Geri Dön

Mekâna şiirsel yaklaşımlar ve analizleri

Poetic approaches to space and their analysis

  1. Tez No: 743697
  2. Yazar: MERVE BALKİ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FERDA YÜKSEL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Güzel Sanatlar, İç Mimari ve Dekorasyon, Philosophy, Fine Arts, Interior Design and Decoration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İç Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İç Mimarlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 248

Özet

Algının sınırsızlığında var olan her sübjektif tanım, mekânın tanımlayıcısına ait öznel ifadelerden oluşmaktadır. Mekân ile ilişkilendirilerek dile getirilen 'şiirsel' kelimesinin özne tarafından açığa çıkan anlamlarının, tanımsal çeşitlilik açısından değerlendirilmeye açık olduğu görülmüştür. Şiirsel olarak tanımlanan mekânların benzersiz, geniş ve değişken anlamları, özne-mekân ilişkilerinin etkisi ile özgün ifadeler bulmaktadır. Bu çalışma, şiirsel yaklaşımla oluşturulan mekânların, şiirsel olarak ifade edilişleriyle ortaya çıkan sübjektif tanımları üzerinden şiirselliğe ve mekânsal kurgularına yöneltilen bir arayış, uslupsal sorgulama ve tespit niteliği taşımaktadır. Araştırma, şiirselliğin özgün ifadeler çerçevesinde, tasarımcı-sanatçıların mekânı değerlendirmeleri üzerinden ele alınmıştır. Şiirsel düşünüşün subjektifliğinde anlamlandırılan mekân, konuya varoluşsal bir bakış ile ele alınmasını gerektirdiğinden, mekânsallaşmanın yaratıcısı ile olan ilişkisine odaklanılarak, mekân ile içsel dünyaya ilişkin etkileşimin bağlantıları kurulmaya çalışılmıştır. Kavramsal, varoluşçu, fenomenolojik yaklaşımlar odağında ve disiplinlerarası değerlendirmeler eşliğinde, şiirsel deneyim üzerinden mekâna yüklenen anlamların ve ilişki biçimlerinin incelendiği araştırmada, sanat-tasarım disiplinleri arasındaki etkileşimlere değinilmiştir. Sanatçı-tasarımcıların mekânı gerçekleştirme yöntemlerine yakınlaşmak, kendi şiirsellik tanımlarını açığa çıkarmış, görünenin arkasında var olan görünmeyen yaratım sürecinin somut dışavurumları ve bu dışavurumların yarattığı zihinsel mekânlar arasındaki bağlantıları sorgulatmaya yöneltmiştir. Araştırmanın ilk bölümünde amaç, kapsam ve yöntem hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde; mekânın anlam ve tanımlarına fenomenoloji, sosyoloji, psikoloji, varlık felsefesi, mekân felsefesi gibi kavramlar ile açıklık getirilmiştir. Üçüncü bölümde; Bachelard'ın Mekânın Poetikası odağında şiirselliğe anlayış sağlanmış, şiirsel düşünüş mekânla ilişkilendirilerek incelenmiştir. Duyusal etkileşimlerle, mekânda diyalog yaratımını amaçlayan şiirsel yaklaşımın subjektif olması, analizlerin yaratıcı özne odağında ele alınarak incelenmesini gerektirmiştir. Bu bağlamda, şiirsel deneyimin sanatsal düşünüş biçimiyle paralelliği belirlenmiş, mekân ve sanat arasındaki ilişkilere yer verilmiştir. Mekânı şiirsel niteliğe taşıyan yaklaşımların tespiti doğrultusunda, kavramsal sanatçıların içsel dünyalarına dair dışavurumları örneklendirilerek, şiirsel deneyimin mekânsallaşmış örneklerine ve şiirin mekânsal karşılığına ilişkin analizlere giriş yapılmıştır. Bu örneklerle, içsel alanların, mekânsal kurgulara nasıl büründüğüne dair mekânsal pratikte gerçekleşmiş alternatifler sunularak şiirsel deneyime anlayış sağlanmıştır. Şiirsel mekân kavramı, varoluşsal bir ifade biçimi olan bedensel dışavurum ve performans sanatı ilişkisi ile de değerlendirilerek, alternatif bir disiplin odağında da sorgu oluşturulmaya çalışılmıştır. Bedensel dışavurumlarla aktarım gerçekleştiren sanatçıların içsel diyaloglar ve tinsel arayışları içeren yaklaşımlarının dışsal mekânla yarattıkları etkileşimler üzerinden, beden-mekân ilişkileri gözlemlenerek yorumlamaya gidilmiştir. Dördüncü bölümde; tasarım disiplinindeki sanatsal eğilimlere yer verilmiş, yaklaşımlarını şiirsel olarak tanımlayan veya üçüncü bölümde kurulan bağlantılara paralel yaklaşımları benimseyen tasarımcıların, mekânsal ifadelerinin yaklaşım süreçleri ve ilham kaynakları, gerçekleştirdikleri eser ve yapıtlarının analizi ile değerlendirilmeye alınarak şiirsellik tanımlarına erişilmeye çalışılmıştır. Mekânsal ifadelerinin yansıtılmasındaki düşünsel süreçlerinin; kendilerine özgü yöntemleriyle, mekânsal dışavurumlarına kurgu ve form olarak nasıl yansıdığı araştırılmış; aralarında bağ kurularak, yaklaşımlarındaki ortaklıklar ve farklılıklar tespit edilmeye çalışılmıştır. Mekânda diyalog yaratma hedefleri ile gerçekleştirdikleri çalışmaları, sanat ve tasarım disiplinleri arasındaki ilişkileri açığa çıkarmış, oluşan tasarım-kuram diyaloglarında tasarlama eyleminin sanatsal bir tutuma dönüştüğü gözlemlenmiştir. Sonuç bölümünde ise; şiirsel mekân örneklerinin ortak noktaları ve farklılıklar belirtilerek, mekânda şiirselliğin genel bir yorumuna gidilmiştir. Mekânı şiirsel niteliğe taşıyan şiirsel düşünüş ve şiirsel deneyimin görsel okumasında erişilen verilerin; özne odağındaki değişkenliği, çeşitliliği, ortaklıkları, farklılıkları, nedenleri ve sonuçları açığa çıkmıştır. Çeşitli örnekler üzerinden senteze gidilerek, mekânların sessiz şiirsel manifestolarına erişme yolları aranmıştır.

Özet (Çeviri)

Every subjective definition that exists in the infinity of perception consists of subjective expressions of the descriptor of the space. It has been seen that the meanings of the words 'poetic, poetry, poetically', which are expressed in association with the space, are open to evaluation in terms of descriptive diversity. The unique, broad and variable meanings of poetically defined spaces find unique expressions with the effect of subject-space relations. This study has the characteristics of a search questioning and determination directed towards poetry and spatial fictions through the subjective definitions of spaces created with a poetic approach, which are revealed by their poetic expression. The research has been handled through the designer-artists' evaluations of space within the framework of unique expressions of poetry. Since space, which is ascribed meaning in the subjectivity of poetic thinking, requires an existential view of the subject, focusing on the relationship of spatialization with its creator, it has been tried to establish the connections of the interaction between space and the inner world. Interactions between art and design disciplines were mentioned in the research, in which the meanings attributed to the space and the forms of relations through poetic experience were examined in the focus of conceptual, existential, phenomenological approaches and accompanied by interdisciplinary evaluations. Approaching the artist-designers' methodologies of creating the space has revealed their own definition of poetry, and led them to question the connections between the concrete expressions of the invisible creation process that exists behind the visible and the mental spaces created by these expressions. In the first part of the research, the aim, scope and methodologies of the research were given. In the second part; the meanings and definitions of space are clarified with concepts such as phenomenology, sociology, psychology, philosophy of being, philosophy of space. In the third part; in the focus of Bachelard's Poetics of Space, an understanding of poetry has been provided and poetic thinking has been studied by associating it with space. The subjective nature of the poetic approach, which aims to create a dialogue in the space with sensory interactions, necessitated the analyzes to be evaluated by focusing on the creative subject. In this context, the parallelism of poetic experience with artistic thinking has been determined, and the relations between space and art have been included. In line with the indications of the approaches that carry the space to a poetic quality, the expressions of conceptual artists about their inner worlds were exemplified, and an introduction to the spatialized examples of poetic experience and the analysis of the spatial equivalent of poetry has been realized. With these examples, an understanding is provided to poetic experience by presenting alternatives realized in spatial practice about how inner spaces were transformed into spatial constructs. The concept of poetic space has also been evaluated with also the relationship between bodily expression and performance art, which is an existential form of expression, and a query has been tried to be formed also in an alternative discipline focus. Interpretations were made by observing the body-space relations through the interactions created by the approaches of the artists, who transfer with bodily expressions, including inner dialogues and spiritual pursuits, with the external space. In the fourth part; artistic tendencies in the design discipline were included, the approach processes and sources of inspiration of the spatial expressions of the designers, who define their approaches as poetic or adopt approaches parallel to the connections established in the third part, were evaluated through the analysis of their works and artworks, and the definitions of poetry were tried to be reached. Their intellectual processes in reflecting their spatial expressions; it has been researched how it is reflected in their spatial expression as fiction and form with their authentic methods; by establishing a link between them, the commonalities and differences in their approaches were tried to be determined. The works they carried out with the aim of creating a dialogue in the space revealed the relationships between art and design disciplines, and it was observed that the act of designing turned into an artistic attitude in the design-theory dialogues. In the conclusion part; by specifying the common points and differences of the poetic space examples, a general interpretation of the poetry in the space has been done. The informations accessed in the visual reading of the poetic thinking and poetic experience that brings the place to poetic quality; the variability, diversity, commonality, differences, causes and consequences of the subject focus were revealed. By synthesizing various examples, access to the silent poetic manifestos of the spaces have been sought.

Benzer Tezler

  1. Edgar Allan Poe'nun dedektiflik öyküleri bağlamında kronotopik ve topoanalitik bir inceleme

    A chronotopic and topoanalytic analysis of Edgar Allan Poe's detective stories

    İREM ULUIŞIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ELVAN ERKMEN

  2. Those are neglected within the framework of anthropocene and their revival on architecture as a new understanding of the aesthetics

    Antroposen çerçevesinde göz ardı edilenler ve yeni bir estetik anlayışı olarak mimarlık çerçevesinde yeniden ele alınmaları

    BUKET SAMANCI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ELMİRA AYŞE GÜR

  3. varlık fenomenolojisinde şiir ve mekan

    poetry and space in the phenomenology of being

    MOHAMMAD SAEI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    MimarlıkHacettepe Üniversitesi

    İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ M. MESUT ÇELİK

  4. Ekosinema üzerine düşünmek: Andrey Tarkovski, Abbas Kiyarüstemi ve nuri bilge ceylan sinemasında doğa

    Thinking on ecocinema: The Nature in the cinema of Andrey Tarkovski̇, Abbas Ki̇arostami̇ and Nuri̇ Bi̇lge Ceylan

    MEHMET EMRE GÜL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sahne ve Görüntü SanatlarıAkdeniz Üniversitesi

    İletişim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BAHAR URHAN

  5. Abbas Kiyarüstemi sinemasında şiirsel gerçekçiliğin biçimsel analizi

    The formal analysis of poetic realism in Abbas Kiyarüstemi's cinema

    MUSTAFA ULUÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Güzel SanatlarDokuz Eylül Üniversitesi

    Film Tasarımı Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. SAVAŞ ARSLAN