Geleneğin dönüşümü bağlamında bir sosyal sorumluluk projesi: Bir Usta Bin Usta örneği
A social responsibility project in the context of the transformation of tradition: Bir Usta Bin Usta
- Tez No: 739205
- Danışmanlar: PROF. DR. RUHİ ERSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halkbilimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 342
Özet
Geleneğin dönüşümü, geleneksel bilgi ve bu bilgi aktarımının dönüşümüdür. Sanayileşme ve küreselleşme nedeniyle geleneksel el sanatları ve zanaatkârda bir dönüşüm yaşanmıştır; çünkü bu temel iki süreç yaşanırken geleneksel bilginin varlığı gözardı edilmiştir. Bir sosyal sorumluluk projesi olan Bir Usta Bin Usta; geleneksel bilginin aktarımı konusunda söz sahibi olan el sanatlarının dönüşümüne katkı vermiştir. Bir başka ifadeyle Bir Usta Bin Usta projesi, modernite karşısında geleneksel el sanatlarını koruma altına alma çabası içinde olan bir projedir. 2010-2019 yılları arasında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından seçilen ustaların verdiği modüler eğitimle kursiyer yetiştirilmesine vesile olan bu proje, on yıllık süre zarfı içinde elli geleneksel el sanatının dönüşmesinde etkin bir rol oynamaya çalışmıştır. Çalışmanın kapsamı ve sınırlılığı beş geleneksel el sanatından oluşmaktadır. Bunlar; Yahyalı halı dokumacılığı, Amasya çuha dokumacılığı zembil örücülüğü, cam nazar boncuğu ve ebrudur. Çalışmanın ilk bölümünde tezin konusu, kapsam ve sınırlılıkları, amacı, önemi ve yöntemi anlatılmıştır. İkinci bölümde Bir Usta Bin Usta projesi, sosyal sorumluluk kavramı ve tez kapsamında çalışılan beş geleneksel el sanatının tarihçesi hakkında bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde ise Bir Usta Bin Usta projesi kapsamında alan araştırmalarında elde edilen veriler, geleneğin dönüşümü bağlamında değerlendirilmeye çalışılmıştır. Söz konusu bu dönüşüm; teknik özellikler, kültürel mekân, motifler, eğitim ve aktarım şeklini kapsamaktadır. Çalışmanın sonucunda Bir Usta Bin Usta projesi kapsamında çevresel ve sosyal başarıların elde edildiği, öte yandan ekonomik çıktıların yeterince sağlanamadığı ortaya konmuştur. Bunun en temel nedeni de proje kapsamında verilen modüler eğitim sisteminin kısa süreliliğidir; çünkü geleneksel bilgi bir bütündür ve içinde barındırdığı sözelliğin yanı sıra yıllara dayanan gözlem ve uygulamalı deneyimle kazanılan bir beceri türüdür. Öte yandan geleneksel el sanatlarının günümüz yaşantısında geleneğin dönüşüm geçirmesiyle sürekli güncellendiği kanıtlanmıştır. Söz konusu bu durum; kültürel mekânda ve teknik özelliklerde kendini göstermektedir. Bir Usta Bin Usta projesinin bu dönüşüme katkısının, çıktı açısından çuha dokuma, zembil örücülüğü ve cam nazar boncuğunda gerçekleştiği, ne var ki ebru sanatı ve Yahyalı halı dokumacılığında bir dönüşüme yol açmadığı araştırmacı tarafından tespit edilmiştir. Bir başka ifadeyle geleneksel el sanatlarının dönüşümü, başta kültürel mekân ve teknik dönüşümün gerçekleşmesine, ardından da zanaatkârın istemesine bağlıdır.
Özet (Çeviri)
The transformation of the tradition is about traditional knowledge and the transfer of this knowledge. Due to the industralization and globalization, there has been a transformation in traditional handicrafts and craftsmen; because while these two basic processes are being lived, the existence of the traditional knowledge has been ignored. In other words, there Bir Usta Bin Usta project is a project that strives for protecting traditional handicrafts against modernity. This project, which was instrumental in training trainees with the modular training given by the masters selected by the Ministry of Culture and Tourism between 2010-2019, tried to play an active role in the transformation of fifty traditional handicrafts within a period of ten years.The scope and limitation of the study consists of five traditional handicrafts. These are; Yahyalı carpet weaving, Amasya broad cloth weaving, basket knitting, glass evil eye beads and marbling. In the first part of the study, the subject, scope and limitations, purpose, importance and method of the thesis are explained. In these cond part, there has been given an information about the Bir Usta Bin Usta project, the concept of social responsibility and the history of the five traditional handicrafts studied within the scope of the thesis. In the third part, the data obtained in the field researches within the scope of the Bir Usta Bin Usta project were tried to be evaluated in the context of the transformation of tradition. This transformation in question; technical features, cultural space, motifs, education and transfer form. As a result of the study, it has been revealed that environmental and social achievements have been achieved within the scope of the Bir Usta Bin Usta project, while economic outputs have not been adequately achieved. The main reason for this is the short duration of the modular education system given within the scope of the project; because traditional knowledge is a whole and it is a type of skill gained through years of observation and practical experience, as well as the verbalism it contains. On the other hand, it has been proven that the traditional handicrafts are constantly updated with the transformation of tradition in today's life. This situation is; manifests itself in cultural space and technical features. It has been determined by the researcher that the contribution of the Bir Usta Bin Usta project to this transformation was realized in broadclothweaving, basket knitting and glass evil eye bead, but it did not lead to a transformation in the art of marbling and Yahyalı carpet weaving. In other words, the transformation of traditional handicrafts depends primarily on the realization of cultural space and technical transformation and then on the will of the craftsman.
Benzer Tezler
- Eşitlik temalı reklam tasarımlarının dijital yerliler üzerinden göstergebilimsel analizi
A semiological analysis of equality-themed advertising designs on the digital natives
BEGÜM AYLİN ÖNDER
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2020
Güzel Sanatlarİstanbul Arel ÜniversitesiGrafik Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. SELAHATTİN GANİZ
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLEN KURT ÖNCEL
- Green entrepreneurship as a driving force for the green economy: A case study on green entrepreneurship in Istanbul
Yeşil ekonominin itici gücü olarak yeşil girişimcilik: İstanbul'da yeşil girişimcilik üzerine bir vaka çalışması
ECE TURNA
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜZİN BAYCAN
- Aptitudes and attitudes: Human-centred pedagogies in foundation design studios
Yetenekler ve tutumlar: Temel tasarım stüdyosunda, insan-merkezli eğitim
DESANTILA HYSA
Doktora
İngilizce
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE ÖZKAR KABAKÇIOĞLU
- Sürdürülebilirliğin marka imajına etkisi: Y ve Z jenerasyonları üzerine bir araştırma
The effect of sustainability on brand image: A research on Y and Z generations
SEVGİ AKÇA GÜLEŞ
- An urban renewal story in Ankara metropolitan area: Case study Cevizlidere
Ankara metropoliten alanında bir kentsel yenileme olgusu: Örnek alan Cevizlidere
UĞRAŞ DOYDUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TANSI ŞENYAPILI