Geri Dön

Seyfeddin el-Âmidî'nin hudûs savunusu

Sayf al-dīn al-Âmidī's hudūth defence

  1. Tez No: 756833
  2. Yazar: KAMİLE AKBAL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. METİN ÖZDEMİR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Âmidî, Felsefî Kelâm, Hudûs, Kıdem, Sudûr, Yaratma, al-Āmidī, Creation, Emanation, Hudūth, Philosophical Theology, Pre-eternity
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 209

Özet

Seyfeddin el-Âmidî kelâm, felsefe, mantık ve fıkıh gibi birçok disiplinde eserler vermiş, önemli bir felsefî kelâm dönemi düşünürüdür. Yaşadığı dönem itibariyle Âmidî'nin tanınıp anlaşılması, kelâm ilminin tarih içinde elde ettiği niteliklerin de anlaşılmasına katkı sağlayacağından düşünce tarihi açısından önem arz etmektedir. Müellifin içinde yaşadığı felsefî kelâm dönemi, kelâmda yoğunlukla felsefî meseleler üzerine tartışmaların yapıldığı, kelâm âlimlerinin felsefeye meylettiği ve felsefeyle kelâmın mezcedildiği bir dönem olarak bilinmektedir. İslâm filozoflarıyla kelâm âlimlerini birbirinden ayıran en derin meselelerden biri olan hudûs, bir diğer deyişle âlemin varlığa çıkışı tartışmasıysa özellikle felsefî kelâm kapsamında incelenmesi kıymeti haiz bir konudur. Zira âlemin varlığa çıkışı hakkındaki tutumu, bir düşünürün mütekellim mi filozof mu olduğunun belirlenmesinde ölçüt kabul edilen noktalardan biridir. Bu nedenle, mütekellimlerin filozoflaştığı ve kelâmın felsefî kelâma dönüştüğü bir dönemde bir düşünürün ne ölçüde mütekellim ne ölçüde filozof olduğunu hudûs ekseninde ortaya koymak, kelâm tarihi açısından oldukça anlamlıdır. Bu kapsamda tezimiz bir mütekellimin dünya görüşünün filozoflara mı kelâm âlimlerine mi daha yakın olduğunu ortaya koyma amacı taşıyan, temel bir konuyu ele almaktadır. Bu amacı gerçekleştirmek üzere yola çıkan tezimiz giriş, iki ana bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Tezimizin giriş bölümünde araştırmanın teknik çerçevesini çizdikten sonra Âmidî'nin hayatı ve ilmî kişiliğini ve yaratma tartışmasının müellife kadarki genel serencamını ele aldık. Birinci bölümde, hudûse ilişkin ilâhî sıfatlarla ilgili tartışmalarda müellifin hangi pozisyonda yer aldığını ortaya koyup değerlendirdik. İkinci bölümde müellifin hudûse ilişkin yaklaşımlarını nasıl temellendirdiğini inceledik. Sonuç kısmındaysa müellifin hudûse dair görüşlerinin genel bir değerlendirmesini yaparak onun kelâm cenahına ne kadar felsefe cenahına ne kadar yakın olduğuna yönelik tespitlerimizi belirginleştirdik.

Özet (Çeviri)

Sayf al-Dīn al-Āmidī is an important philosophical theology thinker who has written plenty of works on many disciplines such as kalām, philosophy, logic and Islamic jurisprudence. Due to the era that he lived in, understanding al-Āmidī's thought is quite significant in terms of intellectual history since it will contribute to reveal the characteristics of kalām which it has acquired throughout history. In the period of philosophical theology, kalām discussions took place intensely around philosophical issues, theologians showed a strong tendency towards philosophy and as a result they combined theology with philosophy. Hudūth or the problem of the world's origination is a valuable subject to examine within the scope of philosophical theology because it is one of the deepest issues that separates scholars of kalām from Islamic philosophers. Furthermore hudūth can be seen as a key criterion in determining whether a thinker is a mutakallim or a philosopher. For this reason, it is meaningful to reveal the extent of a thinker's commitment to kalām or philosophy within the scope of hudūth in a period that theologians became closer to philosophers and kalām turned into philosophical kalām. In this context, our thesis deals with a fundamental issue that aims to ascertain whether the theologian's worldview is closer to philosophers or to scholars of kalām. Our thesis consists of an introduction, two main chapters and a conclusion in order to achieve this aim. In the introduction, after drawing the technical framework of the research, we discuss al-Āmidī's life and scientific personality and the general context of the creation debate until the author's time. Then in the first chapter, we put forward and evaluate the author's position on the discussions about divine attributes which are related to hudūth. And in the second chapter, we examine how the author grounded his approaches to hudūth. Finally in the conclusion part, we employ a general evaluation on the author's views about hudūth and bring our conclusions into sharp relief about how close he is to the philosophy side and to the kalām side.

Benzer Tezler

  1. Muteahhir Dönemde kıdem ve hudûs tartışmaları: Fâil-i muhtâr ve Mûcib bi'z-zât Tanrı anlayışları -Râzî, Amidî, Tûsî-

    Is god a free-agent or necessary emanating? in reference to post-classical discussions about creation out of nothing and the eternity of the world -Râzî, Amidî, Tûsî-

    KÜBRA SÜMEYYE BAHÇİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Dinİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EŞREF ALTAŞ

  2. Seyfeddin el- Amidi'nin ismetü'l- enbiya konusundaki görüşleri

    The views of Saifuddin al- Amidi about ismet al- anbiya

    FATMA AKAN AYYILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. METİN YURDAGÜR

  3. Seyfeddin el-Amidî'de cismânî haşrin ispatı

    Proof of bodily resurrection in Seyfeddin al-Amidi

    BİRGÜL VARGELOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN DEMİR

  4. Âmidî'nin el-İhkâm fî Usûli'l-Ahkâm adlı eseri bağlamında ictihad, taklid ve istiftâ

    Âmidî's ictihad, taklid and assistance in the context of el-İhkâm fî Usûli'l-Ahkâm

    ZÜLKÜF KORKUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinBingöl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMAİL NARİN

  5. Kâdî Abdülcebbâr ve Seyfeddin El-Amidî'ye göre hidayet ve dalâlet

    Guidance and heresy according to Qadi Abd Alcabbar and Amidi

    MEHMET MURAT TÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinMardin Artuklu Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET ERKOL