Uluslararası Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Rejimi: 21. yüzyılın başında riskler ve zorluklar
International Nuclear Non-Proliferation Regime: Risks and challenges at the beginning of the 21st century
- Tez No: 743033
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÇİĞDEM NAS
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 374
Özet
Nükleer silahların yayılması, uluslararası barış ve güvenliğe yönelik en ciddi küresel tehditlerden biri olarak kabul edilmektedir. Küresel sorunlar küresel çözümlere ihtiyaç duyduğundan, bu tehditle başa çıkmak için uluslararası nükleer silahların yayılmasını önleme rejimi oluşturulmuştur. Öncelikle nükleer silahların uluslararası sistem içerisinde yayılmasını engellemek ve daha sonra nükleer silahlardan arındırılmış bir dünya düzeni oluşturmak amacıyla kurulan bu rejim günümüzde dünyanın en kapsamlı güvenlik rejimlerinden biridir. Nükleer silahların yayılmasını engellemek için yapılan uluslararası çabaların, rejimin köşe taşı olan Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması'nın 1970 yılında yürürlüğe girmesiyle uluslararası bir rejime evrildiği düşünülürse nükleer silahların yayılmasını önleme rejiminin yarım asırdan fazladır etkinliğini sürdürdüğü söylenebilir. Bu tez çalışmasının temel amacı, nükleer silahların yayılmasını önleme rejiminin bu sürekliliğini, karşılaştığı sorunlara verdiği tepkiler üzerinden incelemektir. Bu bağlamda çalışmada“Nükleer silahların yayılmasını önleme rejimi, karşılaştığı risk ve tehditlere rağmen devamlılığını nasıl sürdürmektedir?”sorusuna cevap aranmıştır. Çalışmanın kuramsal çerçevesinin oluşturulması için uluslararası rejim teorilerinin temel varsayımlarından yararlanılmıştır. Uluslararası rejim teorileri, devletlerin ortak bir beklenti temelinde oluşturdukları kurumsal düzenlemelerden olan uluslararası rejimlerin ortaya çıkışlarını, gelişimlerini ve sürdürülmelerini incelemektedir. Nükleer silahların yayılmasını önleme rejiminin devam etmesi, içsel ve dışsal birtakım zorlukları ve çeşitli riskleri içeren örnek olaylar üzerinden analiz edildiğinden araştırmanın yöntemi olarak vaka analizi yöntemi seçilmiştir. Çalışma, mevcut şartlar çerçevesinde nükleer silahların yayılmasını önleme rejiminin karşılaştığı sorunlar ile mücadele edebilen dayanıklı bir rejim olduğunu göstermiştir. Ayrıca, çalışmada, rejimin bu dayanıklılığında; rejime taraf olan nükleer güçlerin yaklaşımları, oluşturulan uyum mekanizmalarının işletilmesi, kurumsallaşma ve rejimde benimsenen normatif anlayış gibi koruyucu faktörlerin büyük rol oynadığı sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The proliferation of nuclear weapons is recognized as one of the most serious global threats to international peace and security. Since global problems require global solutions, the international nuclear non-proliferation regime was established to deal with this threat. This international regime, which was formed primarily to prevent the spread of nuclear weapons within the international system and then to create a nuclear-free world order, is one of the most comprehensive security regimes in the world today. Considering that the international efforts to prevent the proliferation of nuclear weapons have evolved into an international regime with the entry into force of the Nuclear Non-Proliferation Treaty in 1970 which is the cornerstone of the regime, it can be said that the nuclear non-proliferation regime has been continued to exist for more than half a century. The main purpose of this thesis is to examine this continuity of the nuclear non-proliferation regime through its reactions to the challenges it faces. In this context, in this study, the answer to the question of“How does the nuclear non-proliferation regime maintain its existence despite the risks and threats it encounters?”has been sought. The basic assumptions of international regime theories have been used in order to form the theoretical framework of the study. International regime theories examine the emergence, development, and persistence of international regimes which are institutional arrangements created by states based on a common expectation. The case study was chosen as the methodology of this research since the maintenance of the nuclear non-proliferation regime is analyzed through the cases that include some internal and external challenges and various risks. The study shows that in the current circumstances, the nuclear nonproliferation regime is a robust regime that can deal with the challenges it faces. Moreover, it is concluded in the study that protective factors such as the approaches of the nuclear powers that are parties to the regime, the implementation of the compliance mechanisms, institutionalization, and the normative understanding adopted in the regime play a significant role in this robustness of the regime.
Benzer Tezler
- İran'ın nükleer politikaları ve çevre ülkelere muhtemel etkileri
Irans nuclear policies and its possible effects on neighbour states
ERCAN YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Uluslararası İlişkilerKara Harp Okulu KomutanlığıGüvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. MEHMET ATAY
- Nuclear will of North Korea: An exceptional case of deterrence strategy
Kuzey Kore'nin nükleer isteği: Caydırıcılık stratejisinde sıra dışı bir durum
GÖRKEM KOÇTAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Uluslararası İlişkilerBaşkent ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. HALUK KARADAĞ
DOÇ. DR. SÜLEYMAN SEZGİN MERCAN
- India's nuclear power status and its regional implications
Hindistan'ın nükleer güç statüsü ve bölgesel etkileri
İDRİS DEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN BAĞCI
- The nuclear non-proliferation regime after the cold war: The role of 'nuclear' South Asia in the regime
Soğuk savaş sonrası nükleer silahların yayılmasının önlenmesi rejimi: 'Nükleer' Güney Asya'nın rejimdeki rolü
NİLGÜN GERÇEKER
Doktora
İngilizce
2016
Uluslararası İlişkilerKara Harp Okulu KomutanlığıGüvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM KAYGUSUZ
- Soğuk savaş sonrası ABD-Rusya nükleer ilişkileri
Us-Russia nuclear relations after the cold war
JULIA SABIRZYANOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Uluslararası İlişkilerAnkara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EREL TELLAL