19. yüzyıl'da bir Osmanlı devlet adamı: Mehmed Vecihi Paşa ve Ankara Valiliği
An Ottoman statesman in the 19th century: Mehmed Vecihi Pasha and the Ankara Governorship
- Tez No: 756918
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN ÇINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Vezir Mehmed Vecihi Paşa, Ankara Eyaleti, Ankara Eyaleti Valisi, Bozok Eyaleti, XIX. Yüzyıl Osmanlı Devleti, Tanzimat, Vizier Mehmed Vecihi Pasha, Ankara Province, Ankara Province Governor, Bozok Province, XIX. Century Ottoman Empire, Tanzimat
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Osmanlı Devleti, yaklaşık altı asır geniş bir coğrafyada hüküm sürmüş; dünya tarihinde siyasi, idari, askeri ve kültürel alanlarda kendinden en fazla söz ettiren nadir devletlerden biridir. Osmanlının kendinden bu kadar söz ettirmesinde, hiç şüphesiz padişahından en alt kademedeki devlet memuruna kadar pek çok kesimin payı büyüktür. Osmanlı Klasik Döneminde daha çok padişahlar ön plana çıkarken, XVII. yüzyılın ikinci yarısından itibaren ise sadaret makamının öne çıkmasıyla birlikte sadrazamlar ve onları takiben de vali paşalar ön plana çıkmaya başlamıştır. XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti içte ve dışta çeşitli sorunlarla karşılaşmış; bundan en baştaki padişahtan en alt tabakadaki halka kadar her kesim kendi ölçüsü içinde etkilenmiştir. Osmanlı devlet ve toplum hayatında değişim ve dönüşümün yaşandığı XIX. yüzyılda merkez teşkilatı yanında taşra teşkilatında da gözle görülür bir değişiklik yaşanmıştır. Bu dönemde taşrada öne çıkan devlet adamları arasında Mehmed Vecihi Paşa da yer almıştır. Paşa, Tanzimat Fermanı'nın ilanının öncesinde ve sonrasında görev yaptığı eyaletlerde/vilayetlerde önemli görevler üstlenmiştir. Bunlar; Çirmen, Samakovcuk, Varna, Selanik, Belgrad, Bosna, Konya, Diyarbakır, Haleb, Sayda, Musul, Bağdat, Ankara, Erzurum, Hicaz ve Habeş'dir. Bu görevleri arasında Ankara eyaleti valiliğinde 1264/1848'den 1267/1850'ye ve 1268/1852 yılından 1271/1855'e kadar iki ayrı dönemde toplam 5 yıl 3 ay görev yapmıştır. Kendisine vezirlik rütbesi de tevcih edilmiş olan Mehmed Vecihi Paşa, bir ara Meclis-i Vâlâ Azalığı görevinde de bulunmuştur. Bu çalışmada, dönemin kaynaklarında yetenekli, zeki ve adaletli bir devlet adamı olarak da tanımlanan Mehmed Vecihi Paşa'nın hayatı, görevleri, ailesi, çocukları gibi konulara genel olarak temas edilmiş; ağırlıklı olarak da Ankara eyaletindeki valiliği ve bu dönemde Ankara sancağında ve onun da içinde yer aldığı Ankara eyaletinde meydana gelen olaylar üzerinde yoğunlaşılmıştır. Mehmed Vecihi Paşa'nın bir dönem adı Bozok da olan Ankara eyaletindeki valiliği sırasında meşgul olduğu sorunlar arasında aşiretlerin iskanı meselesi öne çıkmaktadır. Paşa bu meselenin hallinde önemli rol üstlenmiştir. Dönemin konu ile ilgili Osmanlı arşiv belgeleri, Ankara şer'iyye sicilleri, devlet salnameleri ve takvim-i vekayi gibi kaynakların yanısıra yapılmış olan ikincil çalışmalardan da istifade edilerek Mehmed Vecihi Paşa'nın hayatından bir kesit sunulmaya çalışılmıştır. Osmanlı XIX. yüzyılını anlamaya katkı sağlayacağı düşüncesinden yola çıkarak, biyografik çalışmaların yapılmasının gerekliliği düşüncesiyle, taşradan, özellikle Ankara eyaleti ve Mehmed Vecihi Paşa'nın üzerinden dönemin olayları, uygulamaları ve şahısları bir nebze de olsa ele alınmış ve incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The Ottoman Empire, which ruled over a wide geography for about six centuries; It is one of the rare states that made the most of itself in the political, administrative, military and cultural fields in world history. There is no doubt that many segments, from the sultan to the lowest-ranking civil servant, have a great share in the Ottomans talking about themselves so much. While sultans came to the fore more in the Ottoman Classical Age, since the second half of the XVII. century, with the prominence of the grand viziership authority, the grand viziers and, after them, the governor pashas have started to come to the fore. In the XIX. century, the Ottoman Empire faced various problems inside and outside; from the sultan at the beginning to the people at the bottom, each section was affected in its own way. When there was a change and transformation in the Ottoman state and social life in the XIX. century, there was a noticeable change in the provincial organization as well as the central organization. Mehmed Vecihi Pasha was among the prominent statesmen in the province during this period. The Pasha assumed important duties in the states/provinces where he served before and after the announcement of the Tanzimat Edict. These are; Cirmen, Samakovcuk, Varna, Thessaloniki, Belgrade, Bosnia, Konya, Diyarbakir, Haleb, Sayda, Mosul, Baghdad, Ankara, Erzurum, Hejaz and Abyssinia. He served in Ankara for a total of 5 years and 3 months in two separate terms, from 1264/1848 to 1267/1850 and from 1268/1852 to 1271/1855. Mehmed Vecihi Pasha, who was also given the rank of vizier, also served as a member of the Meclis-i Vâlâ for a while. In this study, subjects such as the life, duties, family and children of Mehmed Vecihi Pasha, who was also described as a talented, intelligent and just statesman in the sources of the period, were discussed in general; mainly focused on the governorship in the province of Ankara and the events that took place in the Ankara sanjak and even in the province of Ankara during this period. Among the problems that Mehmed Vecihi Pasha dealt with during his governorship in the province of Ankara, which was once called Bozok, the issue of the settlement of the tribes stands out. Pasha has taken an important role in the settlement of this issue. In addition to the sources such as Ottoman archive documents, Ankara court records, state documents and calendar of events (takvim-i vekayi) related to the subject of the period, a section of Mehmed Vecihi Pasha's life has been tried to be presented by taking advantage of the secondary studies that have been made. Ottoman based on the idea that it will contribute to understanding of the XIX. century, with the thought of the necessity of making biographical studies; the events, practices and persons of the period, from the outback, especially from the province of Ankara and over Mehmed Vecihi Pasha, were discussed and examined to some extent.
Benzer Tezler
- Paris Mekteb-i Osmanisi'nin kuruluş, amaç ve işlevi
Establishment, purpose and function of Mekteb-i Osmani in Paris
MEHTAP AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
TarihAnkara ÜniversitesiYakınçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BEKİR KOÇ
- Türk düşünce tarihi'nde Ahmed Vefik Paşa'nın yeri ve önemi
Vefik Ahmed Pasha, place and importance of history of Turkish thought
BAHATTİN ÇATMA
- İsyan ikliminde bir asi ve devlet adamı: Katırcıoğlu Mehmed Paşa
Rebel and statesman in the climate of rebellion: Katircioğlu Mehmed Paşa
AYŞENUR GÜNGÖR
- Formation of an Ottoman town in the Balkans; the case study of Kavala
Balkanlarda bir Osmanlı şehrinin kuruluşu; Kavala örneği
VELIKA IVKOVSKA
- Tasarım, kompozisyon ve uygulama boyutunda çağdaş Türk resminde resim - fotoğraf ilişkisi
The relationship between painting and photograph in contemporary Turkish painting in design, composition, and application dimensions
DÖNDÜ AZGÜN
