Planning, power, politics: Urban redevelopment in Istanbul
Planlama, güç, siyaset: İstanbul'da kentsel dönüşüm
- Tez No: 762002
- Danışmanlar: PROF. DR. ANASTASİA LOUKAİTOU-SİDERİS
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: İngilizce
- Üniversite: University of California Los Angeles
- Enstitü: Yurtdışı Enstitü
- Ana Bilim Dalı: Şehir Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 424
Özet
Bu çalışma, İstanbul'daki kentsel dönüşüm projelerinde yerel güç yapılarının planlama politikasına ve karar alma mekanizmasına nasıl etki ettiğini araştırmaktadır. Konunun seçimi, kuramsal olarak, planlama pratiğinde güç ve siyaset etkileşiminin önemi görece anlaşılmış olsa da bu faktörleri inceleyen az sayıda ampirik çalışma olmasından ileri gelmektedir. Bu açıdan, planlama, güç ve siyaset eksenindeki çeşitli soruların ve İstanbul örneği üzerinden katılımcı planlamanın önündeki engellerin çözüm arayışı anlamlı görünmektedir. Bir yandan, çoğulcu planlama süreçleri, gelişmekte olan ulusların çoğunda olduğu gibi Türkiye'de de düşey yönetim geleneği, kamu-özel ortaklıklarının kurulumunda kamu sektörünün hesap verme sorumluluğundan yoksunluğu, anlamlı bir halk katılımını teşvik edecek ölçütlerin bulunmaması ve yasal, siyasi ve finansal güçleri elinde bulunduran grupların kamu kurumlarına kendi çıkarları doğrultusunda etki etme eğilimleri gibi kaydadeğer engellerle karşılaşılmaktadır. Diğer yandan ise İstanbul'da deprem tehdidi ve ilgili zarar azaltımı, yasadışı yerleşmeler, aşırı nüfus ve yapı yoğunluğu ve bunların beraberinde gelen güvenlik endişeleri gibi her biri acil dönüşüm ölçütlerinin hayata geçirilmesini bekleyen birtakım ek sorunlar söz konusudur. Yukarıdaki sorun ve güdülere ilişkin soruları yanıtlamak üzere, bu çalışmada, İstanbul'daki iki öncü dönüşüm projesi olan Ayazma-Tepeüstü ve Sümer örnekleri üzerinden dönüşüm projelerinin karar alma süreçlerine etki eden farklı aktör gruplarından konu hakkında bilgi sahibi paydaşlarla (plancılar, yerel ve merkezi yönetim görevlileri, yerel sakinler, yerel toplum savunucuları ve yerel üniversitelerden ilgili planlama akademisyenleri) derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Ayrıca veri toplama ve analizinde kullanılan katılımcı gözlem ve veri çeşitlemesi yöntemleri, farklı aktör gruplarının kendi içlerinde ve aralarında, ayrıca araştırılan iki proje örneği arasında karşılaştırma olanağı sağlamıştır. Bu araştırmayı desteklemekte kullanılan ikincil veriler ise örnek proje alanlarının fiziksel ve sosyo-ekonomik analizi, proje protokol ve sözleşmeleri, haritalar, planlar, raporlar ve basın kayıtları gibi arşiv niteliğindeki belgelerdir. Çalışma, iki örnek projede yer alan paydaşların sürece katılımının ve sürece etki etme güçlerinin mevcut ulusal yasal ve siyasi koşullar ile kamu ve özel aktörler açısından finansal kâr arayışı tarafından biçimlendiğini, bu faktörlerin yerel sakinlerin katılımını zayıflatarak, daha az güçlü olan aktörleri ötekileştirdiğini ortaya çıkarmıştır. Buna karşın, örnek projeler, ilgili yerel sivil toplulukların dayanışma amaçlı örgütlenme biçimlerinde farklılıklar olduğuna, ayrıca nüfusun yerinden edilmesine ilişkin farklı sonuçlar bulunduğuna işaret etmektedir. Sonuç olarak, yerel sakinlerin ve kamu dışı aktörlerin planlama ve yönetime dahil olmalarının, bu grupların karar alma mekanizmasına erişimini sağlamak, onları güçlendirmek ve yerelin ihtiyaç, kaynak ve fırsatlarına uygun müdahaleler geliştirmek yoluyla, bu grupların ötekileştirilmelerinin önüne geçmek gibi önemli bir politik işlevi olduğu öne sürülmektedir. Dengeli güç ilişkileri, eşitlik, sosyal adalet ve demokratik zeminler, katılımcı dönüşüm süreçlerinin önemli bileşenleri olarak planlama mesleğinin iyileştirilmesine katkıda bulunabilir.
Özet (Çeviri)
This study examines how local power structures have influenced the politics of planning and decision-making in urban redevelopment projects in Istanbul. The theoretical motive for choosing this topic stems from the small number of empirical work that examines the interplay of power and politics in planning practice, relative to the recognized importance of these factors. Examination of the wide array of questions surrounding planning, power, and politics and the challenges of participatory planning in the context of Istanbul proves rewarding in this respect. On the one hand, as in most developing nations, pluralistic planning processes face significant obstacles in Turkey, such as excessively top-down traditions, lack of accountability on the part of the public sector in establishing public-private partnerships, absence of measures to encourage meaningful citizen participation, and tendency of groups who hold legal, political and financial powers to influence public agencies for their own benefit. On the other hand, Istanbul faces the added problems of earthquake threat and mitigation, illegal settlements, excessive population and building densities, and the resulting safety concerns, all of which call for urgent redevelopment measures. To address the questions related to the above problems and motives, the study conducted in-depth interviews with well-informed stakeholders from different actor groups (i.e. planners, local and central government officials, residents, community advocates, and planning faculty of local universities) who influenced the decision-making in two pioneering redevelopment projects in Istanbul, Ayazma-Tepeüstü and Sümer. By using participant observation and triangulation methods, the analysis allowed for comparison within and between different groups of actors as well as comparison of the two projects. Supporting secondary data included archival documents, such as physical and socio-economic analyses of case areas, project contracts, maps, plans, reports and media accounts. The study revealed that the involvement and influence of stakeholders in the two case areas were framed by the existing national legislative and political setting and the search for financial profit on the public and private actors' side, which tended to ignore or weaken local community involvement and marginalized the less powerful actors. Nevertheless, the two cases also showed differences in the means of community organizing and had different outcomes in regards to population displacement. Overall, it is argued that the inclusion of communities and non-public actors in planning and management has the political function of acting against marginalization by giving these groups access to decision-making, by empowering them, and by making interventions more appropriate to local needs, resources and opportunities. Balanced power relations, equality, social justice and democratic forums are important components of participatory redevelopment processes, and can contribute to the betterment of the planning profession.
Benzer Tezler
- 2000-2017 yılları arasında Türkiye'de kentsel dönüşüm siyaseti; Kartal sanayi alanı dönüşümü vakası
The politics of urban transformation in Turkey between 2000- 2017: The case of Kartal industrial area
MİRAY ÖZKAN EREN
Doktora
Türkçe
2017
Siyasal Bilimlerİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM ÖZÇEVİK
- Are there local limits to gentrification?: The context of Tophane
Soylulaşmanın yerel limitleri var mıdır?: Tophane örneği
DİCLE KIZILDERE
Doktora
İngilizce
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP GÜNAY
- Kamu mülkiyetindeki kent topraklarının dönüşümü: İstanbul'da askeri alanların dönüşümü üzerine bir inceleme
Transformation of the urban land in public property: An analysis on the transformation of military areas in İstanbul
ZEYNEP İNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TANSEL ERBİL
PROF. DR. MURAT CEMAL YALÇINTAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ LEYLA SURİ
- Kent merkezlerinin yenilenmesi
City center redevelopment
TÜLAY AYGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
1990
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF.DR. VEDİA DÖKMECİ
- Olympic strategy of downtown Atlanta business elites: A case study of the 1996 Atlanta Summer Olympics
Başlık çevirisi yok
TUNA BATUHAN