Hisse senedi şer'i izleme kriterlerinin analizi
Analysis of shariah screening criteria for stocks
- Tez No: 753077
- Danışmanlar: PROF. DR. NECMETTİN KIZILKAYA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Ekonomi, Religion, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam İktisadı ve Finansı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 228
Özet
Şer'i izleme, ana faaliyeti meşru olmakla birlikte gayrimeşru faaliyetler yürüten ve gayrimeşru gelirler elde eden karma nitelikli şirketlere yatırım yapılmasına fıkhî olarak izin verilmesi sonucunda ortaya çıkmış yeni bir olgudur. Şirketlerin gayrimeşru içeriklerle olan ilişki seviyesinin incelendiği şer'i izleme sürecine yönelik farklı uygulama örnekleri bulunmaktadır. Şirketlerin meşruluk durumunu tespit etmek iddiasıyla oluşturulan şer'i izleme standartlarının farklılaşması bu kapsamda belirlenen ilkelerin bir bütün olarak fıkhî analizini gerekli kılmaktadır. Bu nitelikte bir incelemeyi barındıran bu çalışma şer'i izleme kriterlerinin tespit süreçlerini ele almak suretiyle uygulamadaki problemli noktaları ortaya koymaktadır. Çalışmada öncelikle anonim şirket ve hisse senedi yatırımı konusunda sergilenen yaklaşımlar ele alınarak karma şirketlere verilen iznin temelinde zaruret ilkesinin bulunduğu tespit edilmektedir. Sistemin bir bütün olarak bu ilke çerçevesinde şekillenmesi gerekirken sektörel ve finansal izleme kriterlerinin belirlenmesi aşamasında faizin merkezi bir rol oynaması incelemelerde eksikliğe, eşik değerlerin tespiti hususunda takip edilen yöntemler ise metodolojik hataya yol açmaktadır. İzleme sürecinin tamamlayıcı bir unsuru niteliğinde olan arındırma işlemi ise mevcut haliyle gayrimeşru içeriğin temizlenmesi noktasında yüzeysel bir işlev görmektedir.
Özet (Çeviri)
Shariah screening is a new phenomenon that has emerged as a result of Shariah permission to invest in mixed companies whose core business is Shariah-compliant but engages in illegitimate (Shariah non-compliant) activities and generates illegitimate revenues. There are different examples of Shariah screening activities that examine the level of companies' relationship with Shariah non-compliant content. The differentiation of Shariah screening standards, which are designed to determine the Sharia legitimacy of companies, necessitates an analysis of the principles set out in this context. This study, which includes such an analysis, reveals the problematic points in practice by addressing the process of determining the Shariah screening criteria. In the study, I first discussed the approaches to joint stock companies and stock investments and I determined that the principle of necessity (ḏaruriyyāt) is the basis of the permission given to mixed companies. While the system as a whole should be shaped within the framework of this principle of necessity, the fact that interest (riba) plays a central role in the determination of sectoral and financial screening criteria leads to a deficiency in the analysis, and moreover, the methods followed for the determination of thresholds lead to methodological mistakes. The purification process, which is a complementary element of the screening process, currently serves a superficial function in terms of removing Shariah non-compliant content.
Benzer Tezler
- Borsa İstanbul'da İslami hisse senedi endeksi oluşturulmasına yönelik bir yaklaşım önerisi
A proposal for creating an Islamic stock index in Borsa İstanbul
MEHMET FATİH BUĞAN
- Financial anomalies in malaysia: Does Shari'ah compliance matter?
Malezya'da finansal anormallikler: Şer'i uyumluluk önemli mi?
MURAT YAŞ
Doktora
İngilizce
2020
EkonomiINCEIF (International Centre for Education in Islamic Finance)İslam İktisadı ve Finansı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MOHAMED ESKANDAR SHAH MOHD. RASİD
- Borsa İstanbul katılım endeksinin piyasa faiz oranları ile ilişkisi ve performansının analizi
Analysis of performance of Borsa İstanbul participation index and its relationship between market interest rates
SALİH ÜLEV
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İşletmeSakarya Üniversitesiİslam Ekonomisi ve Finansı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET SARAÇ