Türkiye Çocuk Esirgeme Kurumu Tarihi (1917-1983)
History of Turkiye Child Protection Agency (1917-1983)
- Tez No: 747834
- Danışmanlar: PROF. DR. HAKAN UZUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kamu Yönetimi, Tarih, Public Administration, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Cumhuriyet Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 672
Özet
Geleneksel yardımlaşma anlayışını modern tutumla birleştirerek Türkiye'de uzun ömürlü filantropik (dinden kaynaklanmayıp sırf insan sevgisinden doğan) yardım derneklerinin ilklerinden olan Çocuk Esirgeme Kurumu, bir grup Osmanlı seçkininin, uzunca bir süredir devam eden savaşlarda yetim ve korumasız kalmış 'her milletten çocukları' korumayı amaçlayan bir dernek kurmak için Mekteb-i Sultanî Yurdunda bir araya gelmesiyle, 6 Mart 1917'de Himaye-i Etfâl Cemiyeti adıyla kurulmuştur. Kısa bir zamanda Osmanlı seçkinlerinden ve yardımsever halkından, üyelerinin irtibatlı olduğu dış ülke ve cemaatlerden yardım alan Himaye-i Etfâl Cemiyeti, ülkenin başka şehir ve kasabalarında şubelerini kurdurmaya başlamış, birkaç yılda hizmetleriyle görünür hale gelmiştir. Mütareke döneminde merkezin şubeleriyle bağı kopunca, kurulan millî hükûmetin seçkinlerinin aynı güdüyle harekete geçmeleri sonucu 30 Haziran 1921'de Ankara'da deyim yerindeyse klonlanmıştır. Ankara'daki cemiyet, Milli Mücadelenin zaferle sonuçlanması sonucu İstanbul'daki görece daha deneyimli ve konuya hakim eski cemiyeti bünyesine bir merkez olarak katmıştır. Bu yeni cemiyet, dünyanın her yerinden Anadolu mazlumlarının çocuklarına yardım olarak ulaştırılan maddi desteğin de sayesinde kısa zamanda yurt çapında örgütlenmeye başlayarak ve büyüyerek 'Türkiye' Himaye-i Etfâl Cemiyeti (THEC) adıyla kurumsallaşmıştır. Cumhuriyetle birlikte de Atatürk devrimlerinin bir organı halinde çocuk koruması ve eğitimi etkinliklerine girişmiştir. Devrimleri memnuniyetle karşılayan ve tam olarak uyum gösteren Cemiyet, isim değişikliği için kendisine başvurdukları Atatürk'ün, 4 Aralık 1934'te kendilerine“Çocuk Esirgeme Kurumu”(ÇEK) adını seçmesiyle bu adı kullanmaya başlamıştır. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) dönemlerinde kolaylık ve itibar görmüş olmakla beraber, yine de devletten ciddi ve sabit bir yardım alamadığından, kendi gelirlerini, eve ekmek götüren bir baba şefkatiyle temin etmek zorunda kalmıştır. Türkiye Çocuk Esirgeme Kurumu (TÇEK), Demokrat Parti (DP) döneminde değişen kadrolarıyla, CHP döneminde yüklendiği 'ideal cumhuriyet çocuğu'nu tasarlamak ve yetiştirilmesine katkı sunmak anlayışından bazı yönlerden uzaklaşarak daha ziyade yetimlerin himaye edilmesi görevine odaklanmıştır. Bununla birlikte Kurum, DP Hükûmetlerince kaderine terk edilmiş de değildir. Yine de bu durum, 1960 darbesinin ardından, DP Dönemi Kurum kadrolarının, CHP anlayışına sahip üyelere politik baskı ii yapmak ve partizanlıkla suçlanmalarının önünü alamamıştır. 1960 Darbesinin ardından Genel Merkezi, örgütleriyle birlikte feshedilen ÇEK yönetimleri, altmışlı yılların ikinci yarısından sonra siyasetten dikkatle kaçınmış ve her fırsatta Atatürkçülük vurgusu yapmış olmasına rağmen, 13 Şubat 1981'de Devlet Başkanı Kenan Evren tarafından Keçiören Çocuk Yuvası'na verilen ani baskın sonrasında yetersiz bulunarak, 4 Mayıs 1981'de yayınlanan MGK Kararnamesiyle yirmi yıl önce olduğu gibi yeniden askerler eliyle feshedilmiştir. Bir süre MGK tarafından atanmış kayyumların yönetiminin ardından 25.05.1983'te çıkarılan 2828 Sayılı Kanunla Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu adı altında devletleştirilmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Himaye-i Etfâl, Çocuk Koruma, Çocuk Refahı, Kurum, Dernek, Sosyal Hizmetler, Yardım.
Özet (Çeviri)
The Child Welfare Agency, which is one of the first of the long-lasting philanthropic charity associations in Turkey by combining the traditional understanding of cooperation with a modern attitude, was founded on 6th March in 1917 under the name of Himaye-i Etfâl Society by a group of distinguished Ottoman at the Mekteb-i Sultanî to establish an association that aims to protect orphans and unprotected 'children from all nationalities' in the long-lasting wars. Himaye-i Etfâl Society, which received help from the distinguished Ottoman and helpful people, and foreign countries and communities with which its members were connected in a short time, started to establish branches in other cities and towns of the country, and became visible with its services in a few years. However, it was cloned on 30th June in 1921 in Ankara after cutting off all relations with branches. Association in Ankara incorparated the old association that was more experienced and knowing in İstanbul after having a victory from National Struggle. The association, which became institutionalized as the Turkish Himaye-i Etfâl Society (THES), completed its organization in a short time all over the country and provided aid to the children of the oppressed Anatolian people from all over the world, and started child protection and education activities as an organ of the Atatürk Republic and revolutions. The association accommodated itself Atatürk's Revolutions in high spirits. After, it apllied Atatürk in order to change its name and it was called 'Child Welfare Agency' chosen by Atatürk on 4th December in 1934. Although Child Welfare Agency was respected during CHP reigns, it didn't take steady and heavy financial aid, so it had to provided its own income as a merciful father who brings home the bread. During CHP reigns, Cildh Welfare Agency had a duty in order to grow up children that is ideal for Republic, even if this duty was changed to protect orphans during Democrat Party reign, it wasn't left all alone. Nevertheless, Child Welfare Agency's Staff suppressed somebody who was supporter of CHP's mentality after military coup in 1960. After Child Welfare Agency Headquarter was abolished with ally branches after military coup in 1960, the association carefully avoided politics discussions in the second half of 1960s and emphasized Kemalism at every opportunites, but it was abolished by soldiers because of inadequate by Kenan Evren's discretion with The National Security Council' legal decisions in 1981. After the iv management by appointed staff of the NSC for a while, it was nationalized under the name of Social Services and Child Protection Agency with the Law No. 2828 enacted on 25th May in 1983. KEY WORDS: Himaye-i Et
Benzer Tezler
- 1923-2016 yılları arasında Türkiye'deki sosyal hizmet kurumlarının uyguladığı gençlik politikalarının değerlendirilmesi
The evaluation of youth policies applied in social work institutions between 1923-2016 years in Turkey
İHSAN YILKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Sosyal Hizmetlerİstanbul ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER MİRAÇ YAMAN
- Kayseri Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu'nun kuruluş ve gelişimi (tarihsel bir değerlendirme)
Foundation and development of Kayseri social service and society for the protection of children (a historical evoluation)
GÜLHAN SEYHUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimErciyes ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA KESKİN
- Cumhuriyet'in törensel meşruiyeti: Ulus-devlet inşa sürecinde milli bayramlar (1923-1938)
Ritualistic legitimacy of the republic: National days in the process of building nation-state
DEMO AHMET ASLAN
Doktora
Türkçe
2011
Türk İnkılap TarihiAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEMUÇİN FAİK ERTAN
- Siirt Gazetesi'ne göre Siirt'te siyasi, sosyal ve iktisadi hayat (1937-1950)
Accordding to Siirt Newspaper political, social and economic life in Siirt (1937-1950)
MUHAMMED KAZIM BENEK
- Turkish social work sector after the 1990s through the accounts of the social workers
Sosyal hizmet uzmanlarının gözünden Türkiye?de 1990 sonrası sosyal hizmet sektörü
AYŞECAN KARTAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Sosyal HizmetlerBoğaziçi ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE BUĞRA