Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı olguların 11-17 yaş kardeşlerinde psikopatoloji ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
The evaluation of psychopathology and quality of life in aged 11-17 years siblings of cases diagnosed with attention deficit hyperactivity disorder
- Tez No: 756398
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İPEK PERÇİNEL YAZICI
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: DEHB, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, kardeş, psikopatoloji, yaşam kalitesi, ADHD, attention deficit hyperactivity disorder, sibling, psychopathology, quality of life
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), tanı alan olguyla beraber tüm aileyi olumsuz etkiler. Bu çalışmada DEHB'li olguların 11-17 yaş kardeşlerinde psikopatoloji ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi ayrıca DEHB'li olguların tedavi alıp almama durumuna göre kardeşlerin kendi aralarında ve kontrollerle karşılaştırılması amaçlanmıştır. Örneklemimiz, yeni DEHB tanısı almış olguların kardeşleri (YT-DEHB-KRD, n=45), DEHB tanısı olan ve en az altı aydır takip ve tedaviye devam eden olguların kardeşleri (Takipli-DEHB-KRD, n=45) ve iki gruba benzer sosyodemografik özelliklere sahip, aktif psikopatolojisi olmayan kontrol olgularının kardeşlerinden (kontrol, n=45) oluşturuldu. Öncelikle yeni tanı/takipli ayırımı yapılmadan tüm kardeşler (DEHB-KRD, n=90) kontrollerle karşılaştırıldı. Sonrasında YT-DEHB-KRD, Takipli-DEHB-KRD, kontrol grupları değerlendirildi. Değerlendirmede; sosyodemografik veri formu, Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi (6-18 Yaş) - Şimdi ve Yaşam Boyu Şekli, DSM-5 Kasım 2016 - Türkçe Uyarlaması (ÇDŞG-ŞY-DSM-5-T), Çocuklar için Depresyon Ölçeği, Çocuklar için Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri, Güçler ve Güçlükler Anketi-Ergen/Aile Formu, Çocuklar için Yaşam Kalitesi Ölçeği-Çocuk/Ergen/Aile Formu, Conners Ebeveyn/Öğretmen Derecelendirme Ölçeği-Yenilenmiş Uzun Form, Dikkat Eksikliği ve Yıkıcı Davranış Bozuklukları için DSM-IV'e Dayalı Tarama ve Değerlendirme Ölçeği kullanıldı. DEHB-KRD grubunun, ölçeklerin çoğunda kontrollere göre anlamlı olarak daha fazla güçlük yaşadığı, yaşam kalitesi algılarının daha olumsuz olduğu, ÇDŞG-ŞY-DSM-5-T'ye göre şimdiki/geçmiş tanı sıklığının anlamlı yüksek olduğu saptandı. DEHB-KRD grubunda ÇDŞG-ŞY-DSM-5-T'ye göre tanı almayan olguların da depresyon/anksiyete puanları kontrollerden anlamlı yüksekti. Anne yaşının düşük olması ve annede psikiyatrik hastalık varlığı kardeşlerdeki ÇDŞG-ŞY-DSM-5-T tanısı olasılığını arttırmaktaydı. ÇDŞG-ŞY-DSM-5-T'ye göre tanı alma sıklığı açısından YT-DEHB-KRD ile Takipli-DEHB-KRD grubu kendi aralarında anlamlı farklılaşmadı. Bu çalışmada, DEHB'li kardeşi olan olguların psikopatoloji ve yaşam kalitesi açısından, DEHB'li kardeşi olmayanlara göre daha olumsuz etkilendiği görülmektedir. Daha yüksek örneklemli uzunlamasına çalışmalardan elde edilecek bulgular, DEHB'li çocukların kardeşlerinin güçlükleri açısından daha net veriler sunacaktır.
Özet (Çeviri)
Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) negatively affects the entire family together with the diagnosed case. In this study, we aimed to evaluate the psychopathology and quality of life in aged 11-17 years siblings of ADHD cases and to compare the siblings with each other and with controls according to whether the cases with ADHD received treatment or not. Our sample consisted of siblings of ADHD cases who newly diagnosed (ND-ADHD-SBL, n=45), siblings of ADHD cases who have been followed up and treated for at least six months (FLW-ADHD-SBL, n=45) and siblings of subjects who have no active psychopathology and with similar sociodemographic characteristics to the two groups (control, n=45). Firstly, all siblings (ADHD-SBL, n=90) were compared with controls without making any distinction between newly diagnosed/followed up. After that, ND-ADHD-SBL, FLW-ADHD-SBL, and the control groups were evaluated. In the evaluation sociodemographic data form, Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School-Age Children (6-18 Years) - Present and Lifetime Version, DSM-5 November 2016 (K-SADS-PL-DSM-5), The Children's Depression Inventory, State-Trait Anxiety Inventory for Children, Strengths and Difficulties Questionnaire-Adolescent/Parent Form, Pediatric Quality of Life Inventory-Child/Adolescent/Parent Form, Conners' Parent/Teacher Rating Scale/Revised Long, DSM-IV Based Screening and Evaluation Scale for Attention Deficit and Disruptive Behavior Disorders were used. It was determined that the ADHD-SBL group experienced significantly more difficulties on most of the scales, their perception of quality of life was more negative, and the frequency of current/past diagnosis was significantly higher according to K-SADS-PL-DSM-5 than the controls. Depression/anxiety scores of the subjects who were not diagnosed according to K-SADS-PL-DSM-5 in the ADHD-SBL group were also significantly higher than the controls. Lower maternal age and presence of maternal psychiatric illness increased the probability of K-SADS-PL-DSM-5 diagnosis in the siblings. ND-ADHD-SBL and FLW-ADHD-SBL groups did not differ significantly among themselves in terms of the frequency of diagnosis according to K-SADS-PL-DSM-5. In this study, it was observed that the siblings of ADHD cases were affected more negatively in terms of psychopathology and quality of life than the siblings of subjects without ADHD. The findings from longitudinal studies with larger samples will provide clearer data on the difficulties of the siblings of children with ADHD.
Benzer Tezler
- Ekran bağımlılığı olan çocuklarda insülin duyarlılığının değerlendirilmesi
Insulin resistance in screen addicted children
ÖZGE KÖPRÜLÜ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıEge ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRAN DARCAN
- Alerjik rinit tanılı çocuklarda uyku kalitesinin tedavi ile ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between sleep quality and treatment in children with allergic rhinitis
EZGİ TELLİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET YAŞAR ÖZKARS
- Sosyal fobi tanısı alan ergenlerde akran zorbalığı ve ilişkili özelliklerin incelenmesi
Investigation of peer bullying and related characteristics in adolescents who have social phobia
YUSUF AY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEHİYE ALYANAK
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk veergenlerde kişilik özelliklerinin ve aile tutumlarının kararverme, problem çözme, irritabilite üzerine etkisi
Effects of personality traits and parenting styles on decision-making, problem-solving, and irritability in children and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder
HÜSEYİN EREN KÖSE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriManisa Celal Bayar ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZNUR BİLAÇ
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocukların ayak biyomekaniği açısından incelenmesi
Examination of children with attention deficit hyperactivity disorder in terms of foot biomechanics
GÜL HALICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Fizyoterapi ve Rehabilitasyonİstanbul Aydın ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANİFEGÜL TAŞKIRAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU KAYA MUTLU