde düzenlenmiş olmaları itibariyle incelemeye değer bir düzenleme olarak dikkat çekmektedir. Bu çalışmada sukuk enstrumanının oluşturulmasında rol alan tarafları, ilişkileri, sözleşmeleri, imtiyazları, bu ilişki, mesuliyet ve hakların İslam Hukuku temel ilkelerine uygunluklarının denetimi, ilgili Kira Sertifikaları Tebliği'nin hukuki ve fıkhi açıdan değerlendirilmesi yapılmaktadır. Bu çalışma neticesinde hem yürürlükte olan Kira Sertifikaları Tebliği'nin hem de fiili uygulamanın ciddi bir şekilde İslam Hukuku temel ilkelerine aykırı olduğu tesbit edilmiş, bu aykırılıklar nedenleri ile detaylı olarak ortaya konmuştur. Sonuç kısmında ise tesbit edilen bu aykırılıkların düzeltilerek sukuk enstrumanının İslam Hukuku temel ilkelerine uygun hale gelmesi yapılması gereken düzenlemeler belirtilmiştir.

Özet (Çeviri)

People of a certain faith had a tendency to keep their savings in gold and foreign currency due to reasons such as avoiding interest-bearing transactions, not taking the risk of trade, and the depreciation of the Turkish Lira against the American Dollar and German Mark at that time until the 1980s in Turkey, and this tendency was keeping serious amount of cash idle before it is released to the market. Special Finance Institutions were established in order to bring the idle savings of the people who have the aforementioned reservations to the economy with minimum risk, and later these institutions took the name of Participation Bank and entered into the jurisdiction of the Banking Regulation and Supervision Agency, subject to the Banking Code No. 9537. Participation Banks had to develop their banking activities in order to compete with conventional banks. For this purpose, non-interest Islamic Banking instruments, which are applied especially in Malaysia and Gulf Countries, have started to be implemented in our country. One of these instruments, and probably the most complex one, is sukuk, which is known as the Lease Certificate in our country. This instrument draws attention as a regulation worthy of examination due to its multilateral structure, the fact that it contains more than one contract, and that it has been arranged by the state in a way that has many privileges. In this study, the parties involved in the creation of the sukuk instrument, their relations, contracts, privileges, the compliance of this relationship, liability and rights with the basic principles of Islamic Law, and the legal and fiqh evaluation of the relevant Lease Certificates Communique are made. As a result of this study, it has been determined that both the Lease Certificates Communique in force and the actual implementation are seriously contrary to the basic principles of Islamic Law, and these contradictions are explained in detail with their reasons. In the conclusion part, it is stated that the regulations that should be made to make the sukuk instrument conform to the basic principles of Islamic Law by correcting these discrepancies.

Benzer Tezler

  1. Mustafa Nazmi'nin Temsil-i Kavaid ve Zavabit-i İlm-i Hukuk adlı eseri

    Mustafa Nazmi's Kavaid's Representation and Jurisprudences Zavabit Judicial Book

    İBRAHİM YAĞIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİMCAN BUĞDA

  2. at-Tedâvî ve Ahkâmuhû fî'l-Fıkhi'l

    İslam fıkhında tedâvî ve hükümleri / Provisions of medication in Islamic faqqah

    FARSAT ALI HASSAN

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2021

    DinFırat Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ERDEM

  3. Borsa İstanbul'da yapılan işlemlerin İslam Fıkıhı açısından değerlendirmesi

    The assesment of the transactions in İstanbul Stock Market via İslamic Canon Law

    MEHMET ÇOLAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    DinErzincan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN ERTUÇ

  4. Bereketzâde'nin Tenākuz-ı Fıkhī adlı eseri bağlamında Osmanlı son dönem yargılama hukukunda tenâkuz

    Tenākuz in the Ottoman latest judicial law in the context of Bereketzade's Tenākuz-ı Fıkhī

    MEHMET USLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MURAT ŞİMŞEK

  5. Kâsânî'nin Bedâiu's-Sanâi' adlı eseri çerçevesinde eşlerin evlilik hukukuna aykırı davranması

    Contravention of wives the marriage law within the frame of al-Kāsānî's Work Badāi' al-Sanāi'

    NURDAN DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SÜLEYMAN KAYA