Geri Dön

Cumhuriyet dönemi meal çalışmalarına metodolojik bir bakış

A methodological overview of translation studies of the holy quran in the Republic period

  1. Tez No: 751941
  2. Yazar: AHMET YAKUT
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET SALİH GECİT
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Kur'an, Meal, Tercüme, Cumhuriyet dönemi, Kur'an ilimleri, Holy Quran, Meaning of Holy Quran, Translation, Republican era, Quranic sciences
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 110

Özet

İnsanlık için hidayet rehberi olan Kur'an-ı Kerim'in anlaşılması ve ihtiva ettiği hakikatlerin en doğru şekilde öğrenilip başkalarına aktarılması her dönemde Müslümanların en temel gayesi olmuştur. Bu gayenin neticesi olarak ortaya çıkan Kur'an-ı Kerim'in tercüme/meal faaliyetleri geride bıraktığımız yüzyıldan bu yana daha önce hiç olmadığı kadar ciddi bir alaka görmüştür. Bilhassa Cumhuriyetin ilanından sonra ülkemizde yazılan meallerin sayısında ciddi bir artış meydana gelmiştir. Bu alanda yapılan çalışmalardaki artış ilmi faaliyetlerin canlılığı noktasında her ne kadar müspet bir gelişme olsa da kaleme alınan her mealin aynı düzeyde ilmi yeterliliğe sahip olmaması meallerin niteliği açısından olumsuz sonuçlar doğurmuştur. Özellikle Kur'an'ı tercüme etme salahiyetine sahip olmayan kimselerin ideolojik kaygılarla yazdıkları bazı meallerin faydadan çok Kur'an'ın manasını tahrif etmeye yönelik sonuçlar doğurduğu görülmüştür. Bu nedenle söz konusu tezimizde Cumhuriyetin ilk yıllarından günümüze kadar kaleme alınan bazı mealler İslami ilimler perspektifinde metodolojik bir tahlile tabi tutulmuştur. Bu amaçla ilk olarak meal kavramının anlamıyla birlikte bu kavramın ortaya çıkış süreci ve bununla ilişkili olarak; Kur'an, tefsir, te'vil ve tercüme kavramları ele alınıp açıklanmıştır. Ardından Kur'an-ı Kerim'in tercüme edilme süreci ve geçmişten günümüze kadar Türkçeye yapılan tercümelerin kısa bir tarihi ortaya konulmuştur. Cumhuriyet döneminde yazılmış meallerin bir kısmı hakkında bilgiler verilmiştir. Bu mealler arasında farklı dini yaklaşımları ihtiva eden mealler seçilerek tahlili yapılmış ve bu meallerin Kur'an ilimleri açısından değeri ele alınmıştır. Son olarak meal okumalarında göz önünde bulundurulması gereken temel hususlar izah edilerek meal okuyucularının yapacakları çalışmaların verimliliğini artırmaları amacıyla bazı temel prensipler ortaya konulmuştur. Bunların neticesinde; meal-Kur'an ilişkisi, Cumhuriyet döneminde yazılmış bazı meallerin Kur'an ilimleri açısından değeri ve meallerin Kur'an'ın anlaşılmasındaki rolü izah edilmeye çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Muslims have always aimed to understand the Holy Quran, which is the salvation guide for humanity, to learn the truths it contains in the most accurate way and to convey it to others. The translation activities of the Qur'an, which is the fruit of this aim, have attracted more attention than ever before since the last century. Especially after the transition to the republican regime, a significant number of Quran translations have been written in Turkey. The fact that every work written does not have the same level of scientific competence has had negative results in terms of the quality of the translations although the increase in the studies in this field is a positive development in terms of the vitality of scientific activities. It has been seen that some of the translations written by those who do not have the authority to translate the Qur'an, due to their ideological concerns, have resulted in falsifying the meaning of the Qur'an rather than benefiting it. For this reason, this thesis has subjected some of the translations of the Holy Quran, written from the first years of the Republic to the present, to a methodological analysis from the perspective of Islamic sciences. Therefore, the meaning of the“Meal”(Translation of Holy Quran) and the process of the emergence of this concept and the related concepts such as the Quran, tafsir (interpretation of Quran), ta'vil (implicature) and translation are discussed and explained. Then, the translation process of the Holy Quran and a brief history of the translations made into Turkish from the past to now are exhibited. In addition, information is given about some of the translations written in the Republican period. Among these translations, those containing different religious approaches were selected and analysed, and the value of these translations in terms of Quranic sciences was discussed. Finally, some basic principles have been put forward to increase the efficiency of the work of the translation readers, by explaining the basic issues that should be taken into account in reading the translation. As a result, this study tries to explain the relationship between the translation and the Quran, the value of some translations written in the Republican period in terms of Quranic sciences and the role of translations in understanding the Quran.

Benzer Tezler

  1. Hasan Basri Çantay ve Meâl-i Kerîm'indeki tefsir kısımlarının analizi

    Hasan Basri Çantay and analysing interpretation parts in his study which named Meâl-i Kerîm

    ABDULLAH YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. MUHAMMED AYDIN

  2. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi dönem 4-5-6 öğrencilerinde gastroözofageal reflü hastalığı sıklığı

    The frequency of the gastroesophageal reflux disease among the 4, 5 and 6th term students of the faculty of Medicine, Cumhuriyet University

    FEYZA ÇİFTEL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    GastroenterolojiCumhuriyet Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NACİYE ÖZLEM SAYGILI YÖNEM

  3. XX. yüzyılda Arnavutluk'ta tefsir ile meâl çalışmaları ve tanınmış müfessirler

    Commentaries and translations of the Qur?an and famous commentators during 20th century in Albania

    EDMİR MAXHARRİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DinUludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHMAN ÇETİN

  4. Cumhuriyet Dönemi meâl çalışmaları bağlamında Abdullah Atıf Tüzüner'in (1869-1954) Kur'ân meâli

    Republic Period in the context of maal studies Abdullah Atif Tuzuner (1869 - 1954)

    ÖNDER ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İRFAN ÇAKICI

  5. Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından basılan meâller: İnceleme, karşılaştırma, değerlendirme

    Translations Published by the Directorate of Religious affairs: Review, comparison, evaluation

    HACER SAÇAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinKırklareli Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET FARUK GÜNEY