Geri Dön

Türkçe eğitiminde dil sosyalleşmesinin yeri

Language socialization in Turkish language education

  1. Tez No: 750721
  2. Yazar: SONGÜL BAŞDOĞAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. FAİK KANATLI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mersin Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 105

Özet

Anadili eğitiminde ilk amaç bireylerin içinde bulunduğu aile ve toplumla iletişim kurarak dili öğrenmesi ve geliştirmesidir. Aile ve çevre ile gelişigüzel edinilen dil, okul süreciyle sistemli ve programlı olarak devam eder. Anlama ve anlatma becerileri etrafında planlanan Türkçe eğitimi ile öğrenciler dili öğrenerek sosyalleşir, sosyalleşerek de dili daha aktif bir biçimde kullanırlar. Dil sosyalleşmesi olarak adlandırdığımız bu süreçle birey içinde yaşadığı toplumun dil kurallarını öğrenerek dinleme, konuşma, okuma ve yazma alanlarında yetkinleşir. Bireylerin dili algılaması, anlaması, iletişime geçmesi ve devam ettirmesi dil sosyalleşmesinin aşamalarıdır. Dil sosyalleşmesinin bir boyutunu oluşturan okuma sosyalleşmesi, öğrencinin neyi, nasıl, neden okuyacağını bilmesi, okuduklarıyla baş edebilmeyi öğrendiği, metinle etkileşime girmeyi, okuduklarını eleştirebilmeyi ve değerlendirebilmeyi gerektiren Türkçe eğitiminde önemli bir alanı oluşturur. Bu çalışmanın amacı; Türkçe eğitiminde dil sosyalleşmesinin olası yerini okuma sosyalleşmesi odağında ele alarak belirginleştirmektir. Bu amaçla beş, altı, yedi ve sekizinci sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metin ve etkinlikler okuma sosyalleşmesi bağlamında oluşturulan kültürel hazırlayıcılık, anlam inşa etme, etkileşimli okuma ve eleştirel düşünme ölçütlerine göre incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda okuma sosyalleşmesi ölçütlerine göre incelenen Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklerde ölçüt kodlarının dengeli dağılmadığı, eleştirel düşünme becerisi ve metinle etkileşim sağlama alanlarının ihmal edildiği görülmüştür.

Özet (Çeviri)

The primary purpose of the mother tongue education is to learn and improve the language by communicating with the family and society in which they are raised. The language acquired naturally within the family and social environment improves systematically and purposefully within the schooling system. The Turkish language education that is planned around comprehension and expression skills enables students to use the language more actively by socializing. The language socialization process helps individuals learn the language rules of the society in which they live and become competent in the fields of listening, speaking, reading, and writing. The stages of language socialization include perceiving and understanding the language, communicating through the language, and continuous development. Reading socialization, on the other hand, constitutes a dimension of language socialization. It helps students to identify what to know, how and why to read, how to cope with what they read, and how to criticize and evaluate the reading. This study aims to explore the status of language socialization in Turkish language education by focusing on reading socialization. For this purpose, I reviewed and analyzed texts and reading activities in the Turkish language textbooks prepared for the fifth, sixth, seventh, and eighth-grade levels. Data analysis was conducted based on four reading socialization themes: (1) cultural preparation, (2) meaning building, (3) interactive reading, and (4) critical thinking. Study results showed that the reading socialization themes were not evenly distributed in the reading activities. The areas of critical thinking skills and interaction with the text were less addressed compared to the other reading socialization themes.

Benzer Tezler

  1. Türkçe öğretmeni yetiştirme sürecinin dil sosyalleşmesi bağlamında incelenmesi (Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği)

    Examining a Turkish language education program from the perspective of language socialization (Example of Mersin University Faculty of Education)

    ELİF İREM BÜLBÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimMersin Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FAİK KANATLI

  2. 5-6 yaş çocuklarının sebze tüketme alışkanlığına ilişkin resimli kitap tasarımı

    Illustrated book design on the vegetable consumption habits of 5-6 year old children

    ZEKİYE AKALIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimANKARA MÜZİK VE GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ

    Görsel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYBİGE DEMİRCİ ŞENKAL

  3. Yabancılara Türkçe öğretiminde çizgi filmlerden yararlanma: Şirinler örneği

    Using cartoons in teaching Turkish to foreigners: The case of Smurfs

    EZGİ TURAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DilbilimBartın Üniversitesi

    Yabancılara Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KADRİ KURAM

  4. Kadınların sosyalleşmesinde halk eğitimi merkezlerinin rolü: altıntaş örneği

    The role of public education centres in socialisation of women: altintaş case

    ZUHAL ZENGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    SosyolojiBursa Teknik Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ADEM DAĞ

  5. İlkokul dördüncü sınıf Türkçe dersinde kültürel değerler ve eğitimi: Bir durum çalışması

    Cultural values and their education in elementary fourth grade Turkish course: A case study

    BAŞAK KASA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET GÜLTEKİN