Uzman görüşü, ışık sıcaklığı ve duygu durumlarının mimari beğeniye olan etkisinin nöro-mimari bir incelemesi
A neuro-architecture investigation of the effect of expert's opinion, light temperature and emotions on architectural liking
- Tez No: 748048
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İLKER ERKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bina Bilgisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
İnsanlar için yaşam alanı sağlayan yapılı çevrenin en önemli unsurlarından biri mimaridir. Bireyler vakitlerinin çoğunu mimari yapıların içinde, iç mekânlarda geçirirler. Her gün maruz kalınan mimari iç mekânlar insanların bilişsel durumlarını, mimari beğeni ve tercihlerini etkileyebilmektedir. Tez çalışmasında mimari beğeni durumunun beyinde yarattığı fizyolojik etkiler, ışık sıcaklığı ortam uyaranı ile incelenerek, uzman görüşünün bu etkiyi ne ölçüde değiştirebileceği nöro-bilişsel olarak ortaya konulmuştur. Mimari beğeni durumunun belirli koşullar altındaki bilişsel etkilerinin araştırılması için iç mekân kalite faktörlerinden ışık uyaranı seçilerek; 2700 Kelvin, 4000 Kelvin ve 6500 Kelvin ışık sıcaklıklarında çalışma gerçekleştirilmiştir. Uzmanlar ve uzman olmayanlardan oluşan iki ayrı grup ile gerçekleştirilen çalışma için derlenen mimari iç mekan görselleri video haline getirilmiştir. İlk aşamada uzman grup ile gerçekleştirilen deneylerde katılımcılar görsellere kendi mimari beğeni puanlarını vermişlerdir. İkinci aşamada uzman puanlarının aritmetik ortalaması alınarak görsellerin sıralaması değiştirilmiş ve ikinci bir video oluşturulmuştur. Uzman olmayan grup ile gerçekleştirilen deneylerin ikinci aşamasında, katılımcılar önce uzman grubun gördüğü videoyu görüp kendi mimari beğeni puanlarını vermişler, ardından uzman puanlarını görüp görselleri tekrar puanlamışlardır. Her iki çalışma grubu içinde aynı koşullar altında gerçekleştirilen deneylerde ortamın ışık sıcaklığı araştırmacı tarafından belirlenen kombinasyona göre değiştirilmiştir. Bu sırada deneklere takılan EEG cihazı ile bilişsel veriler kaydedilmiştir. Kaydedilen verilerin analizleri yapılarak katılımcıların verdikleri puanlar incelendiğinde mimari beğeni durumunun beyinde fizyolojik bir etki yarattığı kanıtlanmıştır. Farklı ışık sıcaklıklarında beyinde farklı kanalların aktif olduğu gözlenmiştir. Uzmanların en yoğun bilişsel aktivitesi AF3 kanalında 2700 K'de görülürken, uzman olmayan grupta en yoğun bilişsel aktivite AF3 kanalında 4000 K'de görülmüştür. AF3-AF4 kanallarında görülen yüksek aktivitenin olumlu duygu durumu ile F7-F8 kanallarında görülen yüksek aktivitenin de olumlu duygu ve kortikal aktivite ile ilişkilendirildiği bulunmuştur. Her iki katılımcı grubunda görülen yüksek teta aktivitesinin odaklanma ile ilgili olduğu ortaya konulmuştur. Uzman grup ile uzman olmayan grubun aynı ortam koşullarında aynı görselleri gördükleri araştırmada nöro-bilişsel verilerin iki grup içinde farklı olduğu, uzman olmayan katılımcı grubunun uzman gruptan etkilenerek puanlarını değiştirdikleri görülmüştür.
Özet (Çeviri)
One of the most important elements of the built environment that provides living space for people is architecture. Individuals spend most of their time inside architectural structures, indoors. Architectural interiors that we are exposed to every day can affect people's cognitive states, tastes and preferences. In the thesis study, the physiological effects of architectural appreciation on the brain were examined with light temperature and ambient stimulus, and it was revealed neuro-cognitively to what extent expert opinion can change this effect. In order to investigate the cognitive effects of liking under certain conditions, by choosing a light stimulus from indoor quality factors; The study was carried out at light temperatures of 2700 Kelvin, 4000 Kelvin and 6500 Kelvin. Architectural interior images compiled for the study carried out with two separate groups consisting of experts and non-experts were turned into videos. In the first stage, the participants gave their own appreciation points to the images in the experiments carried out with the expert group. In the second stage, the order of the images was changed by taking the arithmetic average of the expert scores and a second video was created. In the second stage of the experiments conducted with the non-expert group, the participants first saw the video seen by the expert group and gave their personal like points, then saw the expert scores and rated the images again. In the experiments carried out under the same conditions in both study groups, the light temperature of the environment was changed according to the combination determined by the researcher. Meanwhile, cognitive data were recorded with the EEG device attached to the subjects. When the scores given by the participants were analyzed by analyzing the recorded data, it was proven that the architectural taste had a physiological effect on the brain. It has been observed that different channels are active in the brain at different light temperatures. While the most intense cognitive activity of the experts was seen at 2700 K in the AF3 channel, the most intense cognitive activity in the non-expert group was seen at 4000 K in the AF3 channel. It was found that high activity in AF3-AF4 channels was associated with negative mood, and high activity in F7-F8 channels was associated with positive emotion and cortical activity. It has been revealed that the high theta activity seen in both participant groups is related to focusing. In the study, in which the expert group and the non-expert group saw the same images under the same environmental conditions, it was observed that the neuro-cognitive data were different between the two groups, and the non-expert group was influenced by the expert group and changed their scores.
Benzer Tezler
- Solucan gübresi malzemesi üretim ortamı optimizasyonu
Vermicompost material production environment optimization
HÜSEYİN UYGUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiMalzeme Teknolojileri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ HAKAN IŞIK
- Bulanık mantık ile arı kovanlarının uzaktan takip ve kontrol sistemi
Remote tracking and control system of bee hives by fuzzy logic
ÇİLEM KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiMalzeme Teknolojileri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ HAKAN IŞIK
- Serbest eczanelere başvuran hastaların ilaçlarla ilgili bilgi düzeyinin belirlenmesi üzerine bir araştırma
A Study on the determination of information level about the medicaments of patients addressing to community pharmacies
KERİMAN METHİBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Eczacılık ve FarmakolojiAnkara ÜniversitesiEczacılık İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVGİ ŞAR
- Mariot: an authoring framework for creating iot applications with mobile augmented reality
Marıot: mobil artırılmış gerçeklik ile nesnelerin interneti uygulamaları üretmek için bir yapılandırma çerçevesi
MERAL KUYUCU
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN İNCE
- Uzman görüşü: Mütalaa
Expert witness appointed by parties
SULTAN IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
HukukMarmara ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KAMİL YILDIRIM