İstanbul ili Avrupa yakası su havzalarında sürdürülebilirlik kapsamında risk analizleri ve değerlendirmeler
Risk analyses and evaluations within the scope of sustainability of the water basins in Istanbul European side
- Tez No: 764421
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜRREM BAYHAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 266
Özet
Su havzalarının sürdürülebilirliğine ilişkin risk analizlerinde yeni bir yaklaşımın ortaya konması amacıyla yapılan bu çalışmada, arazi kullanımındaki değişimlere bağlı olarak yağış ve yüzeysel akış miktarlarının tahmin edildiği havza ölçeğinde dinamik modeller geliştirilmiştir. Yağış modellerinde orman alanı ve yağış miktarları arasında, yüzeysel akış modellerinde ise yağış, gerçek evapotranspirasyon (ETa), başlangıç su tutulması (Ia) miktarları ve yüzeysel akış miktarları arasında kurulan regresyon bağıntıları kullanılarak, İstanbul ili Alibeyköy, Büyükçekmece ve Terkos su havzaları için arazi kullanımına bağlı su oluşumu kapsamında uzun vadeli risk analizleri ve değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışmada resmî kurumlardan temin edilen 1990-2015 yılları arası aylık meteoroloji ve yüzeysel akış ölçümleri kullanılmıştır. Aynı zaman periyodu içerisindeki 16 farklı tarihe ait Landsat uydu görüntüsü kullanılarak havza alanlarındaki arazi örtüsü değişimi belirlenmiştir. Penman-Monteith yöntemi kullanılarak aylık referans evapotranspirasyon (ETo) miktarları hesaplanmıştır. ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu tarafından yayınlanan küresel gerçek evapotranspirasyon haritalarından elde edilen alt havza aylık ETa miktarları ile çalışma kapsamında hesaplanan arazi kullanım sınıflarına ait aylık ETo miktarları arasında excel solver aracı kullanılarak yapılan iterasyona dayalı sayısal çözümleme sonucunda arazi kullanım sınıflarına ait aylık ETa katsayıları ve miktarları hesaplanmıştır. Arazi kullanım sınıflarına ait aylık Ia miktarlarının hesaplanmasında ABD Toprak Koruma Servisi tarafından geliştirilen Eğri Numarası (SCS-CN) yöntemi kullanılmıştır. Eklenik veriler kullanılarak geliştirilen havza yağış ve akış modellerinin 0.99'lara ulaşan determinasyon katsayıları, modellerin uzun vadede tahmin gücünün oldukça yüksek olduğunu göstermiştir. Dinamik hale getirilen bu modellere dayanarak, beş farklı arazi kullanım senaryosuna göre havzalarda uzun vadede meydana gelecek yüzeysel akış miktarlarına ilişkin risk analizleri ve değerlendirmeler yapılmıştır. Senaryolardan elde edilen sonuçlara göre yüzeysel akış oluşumunun en çok orman alanlarından etkilendiği gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, which was carried out in order to present a new approach in risk analysis regarding the sustainability of water basins, dynamic models were developed at the basin scale, in which rainfall and runoff amounts are estimated depending on the changes in land use. By using regression relations in precipitation models between forest area and precipitation amounts and in runoff models between precipitation, actual evapotranspiration (ETa), initial water retention (Ia) and surface flow, long-term risk analyzes and assessments were made for Alibeykoy, Buyukcekmece and Terkos basins in Istanbul within the scope of water production due to land use. In the study, monthly meteorological and surface flow measurements between the years 1990-2015 obtained from official institutions were used. The land cover change in the catchment areas was determined by using Landsat satellite images of 16 different dates in the same time period. Monthly reference evapotranspiration (ETo) amounts were calculated using the Penman-Monteith method. As a result of iterative numerical analysis using excel solver tool between sub-basin ETa amounts obtained from monthly global actual evapotranspiration maps published by the US Geological Survey and monthly ETo amounts of land use classes calculated in the study, the monthly ETa coefficients and amounts of the land use classes were calculated. The Curve Number (SCS-CN) method developed by the US Soil Conservation Service was used to calculate the monthly Ia amounts of land use classes. The determination coefficients reaching 0.99 of the basin precipitation and flow models developed using additive data showed that the long-term predictive power of the models is quite high. Based on these dynamic models, risk analyzes, and assessments were made regarding the long-term amount of runoff that will occur in the basins, according to five different land use scenarios. According to the results obtained from the scenarios, it was observed that the runoff formation was mostly affected by the forest areas.
Benzer Tezler
- İstanbul ili Avrupa yakası endüstriyel ön arıtma tesislerinden kaynaklanan çamur miktarlarının belirlenmesi
Determination of sludge quantities originated from industrial wastewater pretreatment plants in İstanbul European side
OKŞAN KÜÇÜK YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CUMALİ KINACI
- İstanbul ili Avrupa Yakası bazı bölgelerinde hava kalitesinin mikrobiyolojik yoğunluk açısından incelenmesi
Investigation of air quality in terms of microbiological density in some regions of the european side of İstanbul province
SÜMEYYE AYDIN GÜZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Çevre MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR NUHOĞLU
- İstanbul su temini sistemi ve işletme politikalarının incelenmesi
Analysis of Istanbul water supply system and operation policies
YİĞİT UÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİHRAT ÖNÖZ
PROF. DR. BEYHAN YEĞEN
- Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencilerinin üniversite ve meslek seçimini etkileyen faktörlerin tespiti 'İstanbul ili Avrupa Yakası uygulaması'
Determination of factors affecting university and vocational choices of Vocational and Technical Anatolian High School students 'European side application in Istanbul'
ARZU DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Gelişim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURHAN ÇİL
- Anne, baba ve çocuk tarafından algılanan babanın çocuğuna karşı tutumu ile çocuğun benlik kavramı arasındaki ilişki
The Relationship between father-child and child's self concept according to the perception of the child, mother and the father
İVET ALBUKREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OYA G. ÖZKARDEŞ