Tarama sözlüğünde zarflar
Adverbs in tarama sözlüğü
- Tez No: 756559
- Danışmanlar: PROF. DR. FUNDA TOPRAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 187
Özet
Tarama Sözlüğünde Zarflar adlı bu çalışmada, ilk olarak zarfın tanımı, adlandırılması ve sınıflandırılmasıyla ilgili gramer kitaplarında yer alan görüşlere yer verilmiştir. Arapça kökenli olan zarf terimi için gramerciler birbirinden farklı tanımlamalar yapmış, zarfın tanımı konusunda görüş birliği sağlayamamışlardır. Adlandırılması hususunda kimi gramerciler bu sözcük türü için zarf terimini kullanırken kimi gramerciler belirteç terimini tercih etmiştir. Türkçe Dil bilgisi kitaplarına bakıldığında zarfın sınıflandırılmasıyla ilgili farklılıklar da dikkati çekmektedir. Bazı gramerciler zarfları anlam bakımından sınıflandırırken bazıları hem anlam hem de yapı bakımından ikili bir sınıflandırmaya gitmişlerdir. Zarflarla ilgili bir diğer görüş ayrılığı da zarfların çekimli yapılar olup olamayacağı konusudur. Çalışmanın giriş bölümünde gramer kitaplarında yer alan görüş benzerliklerine ve farklılıklarına yer verilmiştir. Çalışma evreni olarak seçilen Tarama Sözlüğünün, Türk Dil Kurumu tarafından 2019 yılında yapılan baskısı esas alınmıştır. Art zamanlı bir sözlük olan Tarama Sözlüğünde ilk olarak zarflar tespit edilmiş, tespit edilen zarflar örnekleriyle birlikte teze dahil edilmiştir. Elde edilen bu zarflar gramer kitaplarında geçen zarf sınıflandırmaları göz önüne alınarak anlam ve yapı bakımından olmak üzere iki bölümde incelenmiştir. Birinci bölümde anlam bakımından zarflar: zaman zarfları, yer-yön zarfları, tarz (nitelik ve durum) zarfları, ölçü-miktar zarfları ve soru zarfları olmak üzere beş başlık altında toplanmıştır. İkinci bölüm olan yapı bakımından zarflar ise basit, türemiş ve kelime grubu yapısında olan zarflar olarak üç temel başlık altında incelenmiştir. Tarama Sözlüğünden elde edilen zarflar, çalışmanın içerisinde yer alan bölümlerin sonuna tablo ve şekil grafiği olarak sunulup değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, called Tarama Sözlüğünde Zarflar, the views contained in the grammar books on the definition, naming and classification of adverbs were first included. Grammarians have made different definitions for the term adverb, which is of Arabic origin, and have not been able to agree on the definition of the adverb. In terms of naming, some grammarians used the term adverb for this type of word, while some grammarians preferred the term marker. When looking at Turkish grammar books, it is also worth noting the differences related to the classification of the adverb. Some grammarians have classified adverbs in terms of meaning, while others have gone to a binary classification in terms of both meaning and structure. Another difference of opinion about adverbs is whether adverbs can be inflected structures. In the introduction section of the study, similarities and differences of views in grammar books are given. Tarama Sözlüğü, which was selected as the study universe, was based on the edition made by the Turkish Language Institution in 2019. Adverbs were first identified in the Tarama Sözlüğü, which is an diachronic dictionary, and the identified adverbs were included in the thesis along with their examples. These obtained adverbs have been examined in two sections, in terms of meaning and structure, taking into account the classifications of adverbs mentioned in grammar books. In the first section, adverbs in terms of meaning are collected under five headings: time adverbs, place-direction adverbs, style (attribution and status) adverbs, measure-quantity adverbs and question adverbs. The adverbs in terms of structure, which are the second part, are examined under three basic headings as simple, derived and adverbs that are in the structure of a word group. The adverbs obtained from the Tarama Sözlüğü were presented and evaluated as a table and figure graph at the end of the sections included in the study.
Benzer Tezler
- Tarama ve Derleme Sözlüğü'nden hareketle güzellik kavram alanı üzerine bir inceleme
A review on the beauty concept with reference to Tarama (Scanning) and Derleme (Compilation) Dictionary
GONCA GÜL İSLAM BATU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YILDIZ
- Türkçe sözlük'ün D ve E maddelerindeki fiillerin tarama sözlüğü'ndeki görünümleri
Appearances of the verbs in D and E items of the turkish dictionary in the scanning dictionary
FERDA DİDEM AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN ÇELİK
- Tercüme-i Ferhengnâme-i Sa'dî'nin söz varlığı
Vocabulary of the Tercume-i Ferhengnâme-î Sa'dî
HİDAYET KURUOĞLU
Doktora
Türkçe
2022
DilbilimHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN BAYRAKTAR ERTEN
- Derleme sözlüğünde üretim/tüketim ve üretici/tüketici ile ilgili kavramların morfolojik yapısı ve çağrışım alanını karşılaştırma
Comparison of the morphological structure and association field of the concepts related to production/consumption and manufacturer/consumer in the compilation dictionary
FARUK KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Aydın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL İBRAHİM USTA
- Tarama sözlüğü ile Oğuz grubu Türk dillerinde bitki ve hayvan adlarının karşılaştırılması
Comparison of plant and animal names in oghuz group of Turkic languages through scanning dictionary
ŞEYMA BORAZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Aydın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SILA GEN KAYA