Enflasyon ve çıktı açığı ilişkisi: Türkiye örneği
The relationship of inflation and output gap: The case of Turkey
- Tez No: 758782
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİLEK SÜREKÇİ YAMAÇLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Enflasyon Oranı, Çıktı Açığı, ARDL, ECM, Inflation Rate, Output Gap, ARDL, ECM
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Nuh Naci Yazgan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Enflasyonun nedenlerini enflasyonu önleyebilmek için teorik ve ekonometrik olarak iyi ortaya koyabilmek gerekir. Enflasyonu talep ve maliyet olarak inceleyebiliriz. Bununla birlikte gelişmekte olan ülkelerde enflasyon yapısal bir sorun olarak da süregelmektedir. Bu nedenle literatürde enflasyonun nedenlerine yönelik çalışmalar güncelliğini korumaktadır. Çalışmanın amacı Türkiye'de 2003:1-2021:4 dönemi çeyrek yıllık veriler kullanılarak enflasyon oranı ve çıktı açığı arasındaki ilişkileri analiz etmektedir. Uygulama bölümünde bağımlı değişken enflasyon, bağımsız değişkenler reel efektif döviz kuru, kapasite kullanım oranı, işsizlik oranı, brent petrol fiyatları ve çıktı açığıdır. Değişkenler arasındaki ilişkiler Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif Model (ARDL) ve Hata Düzeltme Modeli (ECM) ile analiz edilmiştir. ARDL analizi sonuçlarına göre brent petrol fiyatları, çıktı açığı ve reel efektif kuru değişkenleri arasında uzun dönemde istatistiki olarak anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir. Kapasite kullanım oranı ve işsizlik oranı değişkenleri uzun dönemde anlamsız olduğu belirlenmiştir. ECM analizi sonuçlarına göre kısa dönemde enflasyon üzerinde etkili olan değişkenlere bakıldığında enflasyonun üç dönem gecikmeli değerinin çıktı açığının üç dönem gecikmeli değerinin reel efektif döviz kurunun düzey ve iki dönem gecikmeli değerinin işsizlik oranının bir dönem gecikmeli değerinin istatiksel olarak enflasyona etkisinin kısa dönemde anlamlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Petrol fiyatları ve kapasite kullanım oranı kısa dönemde enflasyon üzerinde etkili olmayan değişkenler olarak gözlenmiştir. ECM analizi ARDL modelinde yaşanan kısa dönemli dengesizliğin her bir çeyrek dönemde 0.02'sinin ortadan kalkacağını ve uzun dönemde modelin dengeye geleceğini ortaya koymuştur. Çalışmada elde edilen genel bulgular, çıktı açığının bir gösterge olarak kullanılmaya devam edilmesi enflasyon ve enflasyona yönelik uygulamaya konulacak para politikaları açısından yakından takip edilmesi gerektiğini ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
In order to prevent inflation, it is necessary to look good theoretically and econometrically. For this reason, studies on the causes of inflation in the literature remain up-to-date. The aim of the study is to analyze the relationships between the inflation rate and the output gap in Turkey using quarterly data for the 2003:1-2021:4 period. In the application part, the dependent variable is inflation, the independent variables are real effective exchange rate, capacity utilization rate, unemployment rate, brent oil prices and output gap. Relationships between variables were analyzed with Delayed Distribution Autoregressive Model (ARDL) and Error Correction Model (ECM). According to the ARDL analysis results, it was determined that there is a statistically significant relationship between brent oil prices, output gap and real effective exchange rate variables in the long run. Capacity utilization rate and unemployment rate variables were found to be insignificant in the long run. According to the results of the ECM analysis, when the variables that affect inflation in the short run are examined, it is concluded that the three-term lagged value of inflation, the three-term lagged value of the output gap, the level of the real effective exchange rate, and the two-term lagged value of the unemployment rate, the effect of the one-term lagged value on inflation is statistically significant in the short run. Oil prices and capacity utilization rate were observed as variables that did not affect inflation in the short term. ECM analysis revealed that 0.02 of the short-term imbalance experienced in the ARDL model will disappear in each quarter and the model will stabilize in the long-term. The general findings obtained in the study revealed that the continued use of the output gap as an indicator should be followed closely in terms of inflation and monetary policies to be implemented for inflation.
Benzer Tezler
- Phillips eğrisinin politika önerisi ve asimetrik etkiler: Türkiye örneği
Policy recommendation of the phillips curve and the asymmetric effects: Evidence from Turkey
ASLI SEDA BİLMAN
- Philllps eğrisi kapsamında, para politikası stratejileri ve çıktı açığı: Türkiye örneği
Output gap and monetary policy strategies within the scope of the phillips curve: Turkey as example
BURHAN BİÇER
- Enflasyon ve faiz arasında nedensellik ilişkisi: Türkiye ekonomisi için bir analiz (1994-2023)
The causality relationship between inflation and interest: An analysis for the Turkish economy (1994-2023)
MERVE YAĞCI
- İktisatta histerezis etkiler üzerine beş deneme: Dış ticaret, istihdam, yatırım, finans, çıktı açığı
Five essays on hysteresis effects in economics: Foreign trade, employment, investment, finance, output gap
KORAY YILDIRIM
- Türkiye'de enflasyon hedeflemesi rejiminde alternatif Phillips eğrisi yaklaşımlarının karşılaştırılması
Comparison of alternative Philips curve approaches in the inflation targeting regime in Turkey
MUHAMMET FATİH COŞKUN
