Geri Dön

Acı, maruz kalış ve bağışlama: 12 eylül darbesinin sinema hafızası

Pain, suffering, and forgiveness: cinema memory of the september 12 coup

PDF İndir

  1. Tez No: 752992
  2. Yazar: MURAT BARAN AKKUŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. DİLEK KAYA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Felsefe, Radyo-Televizyon, Philosophy, Radio and Television
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yaşar Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İletişim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 250

Özet

Bu tez, Türkiye tarihinde halen tam olarak yüzleşilmemiş/iyileşmemiş bir hafıza yarası (travma) olan 12 Eylül Darbesini bir“acı olayı”olarak ele alıyor ve bu yarayı seksenli yıllarda Türkiye sinemasının hatırladıklarına bakarak yorumluyor. Tezin örneklemini unutulmaya yüz tutmuş ve bu yüzden daha da hatırlanması gereken,“unutuşun yedeğinde,”anlattıklarının ve kaydettiklerinin tanınmasını bekleyen erken dönem“12 Eylül filmleri”oluşturuyor. Bu araştırmada, film metinleri, metinlerin bir şeyler sakladıklarını varsayan“şüpheci yaklaşım”la değil, bildikleri bir şeyler olduğuna inanan“aşırı okuma hermenötiği”ile yorumlanıyor. Bu yorumlama çalışması, üç ana kavrama dayanarak üç başlıkta toplanmakta: Acı olayı, maruz kalış ve bağışlama. 12 Eylül'ün belirleyici unsurlarından işkence meselesi, Elaine Scarry ve Joanna Bourke'un metinleri üzerinden ortaya konulan“acı olayı”kavramı aracılığıyla tartışılıyor. Paul Ricoeur felsefesinin işaret ettiği“maruz kalış”kavramı ise, 12 Eylül'ün bireysel ve toplumsal düzeyde yarattığı acıdan taşan depresyon ve yalnızlık gibi sonuçları açıklamak üzere rehber alınıyor. Yine Ricoeur felsefesinden yola çıkarak, 12 Eylül'ün acılarının ve maruz kalışlarının yarattığı öfkenin, utancın, kederin sonu olan“bağışlama”olgusunun, geleceğe konuşan bir anlatıyı şekillendirdiği iddia ediliyor. Tezin örneklemi“unutuşun yedeğinde”hatırlanmayı bekleyen Sen Türkülerini Söyle (Şerif Gören, 1986), Ses (Zeki Ökten, 1986), Su da Yanar (Ali Özgentürk, 1987), Av Zamanı (Erden Kıral, 1988), Kara Sevdalı Bulut (Muammer Özer, 1988) ve Bütün Kapılar Kapalıydı (Memduh Ün, 1989) filmlerinden oluşuyor. Acı, maruz kalış ve bağışlanma kavramlarının her biri üzerinden yorumlandıklarında, bu filmlerin 12 Eylül'ün hafızasına göz ardı edilemeyecek katkıları olduğu görülmekte. Bu filmlerin, yalnızca işlenen suçları, kaybedilen ve yası tutulması gereken arkadaşları hatırlamakla kalmayıp, 12 Eylül'ün mirası olan kederli bir hafızanın ufkunu işaret eden bağışlama konusunu da ele alarak“sinema-hafıza”görevini yerine getirdiği söylenebilir. Bunun yanı sıra, Türkiye'nin içinde bulunduğu özgürlük ve demokrasi krizine dair de önemli ipuçları taşıyan bu filmlerin oluşturduğu sinema hafızasında, geçmişe, şimdiye ve geleceğe konuşan, kendimizin ve başkasının acı dolu, kederli ama bir yandan da dirençli ve umut dolu sesi duyulabilir.

Özet (Çeviri)

This thesis considers the September 12 Coup, which is a memory wound (trauma) that is yet to be fully confronted/healed, as a“pain event”and interprets this wound through what Turkey's cinema remembers in the 80's. The sample of the thesis consists of early period“September 12 films”that are fading into oblivion, that are waiting in“the reserve of forgetting”to be remembered, to be recognized for what they told and recorded. In this research, the texts of the films are interpreted through“the hermeneutics of overreading”which believes that these texts know something rather than“the hermeneutics of suspicion”which assumes that they hide something. This hermeneutical analysis is based on three concepts under three headings: the pain-event, suffering, and forgiveness. Being one of the defining elements of September 12, torture is discussed through the texts of Elaine Scarry and Joanna Bourke which provide the concept of“the pain event”. Paul Ricoeur's philosophy which points the way towards the concept of“suffering”acts as a guiding principle through which September 12's individual and social consequences such as depression and loneliness which exceed pain are explained. Ricoeur's philosophy once again provides a concept, the fact of forgiveness as the end of the anger, shame, and sorrow resulting from the pains and suffering of September 12. It is argued that forgiveness gives shape to a narrative which speaks to the future. The sample of the thesis consists of films waiting to be remembered in“the reserve of forgetting”which are Sen Türkülerini Söyle (Şerif Gören, 1986), Ses (Zeki Ökten, 1986), Su da Yanar (Ali Özgentürk, 1987), Av Zamanı (Erden Kıral, 1988), Kara Sevdalı Bulut (Muammer Özer, 1988) and Bütün Kapılar Kapalıydı (Memduh Ün, 1989). Interpreted through the concepts of pain, suffering, and forgiveness, it is shown that these films make invaluable contributions to the memory of September 12. It is argued that these films not only remember the crimes committed, the lost friends who we must mourn, but they also accomplish the duty of“cinema-memory”by considering the possibility of forgiveness which points toward the horizon of a sorrowful memory, the heritage of September 12. In addition, in the cinema memory that these films shape which provides clues about the crisis of democracy and freedom that Turkey is going through, there can also be heard a voice who speaks to the future, who belongs to ourselves and to each other, who is full of pain and sorrow but at the same time resilient and full of hope.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    376984

    Ön çapraz bağ rüptürlerinde primer ve sekonder manyetik rezonans görüntüleme bulgularının sıklığının ve tanıya katkısının değerlendirilmesi

    Evaluation of anterior cruciate ligament tears' primary and secondary magnetic resonance imaging findings frequency and di̇agnosti̇k contri̇buti̇on

    FERDAĞ ALMUS

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Radyoloji ve Nükleer TıpGaziosmanpaşa Üniversitesi

    Radyoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FATİH ÇELİKYAY

  2. Tez No

    894331

    Use of lesp (Leading edge suction parameter) and effective angle of attack measurements for gust mitigation

    Sağanak etkisinin azaltılması için lesp (Hücum kenarı emme parametresi) ve efektif hücum açısı ölçümlerinin kullanımı

    ELİF ACAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Havacılık ve Uzay Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Uçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURİYE LEMAN OKŞAN ÇETİNER YILDIRIM

  3. Tez No

    787930

    Yapay zeka ve gökdelen tasarımı

    Artificial intelligence and skyscraper design

    ŞELALE ELÇİN SUNGUR DÖLGEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÜMİT TURGAY ARPACIOĞLU

  4. Tez No

    408734

    Alman baskı resim sanatı ve toplumsal gerçekçilik bağlamında bir sanatçı: Käthe Kollwitz

    The printmaking art of German and in the context of social realism an artist: Käthe Kollwitz

    RABİHA ARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Güzel SanatlarDicle Üniversitesi

    Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ OSMAN ALAKUŞ

  5. Tez No

    393554

    Kur'an'ın fırkacılık olgusuna yaklaşımı

    The Qurani̇c approach towards the concepti̇on of schi̇sm

    ŞÜKRÜ AYDIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DinYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAYATİ AYDIN

Geri Dön