Özgül duyguların prospektif belleğe etkileri
Effects of spesific emotions on prospective memory
- Tez No: 745353
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYCAN KAPUCU ERYAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: prospektif bellek, tiksinti, korku, kızgınlık, özgül duygular, ayrık duygular, prospective memory, disgust, fear, anger, specific emotions, discrete emotions
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Duyguların prospektif belleğe olan etkilerinin incelendiği çalışmalarda duyguların tanımlanması için genellikle değerlik temelli bir yaklaşımın tercih edildiği görülmektedir (örn., Kliegel ve ark., 2005; Pupillo, Phillips ve Schnitzspahn, 2021). Fakat benzer değerlikteki özgül duyguların belleğe farklı etkileri olduğu bilinmektedir (örn., Chapman, Johannes, Poppenk, Moscovitch ve Andreson, 2013; Levine ve Burgess, 1988). Bu tez çalışmasının amacı özgül duyguların (kızgınlık, korku, tiksinti) prospektif belleğe olan etkilerini incelemektir. Diğer bir amacı ise prospektif belleğe özgül duyguların etkilerini niyeti başlatma ve niyet oluşumu aşamalarında ayrı ayrı incelemektir. Bu amaçlar doğrultusunda üç deney yürütülmüştür. Deney 1'de devam eden deneylerde kullanılması planlanan olay temelli prospektif bellek paradigmasının işlerliği test edilmiştir. Deney sonunda paradigmanın prospektif bellek ölçümü için kullanılabileceği sonucu çıkarılmıştır. Deney 2'de kızgınlık, korku ve tiksinti duygularının prospektif bellekte niyeti başlatma aşaması üzerindeki etkileri incelenmiştir. Deney sonunda duyguların prospektif bellek doğruluk oranında anlamlı bir farklılaşmaya yol açmadığı fakat tiksintinin korku ve nötr duygu koşuluna kıyasla daha fazla izlemeye yol açtığı bulunmuştur. Deney 3'te ise kızgınlık, korku ve tiksinti duygularının prospektif bellekte niyet oluşumu aşaması üzerindeki etkileri incelenmiştir. Deney sonunda duyguların prospektif bellek doğruluğu ve izleme üzerinde anlamlı bir etkisi bulunamamıştır. Tüm çalışma sonunda niyeti başlatma aşamasında tiksintinin korkuya ve nötr duyguya kıyasla prospektif bellekte izlemeyi artırırken bu etkinin niyet oluşumu aşamasında ortaya çıkmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Tiksinti duygusunun diğer duygularla karşılaştırıldığında prospektif bellekte yarattığı bu etki genel olarak ayrık duygu yaklaşımıyla tutarlı olacak şekilde özgül duyguların prospektif bellek üzerinde farklı etkileri olabileceğini göstermektedir. Bu bulgular tiksintinin daha geleceğe yönelik bir duygu olabileceği varsayımı üzerinden tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
A valence-based approach is generally preferred for defining emotions in studies investigating the effects of emotions on prospective memory (e.g., Kliegel et al., 2005; Pupillo, Phillips & Schnitzspahn, 2021) However, it is known that specific emotions of same valence have different effects on memory (e.g., Chapman, Johannes, Poppenk, Moscovitch & Andreson, 2013; Levine & Burgess, 1988). The aim of this thesis is to examine the effects of specific emotions (anger, fear, disgust) on prospective memory. Another aim is to examine the effects of specific emotions on prospective memory separately during the phases of intention initiation and intention formation. In lieu of these purposes, three experiments were conducted in this study. In Experiment 1, the viability of the event-based prospective memory paradigm was tested. Results of the first experiment showed that the paradigm could be reliably used for prospective memory measurement. In Experiment 2, the effects of anger, fear, and disgust on the intention initiation phase in prospective memory were examined. Results showed that the effects of specific emotions on prospective memory accuracy were not significant, however, disgust led to more monitoring compared to the fear and neutral emotion conditions. In Experiment 3, the effects of anger, fear and disgust on intention formation in prospective memory were investigated. Results showed that emotions did not cause a significant difference in memory accuracy and monitoring. Overall, the present study indicated that specific emotions affected prospective memory differently: While disgust increased monitoring in prospective memory compared to fear and neutral emotions during the intention initiation phase, this effect did not occur during the intention formation phase. Compared to other emotion, the effect of disgust on prospective memory, consistent with the discrete emotion approach, shows that specific emotions can have different effects on prospective memory. These findings were discussed on the hypothesis that disgust might be a more future-oriented emotion.
Benzer Tezler
- Modern siyasi-hukuki kavramları yeniden düşünmek: Spinoza'nın siyaset felsefesi çerçevesinde yeni bir perspektif arayışı
Rethinking the modern political-legal concepts: A search for a new perspective in the context of Spinoza?s philosophy of politics
REYDA ERGÜN
- Akne tanılı ergenlerde izotretinoin tedavisinin hipokampus temelli öğrenme, ruhsal bozukluk semptomları, zihin kuramı ve bilişsel duygu düzenleme becerilerine etkilerinin değerlendirilmesi
The effects of isotretinoin treatment on hippocampus based learning, psychiatric disorder symptoms, theory of mind and cognitive emotion regulation skills of adolescents diagnosed with acne
HANSA BETÜL ÖZ GENİŞOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
PsikiyatriBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ EVREN TUFAN
- Gebeliğin farklı dönemlerinde yaşanan perinatal kayıplarda kadınların deneyimledikleri keder düzeyi ve etkileyen faktörler
The level of grief experienced by women during perinatal loss in different periods of pregnancy and the affecting factors
MİRAY ÖZGÜR KÖNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HemşirelikMarmara ÜniversitesiDoğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE YILDIZ
- Depresyon tanısı almış hastalarda tekrarlayıcı transkraniyal manyetik uyarım (TTMU) tedavisinin tat ve koku duyuları üzerine etkilerinin araştırılması
Investigation of the effects of recurrent transcranial magnetic stimulation (TTMU) therapy on taste and smell sensations in depression diagnosed patients
HAKAN KULLAKCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYHAN ALGÜL
- Gıotto ve Cimabue sanatında kullanılan figüratif dil
Figurative language used in Giotto and Cimabue art
MERYEM KIRIKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Güzel SanatlarAltınbaş ÜniversitesiPlastik Sanatlar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ JANET BARIŞ