Covid–19 geçirmiş kişilerde belirsizliğe tahammülsüzlük ve travmatik stres ilişkisinde deneyimsel kaçınmanın rolü
The role of experiential avoidance in the relationship between intolerance of uncertainty and traumatic stress among Covid-19 survivors
- Tez No: 761554
- Danışmanlar: PROF. DR. EBRU ŞALCIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: BEYKOZ ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Programlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 69
Özet
Covid-19 pandemisi özellikle bu hastalığı geçiren kişiler için önemli bir stres kaynağı olmuştur. Yapılan araştırmalar Covid–19 geçiren kişilerde depresyon ve kaygı gibi çeşitli psikolojik sorunların görülebildiğini bildirmiştir. Bu tez çalışmasında toplumumuzda Covid–19 hastalığı geçiren kişilerde hastalık sonrası görülebilecek travmatik stres belirtileri, bu belirtilerin yaygınlıkları ve belirtilerle ilişkilenen faktörler incelenmiştir. Çalışmanın bir diğer amacı ise belirsizliğe tahammülsüzlük ile travmatik stres belirtileri arasındaki ilişkide deneyimsel kaçınmanın aracı rolünü test etmek olmuştur. Bu amaç doğrultusunda pandeminin başından itibaren en az bir kez Covid–19 geçirmiş 18 yaş ve üzeri toplam 226 katılımcıdan çevrimiçi veri toplanmıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Demografik Bilgi Formu, Covid-19 Bilgi Formu, Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği, Çok Boyutlu Yaşantısal Kaçınma Ölçeği ve Travmatik Stres Belirti Ölçeği kullanılmıştır. Sonuçlar Covid-19'un hastalığı geçiren kişiler üzerinde travmatik etkileri olduğunu; birtakım demografik özellikler ile hastalık özelliklerinin travmatik stres belirtileriyle anlamlı düzeyde ilişkilendiğini göstermiştir. Öne sürülen aracılık modeli yürütülen aracılık analizi ile doğrulanmış olup belirsizliğe tahammülsüzlük ile travmatik stres belirtileri arasındaki ilişkide deneyimsel kaçınmanın kısmi aracılık rolü olduğu görülmüştür. Sonuç olarak travmatik stres sorunları yaşayan kişilerle klinik ortamlarda çalışırken belirsizliğe tahammülsüzlük ve deneyimsel kaçınmayı hedef alan müdahalelerin verimli olacağı düşünülmektedir. Tüm bulguların literatüre katkıları, yeni araştırma önerileri ve uygulamaya yönelik doğurguları tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Covid-19 pandemic has been a huge source of stress, especially for people who survived it. Studies have shown that various psychological problems such as depression and anxiety can be seen among Covid-19 survivors. In this thesis study, it was aimed to examine the traumatic stress symptoms that can be seen among Covid-19 survivors in our society, the prevalence of these symptoms and the factors associated with them. Another aim of the study was to test the mediator role of experiential avoidance in the relationship between intolerance of uncertainty and traumatic stress symptoms. To this aim, data were collected from a total of 226 participants aged 18 and over, who had undergone Covid-19 at least once since the beginning of the pandemic online. Demographic Information Form, Covid-19 Information Form, Intolerance of Uncertainty Scale, Multidimensional Experiential Avoidance Scale and Traumatic Stress Symptom Scale was used. Results showed that Covid-19 has traumatic effects on people survived the disease. The demographic and disease related factors that significantly associated with traumatic stress symptoms are revealed. The proposed mediation model was confirmed by the mediation analysis conducted. It was observed that experiential avoidance partially mediated the relationship between intolerance of uncertainty and traumatic stress symptoms. As a result, it is argued that interventions targeting intolerance of uncertainty and experiential avoidance will be productive while working in clinical settings with people suffering from traumatic stress. The contributions of the above mentioned findings to the literature, new research directions and implications for practice are discussed.
Benzer Tezler
- COVİD-19 tanısı almış, hastalığı orta ve ağır geçirmiş kişilerde, serum prolidaz aktivitesi, MMP-1, MMP-7, TGF- β değerlerinin erken dönemde fibrozisi öngörmede rolü
The role of serum prolidase activity, MMP-1, MMP-7, TGF- β values in prediction of EARLY fibrosis in patients with moderate and severe COVİD-19
DİDEM DOĞU ZENGİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Göğüs HastalıklarıSelçuk ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİKRET KANAT
- Covid-19 salgınının Erzurum'da müzik sektörü çalışanları üzerindeki etkilerinin belirlenmesi
Determining the effects of the Covid-19 outbreak on music industry employees in Erzurum
HABİP ÇEMÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzikAtatürk ÜniversitesiMüzik Bilimleri Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞEVKİ ÖZER AKÇAY
- Prediction of COVID 19 disease using chest X-ray images based on deep learning
Derin öğrenmeye dayalı göğüs röntgen görüntüleri kullanarak COVID 19 hastalığının tahmini
ISMAEL ABDULLAH MOHAMMED AL-RAWE
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM TEKEREK
- COVİD-19 geçirmiş kişilerde kuvvetlendirme ve gevşeme egzersizlerinin kas iskelet sistemi ağrıları, anksiyete ve uyku kalitesine etkisi
Effect of strengthening and relaxation exercises on musculoskeletal pain, anxiety and sleep quality in people diagnosed COVID-19
BERAT KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHaliç ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA SAKA
- COVID-19 geçirmiş kişilerde tedavi sonrası fiziksel aktivite korkusu ve depresyon
Fear of physical activity and depression after treatment in people who have had COVID-19
SERKAN KALMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Fizyoterapi ve RehabilitasyonBaşkent ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİ BARAN YOSMAOĞLU