Osmanlı aydınlarının Vehhâbîliğe bakışı: Ahmet Cevdet Paşa 'Tarih-i Cevdet' örneği
Ottoman intellectuals' view of Wahhabism: Ahmet Cevdet Pasha 'Tarih-i Cevdet' sample
- Tez No: 740926
- Danışmanlar: PROF. DR. NAMIK KEMAL OKUMUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Tarih, Religion, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
Ahmet Cevdet Paşa, Osmanlı Devleti'nin siyâsi ve idari hayatında önemli bir devlet adamıdır. Paşa, tarih alanında vermiş olduğu Tarih-i Cevdet, Tezakir gibi eserler nedeniyle son dönemin önemli tarihçilerinden biri olarak kabul edilmektedir. Tarih-i Cevdet, 1188-1241 (1774-1826) yılları arasındaki olayları kapsayan on iki ciltlik Osmanlı tarihi olup türünün en önde gelen eserlerinden biridir. Eserde olaylar sebep ve etkileriyle açıklanır ve bunlardan ders çıkarmaya yönelik bir üslûpla verilir. Hadiselerin oluşumu ve etkileri gerçeğe uygun biçimde ele alınır. Ahmet Cevdet Paşa, Tarih-i Cevdet'inin birinci cildinde“Arabistan ve Havalisi Hakkındadır”başlığı altında Arap-İslâm tarihine dair bilgiler vermiş, tarihi olayları İslâm'ın fayda-zarar ilişkisi açısından kaleme almış, sorunların derinine inmiş ve çözüm önerileri ortaya koymuştur. İslâm mezhepleri tarihi açısından özellikle Arap topraklarında ortaya çıkan Dürzîlik, Nusayrîlik ve Vehhâbîlik gibi mezhepleri coğrafî, siyâsi, sosyal, kültürel, dini temeller üzerinden açıklamıştır. Bu çalışmada öncelikle Ahmet Cevdet Paşa'nın hayatı, kişiliği ve tarihçiliği ele alınmıştır. Ayrıca Tarih-i Cevdet'inde incelemeye alacağımız Vehhâbîlik mezhebi genel hatlarıyla aktarılmış ve Osmanlı aydınlarının mezhebe bakış açıları yansıtılmıştır. Son olarak Cevdet Paşa'nın İslâm mezhepleri tarihine ışık tutacak bilgileri ele alındıktan sonra özelde“Vehhâbîlik”hakkındaki görüşleri Tarih-i Cevdet üzerinden değerlendirmeye tutulmuştur.
Özet (Çeviri)
Ahmet Cevdet Pasha is an important statesman in political and administrative life of Ottoman State. Pasha, is regarded as one of the most important historians of the recent period thanks to the works which he produced in history branch such as“Tarih-i Cevdet and Tezakir”. Tarih-i Cevdet (History of Cevdet) is a twelve book work about Ottoman History covering the incidents between 1188-1241 (1774-1826), and it is one of the leading works in its genre. Incidents are explained with their causes and results, and given in a wording which is intended to take lesson from. Occurrence and results of incidents are handled rightly. Ahmet Cevdet Pasha, in the first book of Tarih-i Cevdet under the title“About Arabia and Its Vicinity”gave information about history of Arabic-Islam, put incidents down on paper in terms of profit or loss of Islam, got the bottom of the problems and put forward his solution offers. From the point of lslamic sects' history, Ahmet Cevdet Pasha explained the sects which occured in on Arabs land like Druze, Nusayri and Wahhabism upon geographical, political and religious base. In this work, Ahmet Cevdet Pasha's life and personality and historian side are discussed. Also, The Wahhabism sect, which we will discuss in Tarih-i Cevdet, is sketched out and Ottoman intellectuals' view of the sect is reflected. Lastly, after Ahmet Cevdet Pasha's knowledge which shed light on Islamic sects is discussed, in particular his opinions about“Wahhabism”are evaluated over Tarih-i Cevdet.
Benzer Tezler
- Pozitivist ve materyalist Osmanlı aydınlarının basın aracılığı ile kadın kimliğini yeniden inşası (1908-1912)
Reconstruction of women identity by positivist and materialist Ottoman intellectuals through press activities (1908-1912)
BÜŞRA DURMUŞ
Doktora
Türkçe
2020
Gazetecilikİstanbul ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELKIS ULUSOY NALCIOĞLU
- Son dönem Osmanlı aydınlarının sömürgecilik ve emperyalizm algısı
The late Ottoman intellectual's perception of imperialism and colonislism
REFİK BÜRÜNGÜZ
- The perspectives of late Ottoman intellectuals on progress - an analysis on the writings of Kılıçzade Hakkı, Fi̇li̇beli̇ Ahmet Hi̇lmi̇ and Ahmet Ağaoğlu
Son dönem Osmanlı aydınlarının Terakkiye bakışları - Kılıçzade Hakkı, Filibeli Ahmet Hilmi ve Ahmet Ağaoğlu'nun yazılarının tahlili
BEYZA KORKMAZ
- Son dönem Osmanlı aydınlarının kadının toplumsal hak ve hürriyetlerine bakışları
Başlık çevirisi yok
EMİNE NUREFŞAN DİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SALİH TUĞ
- Son dönem Osmanlı aydınlarının meteryalizme dair eleştirileri
Critisizm of materialism by Ottoman scientiest of recentperiod
MERAL YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. YUSUF ŞEVKİ YAVUZ
