Tip 2 diyabet hastalığına ilişkin haberlerin metin madenciliği yöntemi ile incelenmesi
Analyzing the news on type 2 diabetes by text mining method
- Tez No: 755363
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÇAĞDAŞ ERKAN AKYÜREK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sağlık Kurumları Yönetimi, Health Care Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Kurumları Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 207
Özet
Toplumlar, haber medyasından sağlık ve sağlık politikaları hakkında çok şey öğrenebilmektedir. Haber medyası, bir sorunun nedenleri, sorunun ele alınmasından kimin sorumlu olduğu ve hangi grupların etkilendiği gibi yayınlarında belirli özellikleri vurgulayarak halkın sorunlar hakkındaki görüşlerini şekillendirebilmektedir. Bu çalışmada, günümüzün önemli bir sorunu ve salgını olarak ifade edilen tip 2 diyabet hastalığı ile ilgili yapılan haberlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Türkiye'de faaliyet gösteren beş ulusal gazeteden (Hürriyet, Milliyet, Sözcü, Posta ve Sabah) web madenciliği tekniği ile elde edilen 2047 haber araştırmanın kapsamını oluşturmuştur. Haberlerin incelenmesinde çoğunlukla metin madenciliği teknikleri kullanılmakla birlikte manuel içerik analizinden de faydalanılmıştır. Metin madenciliği teknikleri ile birlikte duygu analizi, kümeleme ve ağ analizleri yapılmıştır. Ayrıca, kelime bulutları, ikili-üçlü n-gramlar ve zaman grafikleri de oluşturulmuştur. Manuel içerik analizinde ise, haberlere ilişkin tanımlayıcı bulgular incelenmiş ve baskın çerçevenin oluşturulması sağlanmıştır. Duygu analizi başlık (%53.2), özet (%60.2) ve içeriklerde (%64.6) çoğunlukla pozitif yönde haberlerin yapıldığını ortaya koymuştur. Yıllar içerisindeki değişimi incelendiğinde ise, duygu analizi ile yıl değişkeni arasında anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir (p>.05). İçeriklere ilişkin kümeleme analizinde elbow metodu ile altı farklı kümenin olduğu belirlenmiş ve bu sonuç manuel içerik analizi ile desteklenmiştir. Kelime bulutları ile birlikte başlık, özet ve içerikte en çok kullanılan anahtar kelimelerin“diyabet, şeker, hastalık, sağlık, tedavi, obezite ve risk”olduğu görülmüştür. İkili n-gram analizi ile birlikte“şeker-hastalık, diyabet-risk, kan-şeker, metabolik-cerrahi ve diyabet hastalık”yapılarının kullanıldığı tespit edilmiştir. Üçlü n-gramda ise,“tip-diyabet-risk, tip-diyabet-hastalık, kan-şeker-seviye, endikronoloji-metabolizma-hastalık ve aralık-oruç-diyet”yapılarının kullanıldığı belirlenmiştir. Haberlerdeki baskın çerçevenin tıbbi olduğu (%41.3) ve bunu sırası ile davranışsal (%38.3), sosyo-politik (%11.2) ve diğer (%9.1) çerçevelerin takip ettiği görülmüştür. Tanımlayıcı bulgular açısından bakıldığında, haberlerin %56.5'inde uzmanlara verilmiştir. Diğer yandan, haberlerin önemli bir bölümünde ise, tip 2 diyabetin nedenlerine (%39.3), belirtilerine (%7), önerilere (%48.1), diğer sağlık sorunları ile ilişkilerine (%36), tedavide kullanılan yöntemlere (%14.6) ve tanımlamalara (%11.5) yer verilmediği tespit edilmiştir. Ayrıca, haberlerin sadece %34'ünde uzmanların çalıştıkları kurumlarının yapısı belirtilmiş ve uzmanların da çoğunlukla özel sağlık kuruluşlarında (%33.53) görev yaptığı görülmüştür. Sonuç olarak, Türkiye'deki beş ulusal gazete üzerinde yapılan bu araştırma, kitle iletişim araçlarından haberlerin dikkate alındığı diyabetle ilgili en kapsamlı incelemelerden birisini sunmaktadır. Özellikle diyabetli hastalar noktasında Türkiye'nin Avrupa ülkeleri içerisinde en yüksek orana sahip ülke olması da dikkate alındığında, elde edilen bulguların politika yapıcılar için yol gösterici olabileceği düşünülmektedir. Ayrıca, çalışmada uygulanan model dikkate alınarak sosyal medya veya hastaneye yapılan şikayetler gibi farklı veri kümeleri inceleyen araştırmalar tasarlanabilir.
Özet (Çeviri)
Societies can learn a great deal about health and health policies from the news media. The news media can shape the public's views on problems by highlighting certain features in their broadcasts, such as the causes of a problem, who is responsible for addressing the problem, and which groups are affected. In this study, it is aimed to examine the news about type 2 diabetes, which is an important problem and epidemic of today. 2047 news obtained by web mining technique from five national newspapers (Hürriyet, Milliyet, Sözcü, Posta and Sabah) operating in Turkey formed the scope of the research. In the analysis of the news, mostly text mining techniques were used, but also manual content analysis was used. Sentiment analysis, clustering and network analyses were performed together with text mining techniques. In addition, word clouds, double-triple n-grams and time graphs were also created. In the manual content analysis, the descriptive findings related to the news were examined and the dominant frame was created. Sentiment analysis revealed that mostly positive news was made in the headline (53.2%), summary (60.2%) and contents (64.6%). When the change over the years was examined, no significant difference was found between the sentiment analysis and the year variable (p>.05). In the cluster analysis of the contents, it was determined that there were six different clusters with the elbow method and this result was supported by manual content analysis. It has been seen that the most used keywords in the title, summary and content, along with word clouds, are“diabetes, sugar, disease, health, treatment, obesity and risk”. It was determined that the structures of“sugar-disease, diabetes-risk, blood-sugar, metabolic-surgery and diabetes-disease”were used together with the double n-gram analysis. In triple n-gram, it was determined that“type-diabetes-risk, type-diabetes-disease, blood-sugar-level, endocrinology-metabolism-disease and interval-fasting-diet”structures were used. It was observed that the dominant frame in the news was medical (41.3%), followed by behavioural (38.3%), socio-political (11.2%) and other (9.1%) frames. In terms of descriptive findings, 56.5% of the news were given to experts. On the other hand, in a significant part of the news, the causes of type 2 diabetes (39.3%), symptoms (7%), recommendations (48.1%), relations with other health problems (36%), methods used in treatment (14.6%) and definitions (11.5%) were not included. In addition, only 34% of the news reports stated the structure of the institutions where the experts worked, and it was seen that the experts mostly worked in private health institutions (33.53%). In conclusion, this research on five national newspapers in Turkey offers one of the most comprehensive reviews of diabetes in which news from the mass media is taken into account. Considering the fact that Turkey has the highest rate among European countries, especially in terms of diabetic patients, it is thought that the findings can be a guide for policy makers. In addition, considering the model applied in the study, studies that examine different datasets such as social media or hospital complaints can be designed.
Benzer Tezler
- Pelvik taban disfonksiyonu olan kadınlarda tedavi kararı alma, bilgi arama tercihleri ve etkileyen faktörler
Treatment decision-making and information-seeking preferences in women with pelvic floor disorders
NEZİHE UZEL CAYMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
HemşirelikHaliç ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEZİHE KIZILKAYA BEJİ
- Tip-2 diyabetli sıçanlarda irisin ve vaspin hormonlarının değerlendirilmesi ve diyet ile ilişkisinin incelenmesi
Evaluation of vaspin and irisin hormones in rats with type-2 diabetes and their relationship with diet
SERGEN TUĞGÜM
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Beslenme ve DiyetetikTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİĞDEM BOZKIR
- İnsülin tedavisi alan tip 2 diyabetli bireylerin diyabet yönetimine ilişkin deneyimlerinin incelenmesi
Investigation of the experiences of type 2 diabetes patients using insulin on diabetes management
SELİN DEMİRKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikYeditepe ÜniversitesiHemşirelik Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİM ŞEN OLGAY
- Tip 2 diyabeti olan bireylerin hastalık tutumları ve tedaviye uyum düzeyleri
Disease attitudes and treatment compliance levels of individuals with Type 2 diabetes
MELİSA YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıSivas Cumhuriyet Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE TEL AYDIN
- Tip 2 DM hastalarında, diyabetik mikrovasküler komplikasyon bilgi düzeyinin ölçülmesi ve eczacının sağlayacağı eğitimin uyunca etkisi
The diabetic microvascular complication knowledge level in type 2 DM patients and the effect of training provided by pharmacists on patient compliance
DÜRDANE ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eczacılık ve Farmakolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiKlinik Eczacılık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇAĞLAR MACİT