1980 cumhurbaşkanlığı seçim süreci 'TBMM'de yapılan tartışmalar vebu tartışmaların basına yansıması'
1980 presidential election process 'Debates in the parliament and their reflection in the press'
- Tez No: 763464
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET EDİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 226
Özet
29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyetin ilan edilmesi ve yeni Türk Devletinin kurulmasından, 2022 yılına kadar 21 kez cumhurbaşkanı seçimi yapılmıştır. Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü 4'er kez, Celal Bayar 3 kez, Cemal Gürsel, Cevdet Sunay, Fahri Korutürk, Turgut Özal, Süleyman Demirel, Ahmet Necdet Sezer ve Abdullah Gül TBMM tarafından 1 kez cumhurbaşkanı seçilmişlerdir. 1980 yılında yapılan cumhurbaşkanlığı seçimleri, mecliste yapılan 115 tur oylamaya rağmen sonuçsuz kalmış ve Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından ülke yönetimine el konulmuştur. 1982 yılında yapılan anayasa referandumuna konulan bir madde ile Kenan Evren cumhurbaşkanı olmuştur. 2007 yılında anayasada yapılan değişiklik ile cumhurbaşkanını halkın seçmesi kararlaştırılmış 2014 ve 2018 yılında yapılan referandumlarla Recep Tayyip Erdoğan doğrudan halk tarafından cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir. 1921 anayasası ve ardından uygulamaya konan 1924 anayasasının yürürlükte olduğu 37 yıllık süreçte cumhurbaşkanı seçimlerinde herhangi bir sorun olmadan meclis cumhurbaşkanını seçmiştir. 1961 ve 1982 anayasaların uygulamada olduğu dönemde ise cumhurbaşkanlığı seçimlerinde zaman zaman siyasi çözümsüzlükler ortaya çıkmıştır. Cumhuriyet rejimlerinin uygulandığı ülkelerde devletin başındaki kişi cumhurbaşkanıdır. 1982 anayasasına göre de cumhurbaşkanı yürütmenin başı ve devlet başkanıdır. Türkiye de cumhurbaşkanlığı seçimleri; basın, yargı, ekonomi çevreleri ve silahlı kuvvetler başta olmak üzere toplumun tüm kesimleri tarafından dikkatle izlenmektedir. Dolayısıyla Türkiye de yapılan cumhurbaşkanlığı seçimleri tüm kesimleri etkilemekte ve kapsamaktadır. Konumuz olan 1980 cumhurbaşkanlığı seçimleri, mecliste yer alan partilerin ortak bir aday çıkaramaması ve herhangi bir adayın seçilmek için gerekli oyu alamaması nedeniyle, TBMM de yapılan 115 tur oylamaya rağmen nihayete ermemiştir. Bu süreçte ülkede ekonomik sıkıntılar, anarşi ve kutuplaşma artmış 12 Eylül 1980 askeri müdahalesiyle Türk Silahlı Kuvvetleri yönetime el koymuştur. Araştırma kapsamında Türkiye de 1980 yılına kadar yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerine kısaca değinilerek, 1980 yılında yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminin meclis tutanaklarında ve basında nasıl yer aldığı hususu üzerinde durulacaktır.
Özet (Çeviri)
From the proclamation of the Republic on October 29, 1923 and the establishment of the new Turkish State, 21 presidential elections were held until 2022. Gazi Mustafa Kemal Atatürk and İsmet İnönü were elected presidents 4 times, Celal Bayar 3 times, Cemal Gürsel, Cevdet Sunay, Fahri Korutürk, Turgut Özal, Süleyman Demirel, Ahmet Necdet Sezer and Abdullah Gül once by the Turkish Grand National Assembly. The presidential elections held in 1980 were inconclusive despite 115 rounds of voting in the parliament, and the country's administration was seized by the Turkish Armed Forces. Kenan Evren became the president with an article put in the constitutional referendum held in 1982. With the amendment made in the constitution in 2007, it was decided that the president would be elected by the people, and with the referendums held in 2014 and 2018, Recep Tayyip Erdoğan was directly elected as the president by the people. During the 37-year period in which the 1921 constitution and then the 1924 constitution were in effect, the parliament elected the president without any problems in the presidential elections. In the period when the 1961 and 1982 constitutions were in effect, political deadlocks arose from time to time in the presidential elections. In countries where republican regimes are implemented, the head of state is the president. According to the 1982 constitution, the president is the head of the executive and the head of state. Presidential elections in Turkey; It is carefully followed by all segments of society, especially the press, judiciary, economic circles and armed forces. Therefore, the presidential elections held in Turkey affect and cover all segments. The 1980 presidential elections, which was our subject, did not come to an end despite the 115 rounds of voting held in the Grand National Assembly of Turkey, as the parties in the parliament could not produce a common candidate and any candidate could not get the necessary votes to be elected. In this process, economic problems, anarchy and polarization increased in the country, and with the military intervention of 12 September 1980, the Turkish Armed Forces seized power. Within the scope of the research, the presidential elections held in Turkey until 1980 will be briefly mentioned, and the issue of how the 1980 presidential election took place in the parliamentary minutes and in the press will be emphasized.
Benzer Tezler
- Türkiye'de cumhurbaşkanlığı seçimleri ve tartışmaları (1923-1980)
Presidential elections and debates in Turkey (1923-1980)
BARIŞ YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerDokuz Eylül ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMİN ELMACI
- Türk siyasal hayatında cumhurbaşkanı seçimleri
Presidential elections in Turkish political life
MUSTAFA SERHAN YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Kamu YönetimiBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN SADOĞLU
- Türkiye'de bürokrasi ve siyaset ilişkileri: Siyasi partilerin seçim beyannameleri üzerinden bir inceleme
Bureaucracy and political relations in Turkey: A study of political parties over election leaflets
SAMİ ÖZORAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Kamu YönetimiKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA OKUR ÇAKICI
- Öncesi ve sonrasıyla 12 Eylül 1980 darbesinin Türk basınındaki yansımaları
Reflections of 12 September 1980 coup in the Turkish press (together with background and aftermath)
EDİBE GEZGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYNUR SOYDAN ERDEMİR
- 28 Şubat'tan 27 Nisan'a ordu-siyaset ilişkisi: Hürriyet gazetesi incelemesi
Relations between military and politics from 28 February to 27 April: A Study on Hurriyet newspaper
ANIL DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
GazetecilikMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VİLDAN İYİGÜNGÖR