Pamuk (Gossypium hirsutum L.) bitkisinde yüzey altı damla ile farklı sulama suyu uygulamasının verim ve verim bileşenleri üzerine etkisi
Effect of different irrigation water application with subsurface drip on yield and yield components in cotton (Gossypium hirsutum L.) plant
- Tez No: 741160
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÖKHAN İSMAİL TUYLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Harran Ovası koşullarında, 2019 ve 2020 yıllarında yürütülen çalışmada, Harran Üniversitesi deneme alanında yüzey altı damla sulama yöntemleri kullanılarak pamuk (Gossypium hirsutum L.) yetiştiriciliği yapılmıştır. Çalışmada bazı sulama parametrelerinin araştırılması, farklı sulama miktarlarının pamuk verimi, bazı verim ve lif kalite parametreleri üzerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın 2019 ve 2020 yıllarında uygulanan sulama konuları (I1.25, I1.00, I0.75, I0.50, I0.25 ve I1.50, I1.25, I1.00, I0.75, I0.50, I0.25) Class A-Pan yöntemi temel alınarak belirlenmiştir. Sulama parametreleri olarak; Class A-Pan bitki katsayısı (Kcp), sulama suyu miktarı (I), bitki su tüketimi (ET), sulama aralığında etkili kök bölgesindeki toprak suyu değişimi (ΔS, mm), su kullanım randımanı (WUE) ve sulama suyu kullanım randımanı (IWUE) değerleri araştırılmıştır. Verim ve bazı verim parametreleri olarak; kütlü pamuk verimi (kg ha-1), çırçır randımanı (%), 100 tohum ağırlığı (g), koza kütlü pamuk ağırlığı (g), bitki başına koza sayısı (adet bitki-1), bitki boyu (cm) belirlenmiş ve lif kalite parametreleri olarak da lif indeksi (g), lif uzunluğu (mm), lif üniformite indeksi (%), lif mukavemeti (g tex-1), lifte sarılık (+b), lif parlaklığı (Rd), lif inceliği (mic), lif kopma uzaması (Elg) ve kısa lif içeriği (%) incelenmiştir. Sonuç olarak; çalışmanın 2019 yılına ait sulama parametreleri (Kcp, I, ET, ΔS, WUE ve IWUE) sırasıyla; bitki katsayısı (Kcp) 1.25, sulama suyu miktarı (I) 933.75-186.75 mm, bitki su tüketimi (ET) 1 040.0-296.6 mm, sulama aralığında etkili kök bölgesindeki toprak suyu değişimi (ΔS) 57.15-44.0 mm, su kullanım randımanı (WUE) 0.56-0.42 kg m-3, sulama suyu kullanım randımanı (IWUE) 0.71-0.51 kg m-3 olarak elde edilmiştir. Verim ve bazı verim parametreleri sırasıyla; kütlü pamuk verimi 5 870.7-1 330.9 kg ha-1, çırçır randımanı % 43.00-38.33, 100 tohum ağırlığı 8.72-7.43 g, koza kütlü pamuk ağırlığı (g) 4.28-3.60 bitki başına koza sayısı (adet bitki-1) 20.66-5.53, bitki boyu 93.88-48.18 cm olarak belirlenmiştir. Lif kalite parametreleri; lif indeksi (%) 6.12-4.78, lif uzunluğu 26.39-25.67 mm, lif üniformite indeksi (%) 83.12-81.21, lif mukavemeti 30.01-26.80 g tex-1, lifte sarılık (+b) 8.58-7.58, lif parlaklığı (Rd) 76.59-74.81, lif inceliği (mic) 4.31-4.22, lif kopma uzaması (Elg) 7.93-7.06, kısa lif içeriği %10.36-8.22 olarak bulunmuştur. Çalışmanın 2020 yılına ait sulama parametreleri (Kcp, I, ET, ΔS, WUE, IWUE) sırasıyla; bitki katsayısı (Kcp) 1.25, sulama suyu miktarı (I) değerleri 1 138.5-189.7.5 mm, ET değerleri 1 305.8-346.9 mm, sulama aralığında etkili kök bölgesindeki toprak suyu değişimi (ΔS) 48-37.9 mm, WUE değerleri 0.51-0.36 kg m-3, IWUE değerleri 0.84-0.41 kg m-3 olarak elde edilmiştir. Verim ve bazı verim parametreleri; kütlü pamuk verimi 5 559.1-1 608.1 kg ha-1, çırçır randımanı % 42.66-39.33, 100 tohum ağırlığı 8.85-7.61 g, koza kütlü pamuk ağırlığı 4.38-3.76 g, bitki başına koza sayısı 17.53-6.97 adet bitki-1, bitki boyu 94.14-52.34 cm olarak belirlenmiştir. Lif kalite parametreleri lif indeksi (%) 6.10-4.93, lif uzunluğu (mm) 29.10-28.51, lif üniformite indeksi (%) 86.30-84.53, lif mukavemeti 31.96-29.96 g tex-1, lifte sarılık (+b) 8.13-7.46, lifte parlaklık (Rd) 78.96-74.26, lif inceliği (mic) 5.52-4.87, lif kopma uzaması (Elg) 7.40-7.06, kısa lif içeriği %7.53-6.13 olarak belirlenmiştir. Pamuk bitkisinin sulanmasında yüzey altı damla sulama yöntemine göre her iki çalışma yılı için Kcp katsayısı 1.25 olup çiftçi uygulamalarında kullanılması önerilmiştir. Çalışma sonuçları, literatüre katkı sağlaması yönünden önemlidir.
Özet (Çeviri)
In the study carried out in the conditions of the Harran Plain in 2019 and 2020, cotton (Gossypium hirsutum L.) was grown using sub-surface drip irrigation systems in the experimental area of Harran University. In this study, which was aimed to investigate some irrigation parameters, to determine the effects of different irrigation amounts on cotton yield, some yield and fiber quality parameters. Irrigation issues of 2019 and 2020 years (I1.25, I1.00, I0.75, I0.50, I0.25 and I1.50, I1.25, I1.00, I0.75, I0.50, I0.25) were created based on the Class A-Pan method. As irrigation parameters; Class A-Pan plant coefficient (Kcp), irrigation water amount (I), plant water consumption (ET), soil water change in the effective root zone throughout the irrigation interval (ΔS, mm), water usage efficiency (WUE) and irrigation water usage efficiency (IWUE) values were investigated. As yield and some yield parameters; seed cotton yield (kg ha-1), ginning outturn (%), 100 seed weight (g), boll seed cotton weight (g), number of bolls per plant (piece plant-1), plant height (cm) fiber index (g), fiber length (mm), fiber uniformity index (%), fiber strength (g tex-1), fiber yellowness (+b), fiber reflectance (Rd), fiber fineness were determined as fiber quality parameters. (mic), fiber elongation (Elg), and short fiber index (%) were investigated. As a result; Irrigation parameters (Kcp, I, ET, ΔS, WUE and IWUE) of the study for 2019, respectively; plant coefficient (Kcp) 1.25, irrigation water amount (I) 933.75-186.75 mm, plant water consumption (ET) 1 040.0-296.6 mm, soil water change in the effective root zone in the irrigation interval (ΔS) 57.15-44 mm, water usage efficiency (WUE) 0.56-0.42 kg m-3, irrigation water usage efficiency (IWUE) 0.71-0.51 as kg m-3 was obtained. Yield and some yield parameters, respectively; seed cotton yield 5 870.7-1 330.9 kg ha-1, ginning outturn % 43-38.33, 100 seed weight 8.72-7.43 g, boll seed cotton weight 4.28-3.6 g, number of bolls per plant 20.66-5.53 pieces of plant-1, plant height 93.88-48.18 cm were as determined. Fiber quality parameters: fiber index % 6.12-4.78, fiber length 26.39-25.67 mm, fiber uniformity index % 83.12-81.21, fiber strength 30.01-26.80 g tex-1, fiber yellowness (+b) 8.58-7.58, fiber reflectance (Rd) 76.59-74.81, fiber fineness (mic) 4.31-4.22, fiber elongation (Elg) 7.93-7.06, short fiber ratio % 10.36-8.22 were as determined. Irrigation parameters of the study for the year 2020 (Kcp, I, ET, ΔS, WUE, IWUE) respectively; plant coefficient (Kcp) was 1.25, irrigation water amount (I) values were 1 138.5-189.75 mm, ET values were 1 305.8-346.9 mm, soil water change in the effective root zone in the irrigation interval (ΔS) 48-37.9 mm, WUE values were 0.51-0.36 kg m-3, IWUE values were 0.84-0.41 kg m-3. Yield and some yield parameters; seed cotton yield 5 559.1- 1 608.1 kg ha-1, ginning yield %42.66-39.33, 100 seed weight 8.85-7.61 g, boll seed cotton weight g 4.38-3.70, number of bolls per plant 17.53-6.97 pieces of plant-1and plant height was determined as 94.14-52.34 cm. Fiber quality parameters fiber index 6.10-4.93 g, fiber length 29.10-28.51 mm, fiber uniformity index % 86.30-84.53, fiber strength 31.96-29.96 g tex-1, yellowness in fiber (+b) 8.13-7.46, fiber reflectance (Rd) 78.96-74.26, fiber fineness (mic) 5.52-4.87, fiber elongation (Elg) 7.40-7.06, and was determined as short fiber index % 7.53-6.13. According to the sub-surface drip irrigation method in the irrigation of cotton plants, the Kcp coefficient for both working years is 1.25 and it is recommended to be used in farmer applications. The results of the study are important in terms of contributing to the literature.
Benzer Tezler
- Pamuk (Gossypium hirsutum L.) kalluslarında tuz stresine karşı bazı morfolojik, fizyolojik ve biyokimyasal parametrelerin araştırılması
Investigation of some morphological, physiological andbiochemical parameters against salt stress in cotton (Gossypium hirsutum L.)
MELİS SAÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyoteknolojiEge ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYNUR GÜREL
PROF. DR. LALE AKTAŞ
- Yeşil sentezlenmiş nanopartiküllerin pamuk bitkisinde stres tepkisi üzerine etkileri
Effects of green synthesized nanoparticles on stress response in cotton plant
GİZEM ŞAFAK BARANSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Biyoteknolojiİstanbul ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESLİHAN TURGUT KARA
- Saf ve karışık çeşit ekiminin pamuk (Gossypium hirsutum L.) bitkisinde verim ve lif kalitesine etkisi
Saf ve karişik çeşit ekiminin pamuk (Gossypium hirsutum L.) bitkisinde verim ve lif kalitesine etkisi
ALİ AYTEKİN
- Topraktan ve yapraktan uygulanan kükürt formlarının pamuk (Gossypium hirsutum L.) bitkisinde bazı besin elementlerinin alımına ve topraktaki ph oranın izlenmesi üzerine bir araştırma
Monitoring the effects of soil and foliar sulfur of forms on the uptake of certai̇n nutri̇ents i̇n cotton (Gossypium hirsutum L.) and soi̇l ph levels
HASAN KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZiraatHarran ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEDAT BEYYAVAŞ
- Normal ve geç ekimlerde hasada yardımcı farklı kimyasal uygulamalarının pamuk (Gossypium hirsutum L.) bitkisinde verim ve verim unsurlarına etkisi
The effect of harvest aiding different chemicals on yield and yield components of cotton (Gossypium hirsutum L.) normal and late sowing date
ABDULKADİR MELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatHarran ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEDAT BEYYAVAŞ