Afet Ilgaz'ın roman ve hikâyelerinde kadın
Women in Afet Ilgaz's novels and stories
- Tez No: 756929
- Danışmanlar: PROF. DR. MÜNİRE KEVSER BAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 169
Özet
Cumhuriyet Dönemi yazarlarından Afet Ilgaz (1937-2015) Türk Edebiyatı'nda hikâye, roman, çocuk romanı, deneme, gezi, çeviri, köşe yazısı yazarıdır. Eserlerinde her kesimden insanlara yer veren yazar; özellikle roman ve hikâyelerinde kadın karakterleri öncelemiş, onların toplumsal ve bireysel alanda yaşadıkları sorunları gerçekçi ve eleştirel bir üslûpla kaleme almıştır. Bu çalışmada, Afet Ilgaz'ın roman ve hikâyelerinden hareketle, eserlerindeki kadın karakterlerin ve bu karakterlerin toplumsal ve bireysel alanda nasıl tasvir edildiklerinin incelenmesi hedeflenmektedir. Toplumda var olan her kesimden kadına eserlerinde gerçekçi bir yaklaşımla yer veren yazar, eserlerinde ele aldığı kadın karakterleri kendi düşünsel serüvenine göre tasvir etmiş, yazarın düşünsel serüveni değiştikçe bahsi geçen kadın karakterlerin tasviri de değişmiştir. Nitekim düşünsel serüvenini sosyalist/ feminist ve İslamî olarak iki ayrı dönemle sınıflandıran yazar, bu dönemlere göre eserlerinde yer alan kadın karakterlerin tipolojisini de değiştirmiştir. Çalışmamızda, Afet Ilgaz'ın 1990 sonrası değişen dünya görüşü ile birlikte romanlarında yer alan kadın karakterlerin yerini erkek karakterlerin almasının incelenmesi de hedeflenmektedir. Bu çalışma, giriş bölümü dışında üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, Türkiye'deki feminizmin başlangıç ve gidişatı ana çerçeveleriyle incelenmiş olup Afet Ilgaz ve Türkiye'de kadın edebiyatına genel çerçeveden değinilmiştir. Bu bölümün devamında çalışmanın yöntemi basamaklandırılmış olup alt basamaklar halinde detaylı bir biçimde çalışmanın gidişatı değerlendirilmiştir. Afet Ilgaz'ın roman ve hikâyelerinde kadın, üç bölüm halinde çalışmamızda incelenmiştir. Bu bölümler, Birinci Bölüm“Siyasî Eğilimleri ve Edebiyatına Etkileri”ana başlığı altında oluşturulmuş olan“Sosyalist/ Feminist Çizgide Afet Ilgaz”,“İslamî Çizgide Afet Ilgaz”adlı bölümlerdir. Bu bölümler ile Afet Ilgaz'ın dünya görüşündeki değişimler ve edebiyatına etkileri eserlerinden hareketle incelenmiştir. İkinci bölüm olan“Afet Ilgaz'ın Kendine Özgü Kadın Duyarlılığı”adlı ana başlık ile“Kadın ve Yazarlık”,“Annelik-Aşk-Evlilik”,“Eğitim ve Çalışma Hayatı”,“Varoluş Çabası-Kültürel Sorgulama-Din-Gelenek”,“Erkek Karakterlere Dönüş ve Evrenselleştirme”şeklinde beş alt başlığa ayırdığımız bu bölümde, Afet Ilgaz'ın roman ve hikâyelerinde yer alan kadın karakterlerin eserlerde hangi konulardan hareketle yer aldığı ve yazarın düşünsel serüveni ile birlikte erkek karakterlere nasıl dönüştüğü incelenmiş; üçüncü bölümde ise“Afet Ilgaz'ın Kadın Karakterler Üzerinde Bireyselleşme Temsilleri”ana başlığı altında,“Tutsak Kadınlıktan Özgürlüğe: Fikret”,“Birey Olan ve Ol(a)mayan: Gülsüm ve Sevda, ”Doğa'ya ve Doğal'a Doğru: Müjgân“, ”Modern Kadın Birey: Dilara,“Ünlü, Seküler Birey: Cahide”,“Bağımsız Kadın, Amaca Hizmet Eden Birey: Nezihe”,“Zeki ve Seçkin, Devrimci Sol Birey: Mestinaz”başlıkları ile Ilgaz'ın roman ve hikâyelerinde yalnızca amaca hizmet eden kadınların bireyselleştiğine ve bu bireylerden kadın karakterlerin niteliklerine değinilmiştir. Böylelikle, yazarın roman ve hikâyelerinde yer verdiği kadın karakterler ana hatlarıyla incelenmiştir. Tezin sonuç kısmında ise, Afet Ilgaz'ın roman ve hikâyelerinde yer alan kadın karakterlerin, yazarın dünya görüşü ile birlikte yerini erkek karakterlere bırakması değerlendirilmiş olup yazarın düşünsel serüveninin eserlerine ne şekilde sirayet ettiği değerlendirilerek çalışma sonuca bağlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Afet Ilgaz (1937-2015), one of the writers of the Republic Period, is a story, novel, children's novel, essay, travel writer, a translator and a columnist. The author, who includes people from all walks of life in her works; she especially pioneered female characters in his novels and stories, and wrote about their social and individual problems in a realistic and critical style. In this study, based on Afet Ilgaz's novels and stories, it is aimed to examine the female characters in her works and how these characters are depicted in the social and individual sphere. The author, who includes women from all walks of life in her works with a realistic approach, has depicted the female characters she deals with in her works according to her own intellectual adventure, and as the intellectual adventure of the author changes, the depiction of the mentioned female characters has also changed. As a matter of fact, the author, who classified her intellectual adventure into two separate periods as socialist/feminist and Islamic, also changed the typology of female characters in her works according to these periods. In our study, it is also aimed to examine the replacement of female characters in Afet Ilgaz's novels with the changing world view after 1990. This study consists of three parts apart from the introduction part. In the introduction, the beginning and the course of feminism in Turkey are examined with its main frameworks, and Afet Ilgaz and women's literature in Turkey are mentioned in general terms. In the continuation of this section, the method of the study is cascaded, and the course of the study is evaluated in detail in sub-steps. The woman in Afet Ilgaz's novels and stories has been examined in three parts in this study. These sections are“Afet Ilgaz in Socialist/Feminist Line”and“Afet Ilgaz in Islamic Line”, which were created under the main title of“Political Tendencies and Its Effects on Literature”in the First Chapter. With these sections, the changes in Afet Ilgaz's worldview and their effects on her literature were examined based on her works. The second part,“Afet Ilgaz's Unique Female Sensitivity”, is titled“Women and Authorship”,“Motherhood-Love-Marriage”,“Education and Work Life”,“Existence Effort-Cultural Inquiry-Religion-Tradition”,“Transformation into Male Characters and Universalization”. In this section, which is divided into five sub-headings as“Transformation into Male Characters and Universalization”, it has been examined what subjects the female characters in the novels and stories of Afet Ilgaz take place in the works and how they turn into male characters together with the intellectual adventure of the author; in the third chapter, under the main title“Afet Ilgaz's Representations of Individualization on Female Characters”,“From Captive Femininity to Freedom: Fikret”,“Individual and Non-Individual: Gülsüm and Sevda, ”Towards Nature and Natural: Müjgân“, ”Modern Woman Individual: Dilara“, ”Famous, Secular Individual: Cahide“, ”Independent Woman, Individual Who Serves a Purpose: Nezihe“, ”Intelligent and Distinguished, Revolutionary Left Individual: Mestinaz" in Ilgaz's novels and stories only the individualization of women who serve the purpose and the qualities of female characters from these individuals are mentioned. In this way, the female characters that the author included in his novels and stories were examined in general terms. In the conclusion part of the thesis, the female characters in Afet Ilgaz's novels and stories, along with the author's worldview, were replaced by male characters, and the study was concluded by evaluating how the author's intellectual adventure spread to his works.
Benzer Tezler
- Afet Ilgaz'ın eserlerinde sosyal eleştiri
The social criticism in Afet Ilgaz's arts
EZGİ KOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıGiresun ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FİKRET USLUCAN
- Afet Ilgaz'ın romanlarında şahıslar
The people of Afet Ilgaz's novels
ASUMAN TÜRÜT
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İHSAN SAFİ
- Afet Ilgaz'ın romanlarında sosyal tenkit
Social criticism in novels of Afet Ilgaz
EBRU DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESAT CAN
- Afet Muhteremoğlu Ilgaz'ın çocuk romanlarında tip ve iletiler
Başlık çevirisi yok
SEVGİ ARSLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Türk Dili ve EdebiyatıDoğu Akdeniz Üniversitesi-Eastern Mediterranean UniversityPROF. DR. ALİ HAKAN ULUSOY
- Türk kadın roman yazarlarında göç kaynaklı toplumsal sorunlar
Migration-related social problems in Turkish women writers
BURCU TÜTAK
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ TAŞTAN