Sosyal görünüş kaygısı ile duygusal yeme arasındaki ilişkide algılanan stresin aracı rolü
The mediator role of perceived stress in the relationship between social appearance anxiety and emotional eating
- Tez No: 748199
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EROL YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Kent Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Bu araştırmanın amacı, sosyal görünüş kaygısı ile duygusal yeme arasındaki ilişkide algılanan stresin aracı etkisini saptamaktır. Ayrıca sosyal görünüş kaygısı, duygusal yeme ve algılanan stres değişkenleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi, bu değişkenlerin yaş ve beden kitle indeksi ile aralarındaki ilişkiler ve bazı sosyodemografik bilgilere göre farklılık gösterip göstermediği araştırmanın diğer amaçlarını oluşturmaktadır. Bu araştırma ilişkisel tarama yöntemi ile tasarlanmıştır. Sosyal görünüş kaygısı bağımsız değişken, duygusal yeme bağımlı değişken ve algılanan stres aracı değişken olarak belirlenmiştir. Araştırmanın örneklem grubunu 18-50 yaş aralığında olan 180'i kadın (%70,9) ve 74'ü erkek (29,1) olmak üzere 254 gönüllü katılımcı oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında; Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği (SGKÖ), Duygusal Yeme Ölçeği (DYÖ) ve Algılanan Stres Ölçeği (ASÖ) kullanılmıştır. Bu ölçeklere ek olarak, sosyodemografik özelliklerin değerlendirilmesi amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmanın verileri SPSS 21.0 ve AMOS 20.0 programları kullanılarak çözümlenmiştir. Sosyodemografik değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini tespit etmek adına Bağımsız Gruplar t Testi ve ANOVA; -1,5 ile 1,5 aralığında yer almayan değişkenlerin sosyodemografik değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini tespit etmek adına non-parametric testlerden Mann Whitney U ve Kruskal Wallis testleri uygulanmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkilerin analizinde Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu kullanılmıştır. Son olarak sosyal görünüş kaygısı ile duygusal yeme ilişkisindeki algılanan stresin aracı etkisi yapısal eşitlik modeliyle (YEM) test edilmiş ve aracı değişkenin anlamlılığını ölçmek için Sobel Testi uygulanmıştır. Yapılan araştırmanın sonucunda, cinsiyete göre sosyal görünüş kaygısı ve duygusal yemede farklılık görülmekte, algılanan streste farklılık görülmemekte; medeni duruma göre sosyal görünüş kaygısı ve duygusal yemede farklılık görülmemekte, algılanan streste farklılık görülmekte; eğitim düzeyine göre sosyal görünüş kaygısı ve algılanan streste farklılık görülmekte, duygusal yemede farklılık görülmemekte; kişilerin kendini nasıl gördüğüne göre sosyal görünüş kaygısı, duygusal yeme ve algılanan streste farklılık görülmekte; kilodan memnuniyete göre sosyal görünüş kaygısı ve duygusal yemede farklılık görülmekte, algılanan streste farklılık görülmemekte; fiziksel görünümden memnuniyete göre üç değişkende de farklılık görülmektedir. Değişkenlerin yaş ve BKİ ile aralarında korelasyon olup olmadığı incelendiğinde yaş ile duygusal yeme arasında ilişki bulunamamış olup sosyal görünüş kaygısı ve algılanan stres ile ilişkisinde zayıf negatif ilişki; BKİ ile algılanan stres arasında ilişki bulunamamış olup sosyal görünüş kaygısı ve duygusal yeme ile ilişkisinde zayıf pozitif ilişki bulunmuştur. Sosyal görünüş kaygısı, duygusal yeme ve algılanan stresin aralarındaki ilişkiler incelendiğinde sosyal görünüş kaygısı ile duygusal yeme arasındaki ilişki anlamlı ve pozitif yönde; algılanan stres ile duygusal yeme arasındaki ilişki anlamlı ve pozitif yönde ve sosyal görünüş kaygısı ile algılanan stres arasındaki ilişki anlamlı ve pozitif yönde bulunmuştur. Ayrıca sosyal görünüş kaygısı ile duygusal yeme arasındaki ilişkide algılanan stresin aracı rolü olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine the mediating effect of perceived stress in the relationship between social appearance anxiety and emotional eating. In addition, examining the relationships between social appearance anxiety, emotional eating and perceived stress variables, the relationships between these variables with age and body mass index, and whether they differ according to some sociodemographic information constitute the sub-objectives of the research. This research was designed with the relational survey method, one of the descriptive analyses. Social appearance anxiety was determined as independent variable, emotional eating dependent variable and perceived stress as mediator variable. The sample group of the study consists of 254 volunteer participants, 180 of whom are women (70.9%) and 74 of them (29.1) are between the ages of 18-50. In the collection of research data; Social Appearance Anxiety Inventory (SSS), Emotional Eating Inventory (DES) and Perceived Stress Inventory (PSS) were used to measure. In addition to these scales, a Personal Information Form prepared by the researcher was used to evaluate sociodemographic characteristics. The data of the research were analyzed using SPSS 21.0 and AMOS 20.0 programs. Independent Groups t-Test and ANOVA to determine whether the variables assumed to be normally distributed differ according to sociodemographic variables; Mann Whitney U and Kruskal Wallis tests, which are non-parametric tests, were used to determine whether the variables not in the range of -1.5 to 1.5 differ according to sociodemographic variables. Pearson Product-Moment Correlation was used to analyze the relationships between variables. Finally, the mediating effect of perceived stress on the relationship between social appearance anxiety and emotional eating was tested with the structural equation model (SEM) and the Sobel Test was applied to measure the significance of the mediating variable. As a result of the research, there is a difference in social appearance anxiety and emotional eating according to gender, but there is no difference in perceived stress; According to marital status, there is no difference in social appearance anxiety and emotional eating, there is a difference in perceived stress; there is a difference in social appearance anxiety and perceived stress according to education level, there is no difference in emotional eating; social appearance anxiety, emotional eating and perceived stress differ according to how people see themselves; there is a difference in social appearance anxiety and emotional eating according to weight satisfaction, there is no difference in perceived stress; According to satisfaction with physical appearance, social appearance anxiety, emotional eating and perceived stress differ. When examining whether there is a correlation between the variables and age and BMI, no relationship was found between age and emotional eating. There was a weak negative relationship between social appearance anxiety and perceived stress; No relationship was found between BMI and perceived stress, but a weak positive relationship was found between social appearance anxiety and emotional eating. When the relationships between social appearance anxiety, emotional eating and perceived stres are examined, the relationship between social appearance anxiety and emotional eating is positive; The relationship between perceived stress and emotional eating was found to be positive, and the relationship between social appearance anxiety and perceived stress was found to be positively significant. In addition, it was concluded that perceived stress did not have a mediating role in the relationship between social appearance anxiety and emotional eating.
Benzer Tezler
- Relationship between perceived parenting attitudes and eating attitudes: Roles of self-compassion and social appearance anxiety
Algılanan ebeveyn tutumları ile yeme tutumları arasındaki ilişki: Öz-şefkat ve sosyal görünüş kaygısının rolleri
AYŞENUR BAKİLER
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Psikolojiİzmir Ekonomi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA FALİH KÖKSAL
- Geç ergenlik dönemindeki bireylerde duygusal yemenin yordayıcıları olarak irrasyonel inanışlar ve sosyal görünüş kaygısı
Irrational beliefs and social appearance anxiety as a predictors of emotional eating among late adolescents
ECE YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiIşık ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ Z. DENİZ AKTAN
- Ergenlerde sosyal görünüş kaygısı ile duygusal yeme arasındaki ilişkinin incelenmesi
The aim of this study is to examine the relationship between adolescents social anxiety levels and emotional eating behaviorus
YASEMİN ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜZİN MUKADDES SEVİNÇER
- Üniversite öğrencilerinde duygusal yeme davranışı, benlik saygısı ve sosyal görünüş kaygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between emotional eating behavior, self-esteem and social appearance anxiety in university students
MELİS ŞEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANİFE YILMAZ ÇENGEL
- Ağırlıkla ilişkili etkileşimler ölçeğinin Türkçe'ye uyarlanması ve yetişkin bireylerde beslenme ile ilişkinin belirlenmesi
Adapting the weight-related interactions scale into Turkish and determining the relationship with nutrition in adult individuals
BURCU ŞENTÜRK
Doktora
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikBaşkent ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. SİNEM BAYRAM