Geri Dön

Parental ethnotheories and psychological control behaviors among Turkish parents

Türkiye'deki ebeveynlerinin etnoteorileri ve psikolojik kontrol davranışları

  1. Tez No: 755916
  2. Yazar: SELEN ESMER KOÇALİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NEBİ SÜMER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Sabancı Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 82

Özet

Geçmiş araştırmalarda ebeveyn psikolojik kontrol davranışlarının olumsuz etkisi kapsamlı olarak incelenmişken psikolojik kontrolün etnoteorik öncülleri (sosyalizayson amaçları ve ebeveynlik inanışları) görece ihmal edilmiştir. Bu çalışma, Türkiye'de ebeveynlerin etnoteorileri ve psikolojik kontrol davranışları arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamaktadır. Nitel veri kullanılarak geliştirilen kültüre özgü ölçekler daha sonra nicel bir çalışmada ebeveynlere uygulanmıştır. Çalışmaya 3 ila 18 yaşları arasında çocuğu olan 414 ebeveyn katılmıştır. Sonuçlar, ebeveynlerin sosyalizasyon amaçları ve ebeveynlik inançlarının, ebeveynlerin eğitim düzeyine ve sosyoekonomik durumuna (SES) göre değiştiğini göstermiştir. Yüksek eğitimli ve SES'li ebeveynler, daha fazla çocuğu koruyan ve daha az disfonksiyonel ebeveynlik inançları bildirmiştir. Bulgular, en yaygın kullanılan psikolojik kontrol stratejisinin aşırı koruma, en az kullanılanın ise suçluluk duygusu yaratma olduğunu göstermiştir. Karşılıklı bağımlı sosyalizasyon amaçlarını destekleyen ebeveynler daha yüksek psikolojik kontrol bildirmişlerdir. Çocuğu koruyan ebeveyn inançları düşük psikolojik kontrol düzeylerini, disfonksiyonel ebeveyn inançları ise yüksek psikolojik kontrol düzeylerini yordamıştır. Etnoteoriler ile aşırı koruma ve suçluluk duygusu yaratma gibi kültürel psikolojik kontrol boyutları arasındaki ilişkinin, kendini ifade etmeyi sınırlama boyutuna kıyasla daha güçlü olduğu bulunmuştur. Sonuçlar, belirli ebeveynlik amaçları ile sistematik olarak ilişki gösteren kültüre özgü psikolojik kontrolün çok boyutlu kavramsallığına işaret etmiştir.

Özet (Çeviri)

The adverse effect of parental psychological controlling behaviors has been extensively documented. However, the ethnotheoretical antecedents (socialization goals and parenting beliefs) of psychological control have been relatively unexamined. This study aims to explore the associations between ethnotheories and psychological control behaviors among Turkish parents. First, qualitative data was used to develop culturally relevant measures which were later applied to parents in a quantitative study. Participants were 414 parents with 3 to 18-year-old children. Results showed that parents' socialization goals and parenting beliefs varied based on the parents' level of education and socioeconomic status (SES). Parents with higher education and SES reported more benign, and less dysfunctional parenting beliefs. The most common psychological control strategy was overprotection, and the least common was guilt induction. Parents who promoted interdependent socialization goals reported higher psychological control. Benign parental beliefs predicted lower levels, and dysfunctional parental beliefs predicted higher levels of psychological control. The association between ethnotheories and culturally relevant psychological control strategies such as overprotection and guilt induction were stronger compared to the limiting self-expression dimension of psychological control. Results suggested a multidimensional conceptualization of culture-specific psychological control, which is systematically associated with specific parenting goals.

Benzer Tezler

  1. The effects of parenting beliefs on children's adjustment in Turkey

    Türkiye'de ebeveynlik inançlarının çocuğun uyumu üzerindeki etkisi

    ALİ CAN ÖZEN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    PsikolojiSabancı Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEBİ SÜMER

  2. Ebeveyn kaybı yaşayan ergenlerin benlik saygılarının incelenmesi (Güroymak Sevgi Evi örneği)

    Parental loss through adolescents ' self-esteem examination of (The House of Love Güroymak, for example)

    ERCAN ERİNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EYLEM KILIÇ

  3. Ön ergenlerde öfke ve öfke ifade tarzlarının yordayıcısı olarak anne baba tutumu ve örselenme yaşantılarının incelenmesi

    Parental attitudes and childhood traumatic experiences as predictors of anger and anger expression styles in preadolescent sample

    SÜMEYYE BETÜL ACAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Bilim Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İREM ANLI

  4. Maternal developmental expectations for preschool aged children: Comparison across different education groups

    Annelerin okul öncesi dönemdeki çocukları için gelişimsel beklentileri: Eğitim seviyesine göre bir karşılaştırma

    ÇAĞLA SEDEF GÜNGÖR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP ÇATAY

  5. Parental knowledge and awareness of first permanent molars: Their role in permanent dentition and their correlation with ICDAS scores, plaque levels, and gingival indexes

    Ebeveynlerin sürekli birinci büyük azı dişleri hakkındaki bilgi düzeyi ve farkındalığı: Bu dişlerin sürekli dişlenmedeki rolleri ve İCDAS skorları, diş plağı miktarı ve gingival indeksler ile olan ilişkileri

    PELİN ÖZERAL

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Diş HekimliğiYeditepe Üniversitesi

    Çocuk Diş Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DİDEM ÖZDEMİR ÖZENEN

    PROF. DR. KADRİYE PEKER