Kazakistan'ın sosyal, kültürel ve siyasi hayatında Yeseviliğin etkileri
The effects of Yassawism on the Kazakhstan's social, cultural and political life
- Tez No: 744371
- Danışmanlar: PROF. DR. KEMALEDDİN TAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Sosyoloji, Tarih, Religion, Sociology, History
- Anahtar Kelimeler: Hoca Ahmed Yesevi, Yesevilik, Kazaklar, Kazakistan, İslamlaşma, Khoja Ahmad Yasawi, Yasawism, Kazakhs, Kazakhstan, Islamization
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 247
Özet
Hoca Ahmed Yesevi aradan asırlar geçmesine rağmen Türk ve İslam Dünyasını etkilemeye devam ediyor. Bu etkilenmeden en fazla pay alan Ahmed Yesevi'nin doğup büyüdüğü ve irşat faaliyetleri yürüttüğü bölgede yaşayan Kazak Türkleridir. Bu sebeple Kazakistan'ın sosyal, kültürel ve siyasi hayatında Yeseviliğin etkisinin araştırılması önem arz etmektedir. Dört Bölümden oluşan“Kazakistan'ın Sosyal, Kültürel ve Siyasi Hayatında Yeseviliğin Etkileri”adlı tezde Yeseviliğin Kazakların milli ve dini yaşamına etkisi mercek altına alınmıştır. Araştırma sonucunda Kazakların Türkleşme ve İslamlaşmasının Yesevilik sayesinde içiçe geçen süreçler olduğu görülmüştür. Kazak milliyetçiliğini ve Kazak dindarlığını Yesevilik olmadan açıklamak imkansızdır. Günümüz Kazak halkının oluşum sürecinde Yeseviliğin yükseliş ve düşüşüne göre ulus inşasının sürdüğü tarihi hadiselerden anlaşılmaktadır. Hanlıklar veya devletler (Altınordu, Çağatay, Timur, Kazak, Buhara, Hokand, Çarlık Rusya, SSCB, Kazakistan Cumhuriyeti) ve uygulayıcılar (sufi, şakirt, koca (hoca), han, ahund, pir, şeyhülislam, derviş, jırau (ozan), işan) değişmesine rağmen, hak ve doğruluk üzerine kurulu Yesevilik kendi felsefesini korumayı sürdürmektedir. Hoca Ahmed Yesevi Külliyesi ve Kazakistan'daki diğer kutsal (kıyeli) mekanlar Yeseviliği yaşatan mekanlar olarak günümüzde de önem arz etmektedir.
Özet (Çeviri)
The heritage of Khoja Ahmed Yassawi continues to have significant repurcussions on the Turkish and Islamic World across centuries. Particularly, Turkic-speaking people living around the birthplace of Ahmad Yassawi have played great role in it. Taking this into account, it becomes important to study the impact of Yassawism on the processes of Turkification and Islamization of Kazakh people. In the thesis titled“The Effects of Yassawism on the Kazakhstan's Social, Cultural and Political Life”, which consists of four chapters, the effects of Yassawism on the national and religious life of Kazakhs are examined. As research outcomes demonstrate Turkification and Islamization of Kazakhs have been intertwined processes because of Yassawism influence. As it has become evident explanation of phenomena of Kazakh nationalism and Kazakh religiosity poses some difficulties without understanding Yassawism. The historical events demonstrate that the formation of contemporary Kazakh people and nation building have been intertwined with the rise and fall of Yassawism. Despite the change of khanates or states (Golden Horde, Chagatai, Timur, Kazakh, Bukhara, Khokand, Tsarist Russia, USSR, Republic of Kazakhstan) and practitioners (sufi, shakirt, koja (khoja), khan, ahund, pir, sheikhulislam, dervish, jirau (bard), ishan), Yassawism, based on truth and righteousness, continues to preserve its philosophy. The Khoja Ahmad Yassawi Complex and other sacred places in Kazakhstan are still important today as places that keep Yassawism alive.
Benzer Tezler
- Türk dünyasında inanç turizmi: Ahmed Yesevi Türbesi ve Türkistan örneği
Faith tourism in the Turkish world: The tomb of Ahmed Yesevi and the case of Türkistan
GULDANA BOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TurizmEge ÜniversitesiTurizm Rehberliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP ÖZDÖL KUTLU
- XIX. yüzyılda Kazak aydınların din ve eğitim görüşleri ve faaliyetleri
The religious and educational views of Kazakh intellectuals and their activities in the XIX. century
ZHANBOTA SASHKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİDDİN OKUMUŞLAR
- Turgut Özal'ın Cumhurbaşkanlığı döneminde (1989 - 1993) Türk dış politikası, Türkiye - Türk Cumhuriyetleri ilişkileri
Turkish foreign policy and the affairs between Turkey and the Turkic Republics when the Presidency of Turgut Özal (1989 - 1993)
ÖZGÜR KAÇAN
- Orta Asya ve Kazakistan Müslümanları Diniye Nezareti (1943-1990)
The spiritual administration of The Muslims of Central Asia and Kazakhstan (1943-1990)
TALGAT ZHOLDASSULY