Meme kanserine bağlı lenfödem gelişen kadınlarda mobil lenfödem özbakım destek programının, özbakıma, yaşam kalitesine ve lenfödem ile ilgili semptomlara etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of mobile lymphedema self-care support program on self-care, quality of life and symptoms related to lymphedema in women with breast cancer-related lymphedema
- Tez No: 749194
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZLEM BİLİK, PROF. DR. ÖZGÜL KARAYURT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hemşirelik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 235
Özet
Araştırma, meme kanserine bağlı lenfödem (MKBL) gelişen kadınlarda, Mobil Lenfödem Özbakım Destek Programı (m-LÖDEP)'nın özbakıma, yaşam kalitesine ve lenfödem (LÖ) ile ilgili semptomlara etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma iki aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşama metadolojik türde olup Meme Kanserine Bağlı Lenfödemde Özbakım Ölçeği (MKBLÖ) geliştirilmiş, psikometrik özellikleri incelenmiştir. Örneklem 210 MKBL'li kadından oluşmakta olup, sonuçta MKBLÖÖ'nin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu saptanmıştır. Araştırmanın ikinci aşaması randomize kontrollü deneysel tasarımına uygun olarak, Ocak 2021-Aralık 2021 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırma evrenini Ege Üniversitesi, Tülay Aktaş Onkoloji Hastanesi, LÖ biriminde kayıtlı hastalar oluşturmuştur. Çalışmada deney (n=37) ve kontrol (n=35) grubuna online standart LÖ eğitimi verilmiş, deney grubuna ayrıca çalışma kapsamında geliştirilen m-LÖD telefonlarına yüklenmiş ve kullanılması gösterilmiştir. Çalışmanın verileri girişim öncesi, girişim sonrası birinci ay ve üçüncü ayda, telefon yolu ile hastalar aranarak toplanmıştır. Araştırma verileri 'sosyodemografik ve klinik özellikler formu', 'MKBLÖ', 'Lenfödem Yaşam Kalitesi Ölçeği-Kol (LYKÖ)', 'Lenfödem Belirti Şiddet ve Sıkını Ölçeği (LBŞSÖ)' ve kol çevre ölçümü ile toplanmıştır. Gerekli etik kurul, kurum izinleri ve hastalardan sözlü onam alınmıştır. Veriler, SPSS 24 paket programında sayı, yüzde, ortalama, student t testi, ki-kare testi, tek faktörlü ve çift faktörlü tekrarlayan ölçümlerde varyans analizleri, mann-whitney u, friedman, wilcoxon testleriyle değerlendirilmiştir. Deney ve kontrol grubu sosyodemografik ve klinik özellikler açısından benzerdir (p>0.05). Deney grubunda, m-LÖDEP kullanma durumuna göre MKBLÖ puan ortalamaları arasında farklılık varken (pgrup:0.045, pzaman:0.000, pgrup*zaman:0.027), LYKÖ ve LBŞSÖ puan ortalaması açısından farklılık yoktur. Deney grubunun zamana göre özbakım puanının yükseldiği, yaşam kalitesi puanının iyileştiği, belirtinin azaldığı ve kol ölçümlerinde azalma olduğu saptanmıştır (p
Özet (Çeviri)
The study was conducted to examine the effects of the Mobile Lymphedema Self-Care Support Program (m-LScS) on self-care, quality of life and symptoms related to lymphedema (LE) in women with breast cancer related lymphedema (BCRL). The research consists of two stages. The first stage is of methodological type and the Breast Cancer Related Lymphedema Self-Care Scale (BCRLScS) was developed and its psychometric properties were examined. The sample consisted of 210 women with BCRL, and as a result, BCRLScS was found to be a valid and reliable. The second phase of the study was conducted between January and December 2021, in accordance with the randomized controlled experimental design. The population of the research consisted of patients registered in Ege University, Tülay Aktaş Oncology Hospital, LE unit. In the study, online standard LE training was given to the experimental (n=37) and control (n=35) groups, and the experimental group was also uploaded to the m-LScS telephones developed within the scope of the study and shown how to be used. The data of the study were collected by calling the patients before the intervention, the first month and the third month after the intervention. Research data were collected using 'Sociodemographic and Clinical Characteristics Form', 'BCRLScS', 'Lymphedema Quality of Life Scale-arm (LQOLS)', 'Lymphedema Symptom Intensity and Severity Scale (LSIDS)' and arm circumference measurement. Necessary ethics committee, institutional permissions and verbal consent of the patients were obtained. The data were evaluated with the SPSS 24 package program using number, percentage, mean, variance analysis in single-factor and double-factor repeated measurements, student t, chi-square, mann-whitney u, friedman, wilcoxon tests. In the experimental group, while there was a difference between the mean scores of BCRLScS according to the use of m-LScS (pgroup=0.045, ptime=0.000, pgroup*time=0.027), there was no difference in terms of the mean scores of LQOLS and LSIDS. It was determined that the self-care score of the experimental group increased over time, the quality of life score improved, the symptom decreased and arm measurements decreased (p
Benzer Tezler
- Meme kanserine bağlı lenfödem gelişen kadınlarda özbakımın ve seçilmiş faktörlerin yaşam kalitesine etkisi
The effect of self-care and selected factors on quality of life in women with lymphedema associated with breast cancer
CANSU HAZAL YANARDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Hemşirelikİzmir Ekonomi ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜL KARAYURT
DOÇ. DR. GÜLSÜM NİHAL ÇÜRÜK
- Meme kanseri tedavisine bağlı lenfödem gelişen kadınlarda eğitim, özbakım uygulamaları ve duygudurumlarının incelenmesi
Exploring education, self-care activities and mood states of women with breast cancer therapy related lymphedema
ZEYNEP DEVECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
HemşirelikDokuz Eylül ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜL KARAYURT
- Postoperatif meme ca sonrası lenfödem görülen ve görülmeyen kadınların fonksiyonel ve fiziksel aktivite düzeyinin değerlendirilmesi
Evaluation of the women?s physical and functional activity level in whom lymphedema is seen or not seen after postoperative breast cancer
SİNEM SUNER KEKLİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonCumhuriyet ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELVİN BALKİ
- Meme kanserli hastalarda aksiller diseksiyon sonrası gelişen lenfödeme bağlı cilt ve tırnak bulguları
Evaluation of hand and nail findings in patients who develop lymphedema after axillary dissection
MUSTAFA SAYGIN DENİZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
OnkolojiKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OZAN BALAKAN
- Meme kanserli hastalarda lenfödem gelişmesinde etkili risk faktörlerinin belirlenmesi
How to diagnose breast cancer patients with high-risk for upper extremity lymphedema: A cross-sectional study examining the risk factors associated with lymphedema and its prevalence
SİBEL KİBAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2010
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonSağlık BakanlığıFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM DALYAN ARAS