İncesırt (Kırklareli-Demirköy) Cu-Mo cevherleşmesinin mineralojik ve petrografik özellikleri
Mineralogical and petrographical properties of the incesirt (Kırklareli-Demirkoy) Cu-Mo type deposits
- Tez No: 760310
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYKUT GÜÇTEKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 59
Özet
Bulgaristan sınırı boyunca KB-GD doğrultusu uzanan ve Doğu Avrupa içlerine kadar devam eden Istranca Metalojenik Provensi, geçmiş yıllardan beri araştırıcıların ilgi odağını oluşturmuş ancak yoğun orman örtüsü ve sınır güvenliği gibi çeşitli nedenlerle detaylı olarak yeterince çalışılamamıştır. Bu provensin Bulgaristan tarafında birçok porfiri ve skarn tip cevherleşmesinin bilinmesi, ülkemiz tarafında da detaylı çalışmalar yapılması gerekliliğini gözler önüne sermektedir. Çalışmaya konu olan KB-GD uzanımlı Istranca Metalojenik Provensindeki cevherleşme, KB Trakya'da Bulgaristan sınırı yakınında mostralar vermektedir. Provensteki cevherleşmeye, Istranca Kristalen Kompleksi'nin metamorfik kayaçlarını uyumsuz olarak örten Jura kayaçları ve bu kayaçları kesen felsik plütonik kayaçlar ev sahipliği yapmaktadır. Mostraları az bulunan bu kayaçların dokanaklarında skarn tipi cevherleşmeler gözlenmektedir. İntruzif kayaçlar, ağırlıkça %55 ile 65 arasında değişen oranda orta ila yüksek silika içerikleri ile çoğunlukla granit, granodiyorit ve diyorit olarak sınıflandırılır. Bu kayaçlar yüksek K2O içerikli, kalk-alkali ve peralüminus karaktere sahiptir. Kondrit normallize REE diyagramında, örnekler düzenli ve yarı paralel bir desen oluşturur ve LREE'de HREE'ye göre belirgin bir zenginleşme vardır. Büyük iyon litofil elementleri (LILE) bakımından zengin ve pirimitif mantoya normalize edilmiş yüksek alan kuvvetli elementler (HFSE) bakımından fakirdirler. Çalışma alanındaki intruzif kayaçların dokanaklarında yapılan mineralojik-petrografik incelemelere göre granat-fels, muskovit-biyotit şist, kalk-silikat hornfels ve vollastonit-mika-fels gibi cevherleşme zonları belirlenmiştir. Bu zonlarda ve plütonik kayaçlarda gözlenen cevher mineralleri pirit, pirotit, kalkopirit, sfalerit, galenit, molibdenit, daha az oranda manyetit, ilmenit, rutil, arsenopirit ve hematit, ikincil mineraller olarak markazit, enarjit, bornit, dijenit, realgar, kovellit, fahlerz ve limonittir. Mikroskobik analizlerde gözlenmemesine rağmen jeokimyasal analiz sonuçlarına göre cevher parajenezinde altın ve gümüş cevherleşmesinin de yer aldığı anlaşılmaktadır.
Özet (Çeviri)
Strandja Metallogenic Provence, which stretches along the Bulgarian border in the direction of NW-SE and continues into the interior of Eastern Europe, has been the focus of researchers' attention for many years, but has not been studied in detail for various reasons, such as dense forest cover and border security. The fact that many porphyry and skarn type mineralization are known on the Bulgarian side of this provence shows the need for detailed studies on the Turkish side as well. The mineralization in the NW-SE trending Strandja Metallogenic Province, which is the subject of the study, has outcrops in NW Thrace close to the Bulgarian border. The mineralization in the province is hosted by Jurassic rocks that unconformably cover the metamorphic rocks of the Strandja Crystalline Complex and felsic plutonic rocks intruding these rocks. Skarn type mineralizations are observed in the contacts of these rocks with scarce outcrops. The intrusive rocks are mostly classified as granite, granodiorite and diorite with their moderate to high-silica contents ranging between 55 and 65 wt.%. These rocks have high K2O content, calc alkaline and peraluminous character. In the chondrite-normalized REE diagram, the samples form a regular and semi-parallel patterns and there is common enrichment in LREE relative to HREE. They are enriched in large ion lithophile elements (LILE e.g, Ba, Cs, Rb, Th, U), and depleted in high field strength elements (HFSE e.g, Y, Ti, Yb) normalized to primitive mantle. Mineralization zones such as garnet-fels, muscovite-biotite schist, calc-silicate hornfels and wollastonite-mica-fels were determined according to the mineralogical- petrographical investigations at the contacts of the intrusive rocks in the study area. The ore minerals observed in these zones and plutonic rocks are pyrite, pyrrhotite, chalcopyrite, sphalerite, galenite, molybdenite, to a lesser extent magnetite, ilmenite, rutile, arsenopyrite and hematite, and as secondary minerals marcasite, enargite, bornite, digenite, realgar, covellite, fahlerz and limonite. Although it was not observed in microscopic analysis, according to the results of geochemical analysis, it is understood that gold and silver mineralization also take place in the ore paragenesis.