Tefsir tarihi açısından Fas'ta işârî tefsir ekolü
Sûfî exegetical school in Morocco from the perspective of history of tafseer
- Tez No: 754161
- Danışmanlar: PROF. DR. NECMETTİN GÖKKIR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Tefsir Tarih Yazıcılığı, Tefsir Atlası, Bölgesel Tefsir Tarihi Yazımı, Fas, İşârî Tefsir Ekolü, Historiography of Tafseer, Atlas of Tafseer, Regional Historiography of Tafseer, Morocco, Sûfî Exegetical School
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
“Tarih yazıcılığı”, vakıaları, bu vakıalara şahit olmayan zihinlere aktarma eyleminin adıdır. Bu eylem insan tabiatının bir göstergesi olarak toplumsal ve bilimsel alanların tümünde var olmuştur. Vakıaların şifahî olarak aktarılması tarih yazıcılığının toplumsal alandaki varlığını temsil ederken, kitabî olarak aktarılması bilimsel alandaki varlığını göstermektedir. Müstakil olarak bir bilim dalının tarihî sürecini ele almak ise kitabî aktarımın ötesinde sınıflandırma ve analiz aşamalarını gerektirmektedir. Zira bilim dalı, konusu, ilkeleri, meseleleri ve amacının yanı sıra ortamı, bağlamı ve araştırmacısı olan bir bütündür. Bu bütünün herhangi bir tasnife tabi tutulmadan ve analiz edilmeden sadece kitabî olarak aktarılması zihin karmaşasına sebep olmaktadır. Bir bilim dalı olarak tefsirin tarihi üzerine yazılmış eserler incelendiğinde bahsedilen problemleri görmek mümkündür. Tefsir tarihi üzerine yazılan eserlerde bahsi geçen tasnifin net olmadığı ve bununla irtibatlı bir karmaşanın olduğu söylenebilmektedir. Bu eserlerin bir kısmı tefsir alimlerini, bir kısmı tefsir eserlerini ve bir diğer kısmı ise alim-eser birlikteliğini esas alarak telif edilmiştir. Bu yöntemlerden ilk ikisi tabakat mantığını temsil ederken sonuncusu daha çok muasır tefsir tarihi eserlerinde işlenmiştir. Bu çalışma, Tefsir Tarihi yazımında küçük ölçekli bölgelerin detaylı ölçekte konu edinildiği birden fazla çalışmanın bir araya gelmesi ile oluşturulması mümkün olacak bir Tefsir Tarihi atlasının denemesidir. Bu örneklemde, küçük bölgelerin detaylı bir şekilde incelenmesi neticesinde, o bölgelerin Tefsir Tarihi açısından ifade ettiği anlamın, sahip olduğu konumun ve o bölgelerde hâkim olan Tefsir anlayışının tespit edilmesi hedeflenmiştir. Bu amaca binaen çalışmada Fas bölgesi örnek olarak incelemiştir. Fas'ın tefsir tarihi açısından ne ifade ettiğini tespit etmek amacıyla yapılan araştırmada, Fas'ın demografik yapısının ve İslam'ın yayılışında aktif rolü olan tasavvufun etkisiyle işârî tefsir ekolünün bölgenin yaygın anlayışını temsil ettiği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Historiography is transmitting the process of events to memories of the people who are not witnesses of it. This process had been existed in all social and scientific areas as an indication of human nature. When verbal transmission process represents the social part of it, written transmission process represents the scientific area. Likewise a discipline is monolith structure that involves subject, principles, purpose, context and researcher, historiography of a distinct discipline requires a critical classification and analysis of the facts. To write history of a distinct discipline without classification and analysis causes complexity in understanding of historical process. This complexity manifests itself in works of history of tafseer too. When some of these works based on only 'ulamâ of the discipline, some of them based on 'ulamâ's works and others based on 'ulama-work together. The first two of this way represents classical tabâqât method and the third way represents applications of contemporary works. From this point of view, to not apply these methods in a body as 'ulamâ-works-geography-schools cripples the wholistic approach. This work is a dissertation of 'History of Tafseer Atlas' is possibly consist of more than one work that discuss small-scaled regions in detail with regards to the history of tafseer. Starting from this point of view, it is aimed to set forth of the meaning and place of these areas in respect to history of tafseer. As a result of application of this sample to Morocco, sûfî exegetical school is considered as dominating school of it.
Benzer Tezler
- Cevdet Bey'in tefsir tarihi'nin tefsir usûlü ve tarihi açısından tahlili
Analysis of Cevdet Bey's history of tafsir in the tafsir methods and its history
DURMUŞ ALİ YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT KAYA
- Sireti İbn İshakta tefsir rivayetleri
Tafseer Narratives in Siret of Ibn Ishak
MAGOMET BATCHAEV
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET NEDİM SERİNSU
- Fahreddin er-Razi'nin Mefatİhu'l-Ğayb adlı tefsirinde Şia'ya yönelik tenkitler
Criticisms levelled against Shi'a in Fakh al-din al-Razi's Mafatih al-Ghaib
ALİ NURULLAH BERK
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MUSTAFA ÖZTÜRK
- Rivâyet tefsiri açısından Taberi ve İbn Kesir tefsirlerinin mukayesesi
A comparison between the exegesis of Tabari and İbn Kathir as traditional commentaries
HASAN ERGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. YUNUS EKİN
- Elmalılı Hamdi Yazır ve İbn Âşûr'un bakış açısına göre Kur'ân'da haberi sıfatlar
Khabari attributes from the perspectives of Elmalılı Hamdi Yazır and İbn Aşur
AHMET HİLMİ TAŞÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinKırklareli ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET FARUK GÜNEY