Kinoa (Chenopodium quinoa Willd.)' da kimyasal mutagen uygulanması ile herbisite dayanıklı hatların geliştirilmesi
Development of herbicide-resistant lines by the applying of chemical mutagen in quinoa (Chenopodium quinoa Willd.
- Tez No: 761937
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA TAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çayır Mera ve Yem Bitkileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 70
Özet
DOKTORA TEZİ KİNOA (Chenopodium quinoa Willd.)'DA KİMYASAL MUTAGEN UYGULAMASI İLE HERBİSİTE DAYANIKLI HATLARIN GELİŞTİRİLMESİ Ömer EĞRİTAŞ Danışman: Prof. Dr. Mustafa TAN Amaç: Bu çalışmanın temel amacı, klasik ıslah yöntemleri kullanarak çeşit geliştirmede gen kaynağı olarak kullanılabilecek İmidazolinon (İMİ) grubu herbisitlere toleranslı kinoa hatlarının elde edilmesidir. Yöntem: Araştırma, 2019-2020 yılları arasında Atatürk Üniversitesi Tarla Bitkileri Bölümünde Laboratuvar, sera ve tarla denemeleri şeklinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada“Titicaca”çeşidi kullanılmıştır. Kinoa tohumlarına 1,5 mM sodyum azid uygulanmıştır. Bitkilere üç yapraklı dönemde İMİ herbisiti uygulanmak suretiyle dayanıklı hatlar elde edilmeye çalışılmıştır. Mutant hatlar ve kontrol çeşidinden alınan yaprak örneklerinden DNA ektrasyonu ve sonrasında dizi analizi yapılmıştır. Bulgular: İlk yıl kontrol ve mutant bitkilerinin yaprak sayısındaki farklılık istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Ikinci yılda kontrol ve ET-6, ET-7, OT-11 ve T-103 hatları arasındaki farklılık bitki boyu, kök uzunluğu ve kök ağırlığı, fide ağırlığı, sap kalınlığı bakımından istatistiksel olarak önemli farklar bulunmuştur. ET-6, OT-11 ve T-103 hatlarının ALS geninde transversiyon veya transisyon tipi mutasyon gerçekleşmiştir. Fakat ET-7 hattında mutasyon tespit edilmemiştir. Sonuç: Elde edilen sonuçlara göre kimyasal mutasyonla bitkilerde genetik varyasyon sağlanarak, herbisite dayanıklı bitki elde etmede kullanılabilecek hatlar elde edilmiştir. Bu çalışmamız kinoa bitkisinde kimyasal mutasyon uygulamalarının geniş genetik varyasyon oluşturduğunu ve amaca uygun bitkilerin etkin bir şekilde seçilebildiğini göstermiştir. Araştırmadan elde edilen bu sonuçlara göre ET-6, OT-11 ve T-103 nolu hatlarda herbisite dayanıklılık çalışmaları devam etmelidir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT DOCTORAL DISSERTATION DEVELOPMENT OF HERBICIDE-RESISTANT LINES BY THE APPLYING OF CHEMICAL MUTAGEN IN KINOA (Chenopodium quinoa Willd.) Ömer EGRITAŞ Advisor: Prof. Dr. Mustafa TAN Purpose: The main purpose of this study is to obtain quinoa lines tolerant to IMI group herbicides that can be used as a genetic source in cultivar development by using classical breeding methods. Method: The research was carried out in the form of laboratory, greenhouse, and field trials at Atatürk University Field Crops Department between 2019-2020. The cultivar“Titicaca”was used in the study. 1,5 mM sodium azide was applied to quinoa seeds. It was tried to obtain resistant lines by applying IMI herbicide to the plants in the three-leaf period. DNA extraction and subsequent sequence analysis were performed from leaf samples taken from mutant lines and control cultivars. Results: Difference in the number of leaves between the control and mutant plants was significant in the first year. Differences among control and ET-5, ET-6, ET-7, OT-11 and T-103 lines were significant in terms of plant height, root length and root weight, seedling weight and stem thickness in the second year. Transversion or transition type of mutations were occurred in plants of OT-11, ET-6 T-103 lines in ALS gene. However, no mutation was detected in the ET-7 mutant line. Conclusion: Our results indicated that herbicide-resistant plants could be obtained by providing genetic variation in plants with chemical mutation. Mutation can create genetic variation which can be used for selection of traits of interest. According to these results obtained from the research, herbicide-resistant studies should continue on lines ET-6, OT-11 and T-103.
Benzer Tezler
- Iğdır şartlarında yetiştirilen kinoa (Chenopodium quinoa Willd.)'da farklı azot ve fosfor dozlarının ot verim ve kalite unsurlarına etkisi
The effect of different nitrogen and phosphorus doses on hay yield and quality components at quinoa (Chenopodium quinoa Willd.) grown in Igdir conditions
NESLİŞAH ŞURGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatIğdır ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN TEMEL
- Iğdır ekolojik koşullarında kinoa (Chenopodium quinoa WILLD.)'da tane verimi için sıra arası ve sıra üzeri mesafelerinin belirlenmesi
Determination of row spacing and intra-row spacing for grain yield in kinoa (Chenopodium quinoa WILLD.) in Igdir ecological conditions
HATİCE ÖNKÜR
- Kinoa (Chenopodium quinoa Willd.) bitkisine uygulanan farklı azot ve çinko dozlarının verim ve verim öğeleri üzerine etkileri
The effects of nitrogen and zinc doses on seed yield and yield components in quinoa (Chenopodium quinoa Willd.)
HALUK ERDEMLİ
Doktora
Türkçe
2020
ZiraatEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET DEMİR KAYA
- Kinoa (Chenopodium quinoa Willd.) ve şeker otu (Stevia rebaudiana Bertoni) kullanılarak yeni bisküvi ve kek formülleri geliştirme üzerine bir araştırma
A research on developing novel biscuit and cake formulas by using quinoa (Chenopodium quinoa Willd.) and stevia (Stevia rebaudiana Bertoni)
EMRE GİRİTLİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Gıda MühendisliğiOsmaniye Korkut Ata ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. HALEF DİZLEK
- Bazı kinoa (Chenopodium quinoa willd.) çeşitlerinde somatik embriyogenesis
Somatic embryogenesis in some quinoa (Chenopodium quinoa willd.) varieties
ŞEYMA DOĞANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
BiyoteknolojiAhi Evran ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİL SAĞLAM