Türk balıkçı gemilerinde iş emniyeti ve çalışan sağlığı
Health, safety & environment on board Turkish fishing vessels
- Tez No: 759936
- Danışmanlar: PROF. DR. CELAL ATEŞ, DOÇ. DR. FATİH PERÇİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Balıkçılık Teknolojisi, Deniz Bilimleri, Halk Sağlığı, Fisheries Technology, Marine Science, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Su Ürünleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 218
Özet
Balıkçılık tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de çok tehlikeli grupta yer alan meslek dallarından biridir. Çalışma ortamının deniz, göl, ya da akarsu olması, uzun çalışma saatleri, çevresel faktörler, operasyonlar sırasında yaşanan tehlikeler ve yetersiz emniyet önlemleri nedeni ile balıkçı gemileri ve balıkçılık mesleği ciddi kaza ve meslek hastalıkları risklerini de beraberinde getirmektedir. Denizcilikte ve deniz taşımacılığında sağlık, emniyet ve çevre odaklı koruma tedbirleri ve önlemleri Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) ve Denizde Can Emniyeti Uluslararası Sözleşmesi (SOLAS) kurallarına uygun olarak deniz taşımacılığında uygulanmaktadır. Ülkemizde de bu kurallar, deniz taşımacılığında uygulanmasına rağmen, balıkçı gemilerinde yeterli düzeyde uygulanamamaktadır. Halen ülkemizde tüm çalışma alanlarının denetlenmesi ve emniyet tedbirlerinin alınması amacı ile 2012 yılında yürürlüğe giren 6331 sayılı“İş Sağılığı ve Güvenliği Kanunu”uygulanmaktadır. Bu kanun“T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı”çatısı altında bulunan“İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü”tarafından hazırlanmaktadır. Ayrıca bu bakanlık tarafından diğer sağlık ve emniyet yönetmelik ve mevzuatları da yayınlanmaktadır. Ülkemizde balıkçılık alanında“Balıkçı Gemilerinde Yapılan Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik”ile“Balıkçı Barınakları Yönetmeliği”bulunmaktadır. İşyeri ve çalışma alanlarına ait tehlike sınıflandırmaları listesi olan NACE kod sistemine göre“Balıkçılık mesleği”ülkemizde tehlikeli sınıfta yer almaktadır (NACE kod: A 03.11 ve A 03.12). Bunun yanında balıkçılığın tarımsal üretimin bir alanı kabul edilmesi nedeni ile çalışma şartları, avlanma ve üretim gibi faaliyetler“Su Ürünleri İstihsali Kanunu (Kanun Sayı:1380)”ile güvence altına alınmıştır. Bu kanuna ek olarak“Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yönetmeliği ve Su Ürünleri Toptan ve Parakende Satış Yerleri Yönetmelikleri”ile de elde edilen ürünlerin satış ve pazarlama şartları üzerine düzenlemeler yapılmaktadır. Bu kanun ve yönetmeliklerin bulunmasına rağmen balıkçı gemilerinde çalışanların sağlık ve emniyetleri noktasında önemli sorunlar yaşanmaktadır. Bunun yanında bilimsel çalışmaların balıkçılıkta, sağlık ve emniyet alanında zor şartlar altında yapılması ve sınırlı sayıda olması bu alanda önemli revizyonların yapılmasını zorunlu hale getirmektedir. Özellikle balıkçılık mesleğini icra eden çalışanların, mesleki risk faktörleri hakkında yeterli eğitimlerinin bulunmaması, sağlık ve emniyet hakkındaki bilgi birikimlerinin düşük olması, sosyal güvenlik sistemi hakkında yetersiz bilgileri bu alanda ciddi risklere, ramak kala olaylara ve kazalara yol açmaktadır. Bu çalışmada Türkiye'nin önemli balıkçılık merkezi olan İstanbul Bölgesi'nde, trol ve gırgır teknelerinde çalışanların sağlık ve güvenlik durumlarının ortaya konması amaçlanmıştır. Bu amaçla, Marmara Denizi, İstanbul Boğazı ve Batı Karadeniz'in bir bölümünü içerecek şekilde, Kefken, Bağırganlı, Şile, Poyrazköy, Beykoz, Rumeli Feneri, Büyükdere, Selimpaşa ve Silivri balıkçı limanlarında araştırma yürütülmüştür. Çalışma ankete dayalı olarak hazırlanmış olup toplamda 41 trol ve büyük ölçekli gırgır teknesinde, 397 çalışan üzerinde yürütülmüştür. Seçilen bu balıkçı limanları büyük ölçekli gırgır ve trol teknelerinin bulunduğu alanlardır. Yine İstanbul Bölgesi, Karadeniz ve Marmara Denizi Balıkçı teknelerinin bulunduğu merkez konumundadır. Bu durum İstanbul Balıkçılığını Türkiye'nin önemli bir balıkçılık merkezi yapmaktadır. Anket soruları 46 adet sorudan oluşmaktadır. Bu sorular üç grup altında toplanmıştır. Bunlar sosyo-demografik veriler, sağlık ve emniyet verileri ve hipotezlere dayalı sonuçları içermektedir. Soruların ucu kapalı ve açıktır. Çalışma öncesi Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Etik Kurul Kararı uyarınca gerekli izinler alınmıştır. Çalışmada veriler SPSS 25.0 istatistik veri programına tabi tutulmuştur. Elde edilen değerler arasında tek yönlü varyans analiz testi (One way ANNOVA) uygulanmış olup sonuçlar %95 güvenlik düzeyi (p
Özet (Çeviri)
Fishing is a very dangerous job in the world as well as Turkey. Fishing as a job and fishing vessels, due to the fact that the working environment like oceans and seas, lake or river, long working hours, environmental factors, oparational dangers and insufficient safety measures, bring about the risks of serious accidents and occupational diseases Maritime Health, safety and environmental protection measures and taking care are applied in maritime transport in accordance with the regulatory of the International Maritime Organization (IMO) and International Convention on the Safety of Life at Sea (SOLAS-74 as amended). Although these rules are applied in maritime transport in Turkey, but they cannot be applied sufficiently on fishing vessels. The“Occupational Health and Safety Law”numbered 6331, which entered into force in 2012, is applicable in Turkey in order to inspect and take safety measures in all working areas. This law is prepared by the“General Directorate of Occupational Health and Safety”under the control of the“Ministry of Family, Labor and Social Services”. In addition, other health and safety regulations and legislations are published by this ministry. There are also regulations in the field of fisheries in Turkey, such as the“Regulation on Health and Safety Measures in Fishing Vessels”and“Fishing Ports Regulation”etc published by other ministeries. According to the NACE code system, which is a list of hazard classifications for workplaces and working areas,“Fishing profession”is in the dangerous class in Turkey (NACE code: A 03.11 ve A 03.12). In addition, activities such as working conditions, fishing and production are secured by the“Fisheries Production Law (Law No. 1380)”since fishing is considered an area of agricultural production. In addition to this law, regulations are made on the sales and marketing conditions of the products obtained with the“Fisheries Breeding Regulation and the Fisheries Wholesale and Retail Sale Locations Regulations”. Despite the existence of these laws and regulations, there are important problems in terms of the health and safety of fishers on fishing vessels. In addition, the fact that scientific studies are carried out under difficult conditions in the field of fishers, health and safety and the limited number study makes it necessary to make important revisions in this field. Especially the fishers who perform the fishing jobs do not have sufficient training on occupational risk factors, their knowledge about health and safety is low, and their insufficient knowledge about the social protection and security systems cause serious risks, near-miss incidents and accidents in this area. This study aims to reveal the health and security status of fishers who are working on large scale trawlers and purse seine in an important fishing center in Istanbul district of Turkey, For this purpose, research was conducted in the fishing ports of Kefken, Bağırganlı, Şile, Poyrazköy, Beykoz, Rumeli Feneri, Büyükdere, Selimpaşa and Silivri, including the Sea of Marmara, the Bosphorus and a part of the Western Black Sea. The study was carried out based on the questionnaire on a total of 41 large-scale trawlers and purse-seiners on 397 fishers. These selected fishing ports are areas where large-scale purse seiners and trawlers are located. The Istanbul Region is the center port where, the Black Sea and Marmara Sea fishing vessels prefer to be located. This status makes Istanbul in fishing an important fishing center of Turkey. Survey questionnaire of study consist of 46 questions. These questions are grouped under three subgroups. These include socio-demographic data, health and safety data, and results based on hypotheses. Questions are closed and open ended. Before commencing to the study, necessary permissions were obtained in accordance with the Mugla Sıtkı Kocman University Ethics Committee Decision. The data in the study were subjected to the SPSS 25.0 statistical data program. One-way analysis of variance test (One-way ANNOVA) was applied among the obtained values, and the results were presented in tables at 95% confidence level (p
Benzer Tezler
- Stcw-f sözleşmesi ve sözleşmenin Türkiye'deki geçerliliği
Stcw-f agreement and its validity in Turkey
DUYGU AZAZİ ELMAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DenizcilikMersin ÜniversitesiSu Ürünleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESİN YALÇIN KAPLAMA
- Marmara denizi trafik akışı ve trafik düzeninin analizi
Maritime traffic analysis of Marmara sea
TUNÇ ALTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YUSUF VOLKAN AYDOĞDU
- 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun gemilerdeki uygulamaları ve ilgili denizcilik kuralları ile karşılaştırılması.
Application of act no:6331 Occupational Health and Safety Law onboard ships and comparison with related maritime regulations.
İRFAN UYGUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DenizcilikKocaeli Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET AYTAÇ ÇINAR
- Ege denizi limanlarına kayıtlı büyük ölçekli balıkçı gemilerinde iş sağlığı ve güvenliği
Occupational health and safety in large scale fishing vessels registered in the Aegean sea ports
ALİHAN MERMER
Doktora
Türkçe
2019
Su ÜrünleriEge ÜniversitesiSu Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZAFER TOSUNOĞLU
PROF. DR. MERAL TÜRK
- Türkiye'de otuz metre ve üzeri balıkçı gemilerinde uygulanan geri-alım programının değerlendirilmesi
Türkiye'de otuz metre ve üzeri balıkçı gemilerinde uygulanan geri-alım programının değerlendirilmesi
ESRA ERİKÇİ BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Su ÜrünleriAkdeniz ÜniversitesiSu Ürünleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERPİL YILMAZ