Özel eğitim gereksinimli çocukların ebeveynlerinde psikolojik dayanıklılık, sosyal destek algısı ve ebeveyn rolüne ilişkin kendilik algısı
Psychological hardiness, social support perceptions and the self-perception of the parent role on the parents of children with special education
- Tez No: 740925
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE ŞINGIR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Sosyoloji, Education and Training, Psychology, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Bu çalışma ile özel eğitim gereksinimli çocuğu olan ebeveynlerin psikolojik dayanıklılık ve sosyal destek algısı düzeylerinin ebeveyn rolüne ilişkin kendilik algısı düzeyleri üzerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. İlişkisel tarama modeli kullanılmıştır ve özel gereksinimli çocuğu (0-18 yaş) olan anne babalara amaçsal örnekleme yöntemi ile ulaşılmıştır. 329 katılımcının %67,8'i anne, %32,2'si babalardan oluşmaktadır ve katılımcılara ait veriler kişisel bilgi formu, psikolojik dayanıklılık ölçeği (PDÖ), çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği (ÇBASDÖ) ve ebeveyn rolüne ilişkin kendilik algısı ölçeği (ERKA) aracılığıyla elde edilmiştir. Veriler normal dağılım göstermektedir. Demografik değişkenlerin fark analizi t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve çok değişkenli varyans analizi (MANOVA) ile incelenmiştir. Araştırma sonucunda demografik değişkenler (cinsiyet, medeni durum, yaş, yaşanılan yer, eğitim düzeyi, çalışma durumu, çocuğun cinsiyeti, sosyoekonomik düzey ve gereksinim türü) ile psikolojik dayanıklılık, sosyal destek algısı ve ebeveyn rolüne ilişkin kendilik algısı değişkenleri üzerinde anlamlı düzeyde fark olduğu saptanmıştır. Psikolojik dayanıklılık ile ebeveyn rolüne ilişkin kendilik algısı tüm alt boyutları (yeterlilik, rol doyumu, yatırım ve rol dengeleme) arasında çoklu regresyon analizi yapılmış ve pozitif yönde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Sosyal destek algısı ile yatırım alt boyutu arasında bir ilişki saptanmadığı; yeterlilik, rol doyumu ve rol dengelemesi alt boyutları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu ortaya konmuştur. Elde edilen tüm bulgular alan yazını ışığında tartışılmış ve öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The purpose of the current study is to examine the effects of psychological hardiness and social support perception levels of parents with children with special education needs on their self-perception of the role of the parent. The correlational model was used and parents with children (0-18 years old) with special needs were reached by using the purposive or judgemental sampling method. The data of the 329 participants (67.8% mothers and 32.2% fathers) were obtained through the personal information form, Psychological Hardiness Scale (PHS), Multidimensional Perceived Social Support Scale (MPSSS), and Self-Perception of Parental Role Scale (SPPRS). The data are normally distributed. Analysis of variance on demographic variables was analyzed with t-test, one-way analysis of variance (ANOVA) and multivariate analysis of variance (MANOVA). Multiple regression analysis was applied to determine the predictive power. As a result of the research, it was determined that there was a significant difference between demographic variables (gender, marital status, age, place of residence, graduation, employment status, gender of the child, socioeconomic level and type of need) and psychological hardiness, perception of social support and self-perception of parental role variables. It has been determined that there is a positive relationship between psychological hardiness and all sub-dimensions of self-perception regarding the parental role (competence, role satisfaction, investment and role balance). No relationship was found between the perception of social support and the investment sub-dimension; it has been revealed that there is a positive and significant relationship between the sub-dimensions of competence, role satisfaction and role balancing. All the findings were discussed in the light of the literature and suggestions were presented.
Benzer Tezler
- Kanser hastası çocuğu olan ailelerin dayanıklılık, travma sonrası büyüme ve hastalık sürecine ilişkin deneyimleri
Experiences of families of children with cancer regarding resilience, post-traumatic growth and disease process
FEYRUZ USLUOĞLU
- Özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynlerin depresif belirtilerinin yordanmasında psikolojik dayanıklılık ve kolektivist başa çıkma stillerinin rolü
The role of psychological resillience and collectivist copig styles in predicting the depressive symptoms of parents having children with special needs
SİBEL EYÜBOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA ALTUN
- Özel gereksinimli bireye sahip ebeveynlerin psikolojik dayanıklılık ve stresle başa çıkma yöntemlerinin sosyal hizmet açısından incelenmesi (İstanbul örneği)
Examination of psychological resilience and coping with stress in terms of social work of parents with special needs (İstanbul example)
RÜMEYSA AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sosyal Hizmetİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SENA ÖKSÜZ
- Özel gereksinimli çocukların ebeveynlerinin tükenmişlik sendromu ve psikolojik dayanıklılığı
Burnout syndrome and psychological endurance of parents of children with special needs
MERVE GÖKALP ALİOSMANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiAile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA GÖKÇE TURAN
- Özel gereksinimli çocuğu olan ebeveynlerin psikolojik dayanıklılıkları, depresyon düzeyleri ve psikolojik yardım almaya ilişkin tutumlarının incelenmesi
Investigation of psychological resilience, depression levels and attitudes of parents with special needs children towards seeking psychological help
BURCU KAYACAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANİFE YILMAZ ÇENGEL