Öğretmen adaylarının fen okuryazarlığının çeşitli değişkenlerle olan ilişkisi: Bir yapısal eşitlik modeli önerisi
The relation of pre-service teachers' scientific literacy with various variables: A proposal for a structural equation model
- Tez No: 747888
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NALAN AKKUZU GÜVEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kimya Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Bu araştırmada fen alanları (kimya, fizik, biyoloji ve fen bilgisi) öğretmen adaylarının evrensel fen okuryazarlık düzeylerini belirlemek ve evrensel fen okuryazarlığının çeşitli değişkenlerle - sorgulama becerisi, bilimsel süreç becerileri algısı, laboratuvarda kendi kendine öğrenme hazırbulunuşluğu, laboratuvara yönelik tutum ve laboratuvar dersi başarı ortalaması - olan ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile test edilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda oluşturulan yapısal modelde söz konusu değişkenler arasındaki ilişkiler incelendiği için çalışmada korelasyonel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubu seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden uygun örnekleme yöntemine göre seçilmiştir. Bu bağlamda uygulama İzmir ili Buca ilçesi Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nde fen alanları bölümlerinde öğrenim gören, laboratuvar dersi almış tüm sınıf düzeylerindeki gönüllü 294 öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri evrensel fen okuryazarlık ölçeği, sorgulama becerileri ölçeği, bilimsel süreç becerileri algı ölçeği, laboratuvarda kendi kendine öğrenme hazırbulunuşluk ölçeği, laboratuvara yönelik tutum ölçeği ve kişisel bilgi anketi ile elde edilmiştir. Toplanan verilerin analizinde betimsel istatistiklerden ortalama, standart sapma, minimum ve maksimum değerlerden faydalanılmıştır. Nedensel ve ilişkisel analizler yapısal eşitlik modellemesi çerçevesinde test edilmiştir. Veriler SPSS 22.0 ve LISREL 8.51 paket programları kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmadaki işlem adımları ele alındığında yapısal eşitlik modeline ilişkin sayıltılar test edilmiş, tüm değişkenlerin birlikte olduğu ölçme modeli ile yapısal modelin uyum indeksleri incelenmiş ve yapısal modeldeki doğrudan ve dolaylı ilişkiler ile birlikte aracılık ilişkisi de ortaya çıkarılmıştır. Analizlerden elde edilen bulgulara göre fen alanları öğretmen adaylarının evrensel fen okuryazarlık, sorgulama becerisi ve bilimsel süreç becerileri algı düzeylerinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda laboratuvarda kendi kendine öğrenme hazırbulunuşluğu ile laboratuvar dersindeki başarı değişkenlerinin bilimsel süreç becerileri algısı ve sorgulama becerisi üzerinden evrensel fen okuryazarlığını yordadığı ve yapısal modelde yer alan ilişkilerin istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir. Ayrıca uyum iyiliği değerleri göz önünde bulundurularak evrensel fen okuryazarlığı ve evrensel fen okuryazarlığını yordayan değişkenler arasındaki ilişkiyi veren modelin veri ile uyumlu olduğu tespit edilmiş, laboratuvara yönelik tutum dışında tüm model doğrulanmıştır. Bu sonuçlardan hareketle fen alanları öğretmen adaylarının fen okuryazarlığına ulaşmalarında sorgulama becerilerine ve bilimsel süreç becerileri algısına sahip olmaları gerektiği düşünülmektedir. Ayrıca sorgulama becerisi ve bilimsel süreç becerileri algısı yüksek öğretmen adayları laboratuvarda belirli bir hazırbulunuşluk düzeyine sahip ve laboratuvar derslerinde başarılı bireylerdir. Bu bağlamda yapısal model ile doğrulanan ilişkiler neticesinde öğretmen adaylarının iyi birer fen okuryazarı olmalarında bu değişkenlerin önemli bir role sahip olduğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
In this study, it is aimed to determine the universal scientific literacy levels of pre-service science teachers (chemistry, physics, biology and science) and to test the relationship between universal scientific literacy and various variables -inquiry skills, perception of science process skills, self-directed learning readiness in laboratory, attitude towards the laboratory and the success average of laboratory course - with the structural equation modeling. Correlational research method was used in the study since the relationships between the variables in question were examined in the structural model created for this purpose. The sample group of the study was selected according to the convenient sampling method, which is one of the non-random sampling methods. In this context, the application was carried out with 294 volunteer pre-service teachers of all grade levels who were taking laboratory courses at the Dokuz Eylul University Faculty of Education in the Buca district of Izmir's science departments. The data of the study were obtained with the universal scientific literacy scale, the inquiry skills scale, scale of the perception for science process skills, the self-directed learning readiness in laboratory, the attitude scale towards the laboratory and the personal information questionnaire. In the analysis of the collected data, the mean, standard deviation, minimum and maximum values of descriptive statistics were used. Causal and relational analyzes were tested within the framework of the structural equation modeling. Data were analyzed using SPSS 22.0 and LISREL 8.51 package programs. Considering the process steps in the research, the assumptions related to the structural equation model were tested, the fit indices of the measurement model with all variables and the structural model were examined, and the mediation relationship was revealed along with the direct and indirect relationships in the structural model. According to the findings obtained from the analyzes, it was determined that the levels of universal scientific literacy, inquiry skills and perception of science process skills of pre-service science teachers were high. As a result of the research, it was found that the variables of self-directed learning readiness in laboratory and success in laboratory courses predicted universal scientific literacy through the perception of science process skills and inquiry skills, and the relationships in the structural model were statistically significant. Furthermore, the model describing the relationship between universal scientific literacy and the variables predicting universal scientific literacy was found to be compatible with the data, and the entire model was validated except for the attitude towards the laboratory, based on the goodness of fit indices. According to these findings, it is believed that in order for pre-service science teachers to achieve scientific literacy, they should have inquiry skills and a perception of science process skills. In addition, pre-service science teachers with high inquiry skills and perception of science process skills are individuals who have a certain level of readiness in the laboratory and are successful in laboratory courses. In this context, it can be claimed that these variables play an essential part in the fact that pre-service teachers are good scientific literates as a result of the relationships validated using the structural model.
Benzer Tezler
- İlköğretim bölümü öğretmen adaylarının aldıkları programlara bağlı olarak çevre okuryazarlıkları bakımından karşılaştırılması
The comparison of environmental li̇teracy of pre-service teacher at the department of elementary education according to their programs
SEREN ERTEN KOZLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BERNA GÜCÜM
- Fen bilgisi öğretmen adaylarının ölçme değerlendirme okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi
Determining measurement and evaluation literacy levels of the prospective science teachers
ADEM KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAİT BULUT
- Öğretmen adaylarının doğal afet okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi
Determining natural disaster literacy levels of preservice teachers
UFUK SÖZCÜ
Doktora
Türkçe
2019
CoğrafyaKastamonu ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DURAN AYDINÖZÜ
- Biyoloji öğretmen adaylarının biyolojik okuryazarlığının değerlendirilmesi
Evaluation of biology student teachers' Biological Literacy
YALÇIN SOĞUKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAKAN KURT
- Öğretmen adaylarının fen öğrenme becerisi, fen okuryazarlığı ve sosyobilimsel konulara yönelik tutumları arasındaki ilişkinin araştırılması
Examination of the relationship between prospective teacher's attitudes towards science learning skills, science literacy and social scientific issues
CAN YOLAGİDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiFen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EVRİM URAL