Geri Dön

Echoing the 27 may in Anatolia: Power and acting

27 mayıs'ın Anadolu'daki yankısı: Otorite ve rol yapma

  1. Tez No: 758240
  2. Yazar: GÜLPERİ ASLANER
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. CEMİL BOYRAZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
  6. Anahtar Kelimeler: 27 Mayıs Askeri Darbesi, Taşra Siyasi Hayat, Yerel Aktörler, Tahakküm, Direniş Pratikleri, The 27 May Military Intervention, Provincial political life, local actors, dominance, resistance practices
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Bilgi Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Programlar Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Siyaset Bilimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 273

Özet

Bu tez, 1960 askeri müdahalesini Adana, Bursa ve Erzurum'dan oluşan üç Anadolu vilayetinin deneyimlerine odaklanarak sorunsallaştırmaktadır. Halkın askeri müdahaleyi nasıl yaşadığını ve toplumsal, siyasi ve dini formasyona direnmek için hangi yöntemleri geliştirdiğini aşağıdan bakarak, yerel aktörlerin ve sıradan insanların deneyimlerinden hareketle yansıtmayı denemektedir. Ve“tahakküm”–“direniş”kavram çiftinin söz konusu siyasi süreci açıklama kapasitesine sahip olabileceğini iddia etmektedir. 27 Mayıs döneminde, askeri yönetim hegemonya kurmak ve“rızanın üretilmesi”için yerel aktörlerin işbirliğine başvurdu ve kitlesel bir propaganda süreciyle bunu başarmaya çalıştı. İdeal vatandaş, ideal din, ideal ekonomi ve ideal anayasayı hem mütehakkim hem de rızaya dayalı mekanizmalar yoluyla yaratmak için her kategoriden yerel aktörün -öğretmen, muftü, imam, gazeteci, memur ve avukatların- yardımına başvurdu. Bu minvalde, Anadolu'da“yayma komiteleri”aracılığıyla yürütülen propaganda süreci; köy ziyaretleri, ulusal ve yerel propaganda yayınları, vaazlar, propaganda şiirleri, fotoğraflar, propaganda köşeleri, propaganda geceleri, kampanyalar gibi çok çeşitli ve geniş kapsamlı faaliyetleri içeriyordu. Bu faaliyetler üzerinden meşrulaştırma ve gerekçelendirme çalışmaları yapılırken, bir taraftan da il, ilçe ve köylerde düzenlenen gösterilerle de yeni hegemonyanın zaferi ilan edilmiş oluyordu. Bu çalışma aynı zamanda insanların şakalarını, yazılarını, kullandıkları sembolleri, fısıldadıkları söylentileri, vakit geçirdikleri yerleri yakından okuyarak askeri müdahale sırasında geliştirilen itaatsizlik biçimlerini ortaya koymakta ve direniş pratiklerinin nasıl kategorize edebilebileceği sorusunu yanıtlamaya çalışmaktadır. Bu bağlamda oluşturduğumuz“engeller”,“fısıltılar”,“dilin kullanımı”,“gizli metinler”kategorileri, açık bir direniş olmamasına rağmen, insanlar itaatsizliklerini örtülü ve kurnazca yollarla göstermeyi seçtikleri göstermektedir. İnsanlar“kamusal senaryo”ile doğrudan yüzleşmeden“gizli senaryolarını”üretebilmişlerdir. Son olarak da tez, direniş pratiklerinin bu incelikli ve örtük özelliklerini, bulduğu ilk fırsatta- 1961 Referandumu ve Genel Seçimlerinde olduğu gibi- terkedebildiğini ve açıkça ifade edebildiğini vurgulamaktadır.

Özet (Çeviri)

This thesis problematizes the 1960 military intervention with a focus on the experiences of three Anatolian provinces; Adana, Bursa and Erzurum. It attempts to project how Turkish people lived through the military intervention and how they produced ways of resisting the social, political and religious formation through the experiences of local actors and ordinary people from bottom up. It also propounds the terms of“domination”and“resistance”as a couple of terms explaining the period in question. The dominants appealed to the cooperation of the local actors in“manufacturing the consent”during the 27 May. Hegemony setting was not independent of the local, on the contrary, the acquiescence of the Anatolian people was attempted to be sought through a massive propaganda process. Creating the ideal citizen, ideal religion, ideal economy, and ideal Constitution through consent based mechanisms as well as the coercive ones was realized with the help of the local actors from every category-teacher, mufti, imams, journalists, officers, and lawyers. In this manner, the propaganda carried through“the spreading committees”in Anatolia included various activities like visiting the villages, national and local publications, sermons, propaganda poems, photos, propaganda windows, propaganda nights, and campaigns in Anatolia. While legitimization and justification work was done through these activities, the victory of the new hegemony was declared with the demonstrations held in provinces, districts, and villages. This work also reveals the acts of non-compliance during the military intervention through a close reading of people's jokes, writings, symbols they use, rumours they whisper, and the places they spend time. This analysis answers the question of how we can categorize the subtle forms of resistance practices. According to these categories, which are“hindrances,”“whispers,”“the usage of the language,”and“the secret texts,”although there were no open resistance, people chose to show their defiance in veiled and tricky ways. Without directly confronting the“public transcript,”people developed their“hidden transcript.”In the end, the thesis shows that these subtle characteristics of resistance practices turned to express themselves openly at the first chance they had as it was seen in the 1961 Referendum and General Elections.

Benzer Tezler

  1. Sosyal medya ve toplumsal hareketler: Gezi Parkı protestoları örneğinde sosyal medyanın kullanımı

    Sosyal media and social movements: Use of social media in the case of Gezi Park protests

    MEHMET MELİH BARUT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Siyasal BilimlerAnkara Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BURCU SÜMER

  2. Haberde gerçeklik ve çevrimiçi habercilikte gerçek ötesi olgusu

    Trueness in the news and post truth fact in the online journalism

    MEDİNE ÖNGEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    GazetecilikMarmara Üniversitesi

    Gazetecilik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERHAN AKYAZI

  3. Classical literature to literary adaptation: Jin Ping Mei in cinema

    Klasik edebiyattan edebiyat uyarlamasına: Sinemada Jin Ping Mei

    WEI-WEN LEE

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    İletişim BilimleriAnkara Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    Prof. Dr. ÖZGÜR BAYRAM YAREN

  4. Hafıza sanatının kültürel müzik mirası üzerine etkisi: Arap Yarımadası müziğinin yaşayan kültür mirası olarak incelenmesi

    A research on the impact of art of memory on cultural music heritage: A review of the music of Arabian Peninsula as a living cultural heritage

    NİHAN KURTER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    MüzecilikBaşkent Üniversitesi

    Sanat Tarihi ve Müzecilik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİLLUR TEKKÖK KARAÖZ

  5. Ondokuzuncu yüzyılda Osmanlı Entarisi ve Sadberk Hanım Müzesi Entari koleksiyonu

    Başlık çevirisi yok

    LALE GÖRÜNÜR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Sanat Tarihiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEMRA ÖĞEL