Kentsel kıyı alanlarında kimlik özelliklerinin değerlendirilmesi: Terme akarsu kıyısı örneği
The evaluation of the identity features at urban waterfront zones: Case of Terme stream
- Tez No: 747381
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BORA YERLİYURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Coast, Identity, Stream, Urban Identity, Terme
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Mekan Organizasyonu ve Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 224
Özet
Tüm canlılar, en çok da uygarlıkların inşasında rol sahibi olan insanlar, daima su ile içsel bir bağ içerisinde olmuşlardır. Su insanların en temel ihtiyaçlarından biridir. Bu nedenle birçok uygarlığın doğuşunun ve köklenip büyümesinin kıyı alanlarında gerçekleştiği görülmektedir. İlk olarak temel ihtiyaçları karşılama amacı ile başlayan kıyı yerleşimi zamanla farklılaşan dinamiklerin etkisiyle önemini daha da pekiştirerek devam etmektedir. Kıyı yerleşimleri genel olarak diğer yerleşmelere kıyasla farklılaşan coğrafi özellikler taşımaktadır. Bu tür yerleşmelerde kıyının süreç içerisindeki sosyal ve mekansal değişimi, bu ortamın“arazi kullanım stratejisi”ile ilişkilidir. Bu değişimler, tarihsel süreç içerisinde mimari ve kentsel mekanda dinamik olmalarını sağlayarak kıyı yerleşmelerine yön vermektedir. Kıyı kuşağında meydana gelen değişimler kente yön vererek, mimarinin ve kentsel mekanın tarihsel süreç içerisinde devingen olmasını beraberinde getirmektedir. Her canlının kendini yansıtan ve kendine özgü kimlik unsurları olduğu gibi her kentin de kendine özgü bir kimliği bulunmaktadır. Kent kimliği zaman içerisinde oluşur ve bu oluşum sürecinde de sürekli bir değişim göstermektedir. Kıyının varlığı; kentin gelişmesi ve kimliğinin oluşması açısından önemli bir doğal kimlik bileşeni olarak görülmektedir. Günümüzde kentlerin kimliklerini kaybetmesi sorunuyla karşı karşıya kalma probleminin çözümünde kıyılar, tasarım ve planlama çalışmalarında önemli bir unsurdur. Akarsu kıyısında ve çevresinde yerleşim gösteren tarihi kent merkezlerinde, kimlik unsurlarının korunması için akarsuyun varlığı dikkate alınarak, kent planlarının geliştirilmesi, üzerinde önemle durulmasını gereken bir konu olarak öne çıkmaktadır. Kentlerde su sistemi bir bütün olarak ele alındığında da akarsuların kentlerin önemli bir parçası olduğu görülmekte ve kentlerin kimliklerinin oluşmasında da büyük bir rol oynamaktadır. Kıyı ve kimlik kavramlarının ele alındığı bu çalışma su unsuru bakımından zengin özellikleri içinde barındıran Terme kenti üzerinden ele alınmaktadır. Örneklem alanını oluşturan Terme kenti sahip olduğu akarsu faktörü ile bağlantılı olarak konumu, tarihi yapısı, sosyo-kültürel ve ekonomik yapısı, mekansal gelişimi ve kentin kıyı ile ilişkisi değerlendirilmektedir. Kentsel kimliğin oluşumunda sınır ve eşik görevi gören kıyı kuşağının rolü, içinden akarsu geçen ve kıyı şeridi bulunan Terme ilçesi üzerinden tartışılmaktadır. Terme kent sınırları içerisinden geçen Terme Akarsu'yunun, Terme merkezi ile akarsuyun deniz ile birleştiği nokta arasında kalan kısmı değerlendirilmeye alınmış olup, kentin kendine özgü doğal çevresi ışığında kent kimliğine katkısı konusundaki etkilerinin araştırılıp, incelenmesi hedeflenmektedir. Araştırma kapsamında örnek alan olarak incelenen Terme Kenti'nin sahip olduğu kıyı ve kent kimliğine ilişkin verilere ulaşmak amacıyla, kentte iki aşamalı bir analiz yöntemi gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmada nitel ve nicel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. Kullanılan yöntemler; alanda yapılan fiziksel analizler ve anket çalışması olarak planlanmıştır. Çalışmanın sonucunda; Terme kenti su kaynaklarının kentte bir kimlik unsuru olduğu fakat her geçen gün yanlış planlama kararlarının alınması ve plansız yapılaşma ile kimliğe katkı sağlayacak alanların kaybolmasına, etkili bir şekilde kullanılmamasına yol açtığı ve kentli tarafından akarsu kıyı alanı kullanımında farkındalığın azaldığı görülmüştür. Anahtar Kelimeler : Kıyı, Kimlik, Akarsu, Kent Kimliği, Terme
Özet (Çeviri)
All living things, most notably humans, who have a role in the construction of civilizations, have always been in an inner connection with water. Water is one of the most basic human needs. For this reason, it is seen that the birth and growth of many civilizations took place in coastal areas. The coastal settlement, which first started with the aim of meeting the basic needs, continues by reinforcing its importance with the effect of the dynamics that have changed over time. Coastal settlements generally have different geographical features compared to other settlements. The social and spatial change of the coast in such settlements is related to the“land use strategy”of this environment. These changes give direction to coastal settlements by making them dynamic in architecture and urban space in the historical process. Changes in the coastal zone, giving direction to the city, bring about the dynamics of architecture and urban space in the historical process. Every living thing has its own unique identity elements, and every city has its own unique identity. Urban identity is formed over time and shows a constant change in this formation process. The existence of the coast; It is seen as an important natural identity component in terms of the development of the city and the formation of its identity. Today, coasts are an important element in design and planning studies in solving the problem of cities losing their identities. In the historical city centers located on and around the river, the development of city plans by taking the river into account in order to preserve the identity elements stands out as an issue that needs to be emphasized. When the water system in the cities is considered as a whole, it is seen that the rivers are an important part of the cities and play a major role in the formation of the identities of the cities. This study, which deals with the concepts of coast and identity, is handled through the city of Terme, which has rich features in terms of water element. The city of Terme, which constitutes the sample area, is evaluated in connection with its river factor, its location, history, culture and economy, spatial development and the relationship of the city with the coast. The role of the coastal belt, which acts as a border and threshold in the formation of urban identity, is discussed over the town of Terme, which has a coastline and a river running through it. The part of the Terme Stream, which passes through the city limits of Terme, between the Terme center and the point where the stream meets the sea has been taken into consideration, and it is aimed to investigate and examine the effects of the city on its contribution to the urban identity in the light of its unique natural environment. In order to reach the data on the coastal and urban identity of the city of Terme, which was examined as a sample area within the scope of the research, a two-stage analysis method was carried out in the city. Qualitative and quantitative research methods were used in this study. The methods used; It was planned as a physical analysis and survey study conducted in the field. As a result of the study; It has been seen that the water resources of the city of Terme are an element of identity in the city, but with the wrong planning decisions and unplanned construction, the areas that will contribute to the identity are lost and not used effectively, and the awareness of the urbanites in the use of stream coastal area is decreased.
Benzer Tezler
- Geleneksel yerleşimlerin korunması açısından kültürel peyzaj değerlendirmesi: Mudanya örneği
An assessment of cultural landspace for the conservation of traditional settlements: A case study of Mudanya
ZERRİN ÖZSÜLE
Doktora
Türkçe
2005
Peyzaj Mimarlığıİstanbul ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN UZUN
- Kentsel kıyı planlaması ve tasarımında kıyı tasarımrehberinin rolü: İstanbul Maltepe örneği
The role of waterfront design guide in urban waterfrontplanning and design: İstanbul maltepe case
NİHAL AYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ KILIÇ
- Kırsal yerleşim peyzaj kimlik özelliklerinin tespiti, korunması ve geliştirilmesine yönelik değerlendirme matrisi önerisi
An evaluation matrix proposal for identification, preservation and development of landscape characteristics of rural settlements
MELTEM ERDEM
Doktora
Türkçe
2012
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELİM VELİOĞLU
- Developing urban design strategies for the nightscape- case of Istanbul, Golden Horn
Gece peyzajı için kentsel tasarım stratejileri geliştirilmesi – İstanbul, Haliç örneği
MAHTA AMJADI
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA AYÇİM TÜRER BAŞKAYA
- Kıyı-kent ilişkisi sorunsalında Van kent kimliği
Urban identity of Van in the context of the problematic of coast-city relationship
GİZEM BEYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge PlanlamaAtatürk ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN TOY