Şeyhülislam İbn Kemal Paşa Tefsirinde Muʻtezile eleştirisi
Criticism of Mutazila in Tafsir of Sheikhu'l-Islam Ibn Kemal Pasha
- Tez No: 740665
- Danışmanlar: PROF. DR. YUNUS EMRE GÖRDÜK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: İbn KemalpaĢa, Tefsir, Ehl-i Sünnet, Muʻtezile, Eleştiri, Ibn Kamal Pasha, Tafsir, Mutazilah, Ahl al-sunnah, Criticism
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
“Şeyhülislam İbn Kemalpaşa Tefsiri'nde Muʻtezile Eleştirisi”adlı bu çalışmamızda ilk olarak tefsir, kelam, fıkıh gibi İslami ilimlerde derin bilgilere sahip olan İbn Kemal'in hayatı, eserleri ve ilmi kişiliği hakkında kısa ve özlü bilgiler verilmiştir. Onu iyi tanımak, eserlerini iyi tahlil etmek, gerek tefsirciliğini değerlendirmede gerekse diğer İslami ilimlere vukufiyetini değerlendirme konusunda İslami ilimler alanında araştırma ve çalışma yapan bizlere yardımcı olacaktır. İkinci bölümde ise çalışmamızın temel konusu olan Muʻtezile mezhebinin eleştirisi, İbn Kemalpaşa ve Tefsîr'i özelinde ele alınmıştır. Muʻtezile, İslam tarihinde iz bırakan mezheplerden biri olduğu için ekol ve görüşleri Kelam alimleri tarafından daha yoğun olmakla birlikte müfessirler tarafından da tenkide tabi tutulmuştur. Esasında Muʻtezile'nin görüşlerine tefsir kitaplarında yer verilmemesinin en önemli sebebi olarak, bu alanda aşılamamış bir zirve olan Zemahşerî'nin Mu'tezilî olması kabul edilebilir. İbn Kemal de Muʻtezile'yi tenkit eden müfessirlerden biridir. O, yer yer Muʻtezile mezhebini doğrudan eleştirirken, bazen Zemahşerî üzerinden, kimi zamanda üstü kapalı bir şekilde eleştirmektedir. İbn Kemal'in, bir müfessire tenkit yönelteceği zaman isim belirtmemekte ve kişileri hedefe koymamakta olduğu görülmektedir. O, eleştirilerini fikir ve görüşler üzerinden beyan etmiştir. Muhalif olduğu görüşü tenkit ederken uzun uzadıya izahlar yapmaktan kaçınmış, kendi görüşünü de aynı şekilde uzunca gerekçelendirmemiştir. Eleştirileri esnasında yapmış olduğu açıklamalardan, her daim Ehl-i Sünnet Matürîdî çizgiyi muhafaza etmeye çalıştığı anlaşılmakta ve bu tutumunda da başarılı olduğu müşahede edilmektedir.
Özet (Çeviri)
This work named as“Muʻtezilah Criticism in Tafser of shaikhu‟l-Islam Ibn Kamal Pasha”firstly gives short and concise information about life, works and academic career of Ibn Kamal who has deep rooted knowledge of Islamic sciences such as tafser, kalam and fiqh. To know him well and to analyze his works will help those of us who studies Islamic sciences in both evaluating Ibn Kamal‟s tafser and his grasp of Islamic sciences. In the second part of the work, criticism of Muʻtazilah is discussed in the example of Ibn Kamal Pasha and Tafsir. Muʻtazila is one of the sects which left a mark in history of Islam. Therefore, it‟s school and views are criticized not only by Mutakallimun but also by Mufassirun. The reason why views of Muʻtazila do take place in tafser book is because Zamakhshari who is top author of tafser books was a Mutazili. Ibn Kamal is on the mufassirûn who critizes Muʻtazila. He sometimes directly, sometimes indirectly and sometimes via Zamakhshari criticizes Muʻtazila. When Ibn Kamal criticizes a mufassir he does not mention of his name. He criticizes the views and opinions rather than names. He avoids long explanations while criticizing the views he is opposing, instead he focuses on explaining his own approach. It is seen from explanations of his critisim that he always tries to preserve alliance with the line of ahl al-sunnah and Maturidi. It can be said that he is successful with preserving this alliance.
Benzer Tezler
- Sâdî Çelebi'nin (Ö. 945/1539) Hâşiye ʿalâ Envâri't-tenzîl ve esrâri't-teʾvîl adlı tefsirinin Meryem Suresi tahkiki (Edisyon-kritik)
A critical edition and analysis of Saʿdī Čelebī's Ḥās̲h̲iya ʿalā Anwār al-tanzīl wa-asrār al-taʾwīl Sūrat Maryam
MUHAMMET ZEKİ AKBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dinİnönü ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HARUN BEKİROĞLU
- Şeyhulislam İbn Kemal Paşa'nın tefsiri (Meryem ve Taha sûrelerinin) inceleme ve tahkiki
Başlık çevirisi yok
MUHAMMED TURDI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ BULUT
- İbn Kemal Paşa'nın ?Tefsirü'l-Fatiha? adlı eseri
The work entitled ?Tefsirü?l-Fatiha? By Ibn Kemal Pasha
MURAT USTAKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAKUP ÇİÇEK
- Lale Devrinde şeyhülislamlık ve Yenişehirli Abdullah Efendi
The institution of sheik ul-islam in tulip era and Yenisehirli Abdullah Efendi
MUHAMMED KARA
- İbn Kemal Paşa'nın 'Risâle li Hakkı'z-Zenâdıka' adlı eseri bağlamında Râfıza ve zındıklara ilişkin görüşleri
Ibn Kamal's views on Rewafiz and Zanadiqa according to his 'Risala li haqq al-Zanadiqa'
FARUK MERGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÜMİT