Madde kullanım bozukluğu olan ergenlerin ebeveynlerine uygulanan psikoeğitimin ebeveynlerin farkındalık düzeyine ve ergenlerin ebeveyn tutumu algısına etkisi
The effect of psychoeducation applied to parents of adolescents with substance use disorder on the level of parental awareness and perception of parental attitude of adolescents
- Tez No: 765084
- Danışmanlar: PROF. DR. LEYLA BAYSAN ARABACI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Bağımlılık, madde kullanım bozukluğu, psikoeğitim, farkındalık, ebeveyn tutumu, Addiction, substance use disorder, psychoeducation, mindfulness, parental attitude
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Amaç: Araştırma, Çocuk-Ergen Madde Bağımlılığı Tedavi Merkezine (ÇEMATEM) ayaktan ya da yatarak tedavi edilmek üzere ve madde kullanım bozukluğu olan ergenlerin ailelerine yönelik uygulanan psikoeğitimin, ailenin farkındalık düzeyine ve ergenlerin ebeveyn tutum algılarına olan etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Gereç-Yöntem: Araştırma, madde kullanım bozukluğu olan olan ergenlerin ailelerine uygulanan bağımlılık ve madde kullanım bozukluğu olan bireye ebeveyn yaklaşımı konusundaki psikoeğitimin, ailenin farkındalık düzeyine ve ergenlerin ebeveyn tutum algılarına olan etkisini incelemek amacıyla ''ön-test son-test yarı deneysel desen''de yapılmıştır. Araştırmada veri toplamak için 4 ölçme aracı kullanılmıştır: Tanıtıcı Bilgi Formu, Madde Bağımlılığı Farkındalık Ölçeği (MBFÖ), Madde Bağımlılığı Bilgi Testi (MBBT), Young Ebeveynlik Ölçeği (YEBÖ). Madde kullanım bozukluğu olan ergenlerin ebeveynlerine sekiz oturumdan oluşan yarı yapılandırılmış bir psikoeğitim programı uygulanmıştır. Araştırmanın örneklemini ÇEMATEM'de ayaktan ya da yatarak tedavi olan 12-18 yaş arası madde kullanım bozukluğu ve bağımlılık öyküsü olan 30 ergen ve ebeveynleri oluşturmuştur. Analizler, ön-test ve son-test anketleri ile tüm psikoeğitim oturumlarını tamamlayan toplam 30 ergen ve ebeveynlerinin verileri üzerinden yapılmıştır. Araştırma verilerinin değerlendirilmesinde, tanımlayıcı istatiksel analizler, normal varsayımın sağlandığı durumlarda Bağımlı Örneklemde t testi, sağlanmadığı durumlarda ise Wilcoxon İşaret Sıra testi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan madde kullanım bozukluğu olan 30 ergenin %60.0'nın erkek, %73.3'ünün okula devam eden ve 13-18 yaş aralığında bireyler olduğu, %50.0'sinin merak, ergenlere göre %80.0'i ebeveynlerine göre %96.7'si çevrenin etkisi ile maddeye başladığı, ergenlere göre %36.7'sinin ebeveynlerine göre %40.0'ının madde bağımlılığına yönelik bırakma girişimlerinin olduğu,ergenlere göre %93.3'ünün ebeveynlere göre %63.3'ünün ailede alkol/madde kullanımı olduğu ve %96.7'sinin kronik fiziksel hastalığı olmadığı %83.3'ünün ruhsal bir hastalığıolmadığı, ergenlere göre %83.3'ünün ebeveynlere göre %50.0'sinin tedavi amaçlı kullanılan ilaçları düzenli kullandığı ve bu konudaergenlerin %66.7'si ailelerinin yardım ettiğini belirtmiştir. Araştırmaya katılan ebeveynlerin %73.3'ünün kadın, 41-53 yaş aralığında, %60.0'ı büyükşehirde yaşayan, %60.0'I evli, %36.7'si lise mezunu, %90.0'ının gelirlerinin giderlere eşit olduğu bulunmuştur. Madde kullanım bozukluğu olanergenlerin ebeveynlerine uygulanan psikoeğitim programını hem ergenler hem de ebeveynleri yararlı bulduklarını belirtmişlerdir. Ebeveynlere yönelik uygulanan psikoeğitim programının, eğitim öncesi ve sonrası Madde Bağımlılığı Bilgi Testi (MBBT) puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark oluşturduğu belirlenmiştir (p˂0.05). Madde kullanım bozukluğu olan ergenlerin ebeveynlerine uygulanan psikoeğitim programının Madde Bağımlılığı Farkındalık Ölçeği (MBFÖ) toplam puan ortalaması ile“Yardım ve Hukuki düzenlemeler, Madde Kullanımının Belirtileri ve Etkileri, Kişisel Tutum ve Görüşler'' alt ölçek puan ortalamalarını anlamlı ölçüde arttırdığı görülmüştür. Buna karşın eğitim öncesi ve sonrası ”Bağımlılığa Neden Olan Faktörler" alt boyut puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark elde edilememiştir (p>0.05). Ebeveynlere yönelik uygulanan psikoeğitim programı öncesi ve sonrası ergenlerin annelerine yönelik tutum (YEBÖ) puanları ile madde bağımlılığı farkındalık (MBFÖ) puanları arasında istatistiksel olarak negatif yönlü orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu; ergenlerin babalarına yönelik tutum (YEBÖ) puanları ile madde bağımlılığı farkındalık (MBFÖ) puanları arasında eğitim öncesi varolan negatif yönlü orta düzeyde anlamlı ilişkinin, eğitim sonrası ortadan kalktığı saptanmıştır. Sonuç: Madde kullanım bozukluğu olan ergenlerin ebeveynlerinin, bağımlılık ve madde kullanım bozukluğu olan bireye ebeveyn yaklaşımı konusunda uygulanan psikoeğitim sonrası, bağımlılıkla ilgili bilgileri artmış ve bu da bağımlılık konusundaki farkındalıklarını arttırmıştır. Ebeveynlerin bağımlılık konusunda farkındalığı arttıkça, ergenlerin ebeveynlerine yönelik algıları da olumlu yönde değişmiştir.
Özet (Çeviri)
Aim: Research, Child-Adolescent Substance Abuse Treatment Center (CEMATEM) for families of adolescents with a history of dependency and to outpatient or inpatient psikoegitim applied, the level of awareness of adolescents and the family, parental attitudes, perceptions was conducted to examine the effects of. Materials and Method: The research applied to families of adolescents with a history of addiction and substance use disorders in individuals with parental psikoegitim the dependence of the approach, the level of awareness of adolescents and the family, parental attitudes, perceptions in order to examine the effect of 'pre-test post-test quasi-experimental pattern'have also been made. In the research, 4 measurement tools were used to collect data: Introductory Information Form, Substance Abuse Awareness Scale (MBFÖ), Substance Abuse Knowledge Test (MBBT), Young Parenting Scale (YEBÖ). A semi-structured psychoeducational program consisting of eight sessions was applied to the parents of adolescents with a history of substance use disorder and addiction. The sample of the study consisted of 30 adolescents and their parents with a history of substance use disorder and addiction between the ages of 12 and 18 who were receiving outpatient or inpatient treatment at ÇEMATEM. The analyses were conducted on the data of a total of 30 adolescents and their parents who completed all psychoeducational sessions with pre-test and post-test questionnaires. In the evaluation of the research data, descriptive statistical analyses, t-test in the Dependent Sample were used in cases where the normal assumption was provided, and Wilcoxon Sign Rank test was used in cases where it was not provided. Results: Among study participants of adolescents with substance use disorders 30 %60.0 male %73.3 of the individuals in the age range of 13-18 who go to school and is %50.0 curiosity, adolescents percent compared to %80.0 according to parents and %96.7 compared to the effects of substances with the environment started to adolescents %36.7 parents compared to %40.0 of adolescents for substance abuse compared to the cessation of attempts in %93.3 parents compared to %63.3 in the family alcohol/substance use and %96.7 percent is not a chronic physical illness %83.3 percent is not a mental illness, according to adolescents, %83.3 of them regularly used medications used for therapeutic purposes compared to %50.0 of parents, and %66.7 of adolescents stated that their families helped in this regard. It was found that %73.3 of the parents participating in the research are female, between the ages December 41-53, %60.0 live in metropolitan area, %60.0 are married, %36.7 are high school graduates, %90.0 of the incomes are equal to expenses. They stated that they found the psychoeducation program applied to the parents of adolescents with substance use disorders useful for both adolescents and their parents. It has been determined that the psychoeducational program applied to parents creates a statistically significant difference between the average scores of the Substance Abuse Knowledge Test (MBBT) before and after education (p0.05). Deciently, the mean scores of the“Factors Causing Addiction”sub-dimension were not obtained. There is a statistically significant relationship between the attitude towards mothers scores of adolescents before and after the psychoeducation program applied to parents and the substance abuse awareness (MBFÖ) scores at a moderate level with a negative direction; It was found that the negative, moderately significant relationship between adolescents' attitude towards their fathers scores and substance abuse awareness (MBFÖ) scores that existed before education disappeared after education. Conclusion: After the psychoeducation of the parents of adolescents with substance use disorders about addiction and the parental approach to the dependent individual, their knowledge about addiction increased, which increased their awareness of addiction. As parents' awareness about addiction has increased, adolescents' perceptions of their parents have also changed in a positive way.
Benzer Tezler
- Madde kullanım bozukluğu olan ergenler ve madde kullanım bozukluğu olan ergenlerin sağlıklı kardeşlerinin çocukluk çağı travması, psikolojik dayanıklılık ve beyin görüntüleme açısından değerlendirilmesi
Childhood injury, psychological resistance and brainimaging evaluation of adolescents with substance use disorderand healthy siblings of adolescents with substance use disorder
HAKAN KAYIŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriEge ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ YÜNCÜ
- Madde kullanım bozukluğu tanılı ergenlerde tedavi hizmetlerinin etkinliğinin değerlendirilmesi
Assessing efficiency of treatment practices in adolescents diagnosed with substance use disorder
BERRİN BİLGİÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TANER GÜVENİR
- Yıkıcı duygudurum düzenleme bozukluğu ve bipolar bozukluğu olan çocuk ve ergenlerin nöropsikolojik profili
Neuropsychological profile of children and adolescents with disruptive mood dysregulation disorder and bipolar disorder
İMGE MERCANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDokuz Eylül ÜniversitesiSinir Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA NESLİHAN İNAL
DOÇ. DR. GONCA ÖZYURT
- Madde kullanım bozukluğu olan ve olmayan ergenlerin bağlanma stilleri yönünden karşılaştırılması
Comparison of the attachment styles of normal adolescence and adolescence diagnosed with substance use disorder
HİLAL AYDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
HemşirelikEge ÜniversitesiPsikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHİRE OLCAY ÇAM
- Antihistaminik ilaçların drosophila melanogaster gelişimi üzerine etkileri
Effects of antihistamine drugs on the development of drosophila melanogaster
EBRU ÇUHADAR